Minoksydyl to substancja lecznicza początkowo stosowana jako lek przeciwnadciśnieniowy, a obecnie dostępna w postaci aerozolu bez recepty do leczenia łysienia androgenowego u kobiet i mężczyzn. W obrocie dostępne są dwu- i pięcioprocentowe roztwory minoksydylu.
Minoksydyl – Komu można polecać?
Leki z minoksydylem do stosowania zewnętrznego możesz polecać dorosłym kobietom i mężczyznom tracącym włosy w wyniku łysienia typu męskiego (łysienie androgenowe). Łysienie androgenowe polega na stopniowej utracie włosów w okolicy czołowej i ciemieniowej z pozostawieniem korony włosów na potylicy i skroniach.
Poza pojedynczymi badaniami nie ma przekonujących dowodów na skuteczność naskórnych preparatów minoksydylu w innych typach łysienia, ale wspomagająco leki z minoksydylem możesz polecać też:
- pacjentom z łysieniem plackowatym i bliznowaciejącym,
- pacjentom łysiejącym w wyniku chemioterapii,
- mężczyznom w celu zagęszczenia zarostu na twarzy (off-label).[1][2][3]
Minoksydyl – Jak stosować?
Roztwory z minoksydylem poleć stosować na suchą i nieuszkodzoną skórę w miejscu łysienia. 1 ml leku należy rozprowadzić na owłosioną powierzchnię na skórze głowy dwa razy dziennie: rano i wieczorem. Jeśli lek ma formę rozpylacza, zaleć 10 razy rozpylić lek rano i 10 razy wieczorem (1 rozpylenie = 0,1 ml). Bez względu na leczoną powierzchnię, maksymalna dawka dobowa minoksydylu stosowanego zewnętrznie wynosi 2 ml 5% roztworu, co odpowiada 100 mg minoksydylu. Uprzedź pacjenta, żeby po nałożeniu leku na skórę głowy dokładnie umył ręce ze względu na możliwe wchłanianie leku przez skórę rąk i związane z tym ryzyko spadku ciśnienia tętniczego oraz ryzyko nadmiernego wzrostu włosów na rękach.[4][5]
Minoksydyl – Jak działa?
Minoksydyl stosowany miejscowo hamuje wypadanie oraz pobudza porost włosów w wyniku działania przede wszystkim na zwiększenie przepływu krwi w naczyniach skórnych oraz stymulację podziałów komórkowych zachodzących w mieszkach włosowych. Po dostaniu się do krążenia ogólnego minoksydyl rozszerza naczynia krwionośne zmniejszając ciśnienie tętnicze, jednak obecnie nie jest stosowany w tym celu.[1]
W badaniu klinicznym z randomizacją z 2002 roku wykazano, że u mężczyzn 5% roztwór wykazuje przewagę nad 2% roztworem w leczeniu łysienia androgenowego. Stosowanie roztworów 5% wiązało się z szybszym początkiem działania leku i większą liczbą nowopowstających włosów.[6]
Pacjent powinien zostać uprzedzony o konieczności długotrwałego stosowania leku, ponieważ pierwsze efekty leczenia pojawiają się po 2 miesiącach stosowania, a pełna odpowiedź na leczenie po 4 miesiącach. Zwykle po przerwaniu leczenia pacjent ponownie zaczyna tracić włosy.[7]
W okresie ciąży i karmienia piersią nie należy stosować minoksydylu, ze względu na możliwe, choć mało prawdopodobne szkodliwe działanie na płód (wykazane tylko w badaniach na zwierzętach).[8][9]
Zobacz też: Składniki preparatów na włosy i paznokcie
Minoksydyl – Na co uważać?
Miejscowe stosowanie minoksydylu jest bezpiecznym sposobem leczenia łysienia. Czasami minoksydyl może być przyczyną niegroźnego podrażnienia skóry w miejscu stosowania, co objawia się najczęściej swędzeniem i zaczerwienieniem.
Nie należy stosować minoksydylu na uszkodzoną skórę głowy, ponieważ zwiększa to przenikanie do krwi, tak samo jak stosowanie wyższych dawek niż 2ml na dobę 5% roztworu minoksydylu. Może wtedy pojawić się niepożądany wzrost włosów w miejscach niepoddawanych leczeniu.
Nowopowstające włosy po terapii minoksydylem mogą mieć inny kolor lub teksturę niż dotychczas, a u niektórych pacjentów w początkowej fazie leczenia może nastąpić większa utrata włosów, ale nie należy wówczas przerywać leczenia.[7]
Minoksydyl wykazuje wysoką toksyczność u kotów, ponieważ nie mają one enzymów metabolizujących ten lek. Właściciele kotów powinni stosować i przechowywać leki z minoksydylem z daleka od tych zwierząt.[10]
Minoksydyl – Na jakie interakcje zwracać uwagę?
Podczas stosowania zewnętrznego minoksydyl nie wchodzi w istotne interakcje z innymi lekami. Niektóre badania sugerują zwiększenie efektu terapeutycznego w przypadku łącznego stosowania minoksydylu z retinoidami, ze względu na zwiększone wchłanianie minoksydylu.[7]
Minoksydyl – Dodatkowe informacje
Dostępne w Polsce preparaty minoksydylu do stosowania zewnętrznego zestawiono w tabeli poniżej:
| Nazwa handlowa | Status leku | Dawka | Wielkość opakowania |
|---|---|---|---|
| Alocutan | OTC | 20 mg/ml | 60 ml |
| Alocutan Forte | OTC | 50 mg/ml | 60 ml |
| Alopexy | OTC | 50 mg/ml | 180 ml |
| Alopexy | OTC | 50 mg/ml | 60 ml |
| DX2LEK | OTC | 20 mg/ml | 60 ml |
| Loxon 2% | OTC | 20 mg/ml | 60 ml |
| Loxon Max | OTC | 50 mg/ml | 60 ml |
| Minovivax 2% | OTC | 20 mg/ml | 100 ml |
| Minovivax 5% | Rp | 50 mg/ml | 100 ml |
| Piloxidil | OTC | 20 mg/ml | 60 ml |
Piśmiennictwo:
- Suchonwanit, P., Thammarucha, S., & Leerunyakul, K. (2019). Minoxidil and its use in hair disorders: a review. Drug design, development and therapy, 13, 2777–2786. abstrakt⬏⬏
- van Zuuren EJ, Fedorowicz Z, Schoones J. Interventions for female pattern hair loss. Cochrane Database of Systematic Reviews 2016, Issue 5. Art. No.: CD007628. DOI: 10.1002/14651858.CD007628.pub4 pełny tekst .pdf⬏
- Delamere FM, Sladden MJ, Dobbins HM, Leonardi-Bee J. Interventions for alopecia areata. Cochrane Database of Systematic Reviews 2008, Issue 2. Art. No.: CD004413. DOI: 10.1002/14651858.CD004413.pub2 pełny tekst⬏
- Aristo Pharma. (2016). ChPL Minovivax 5%. pełny tekst .pdf⬏
- Sanofi Aventis. (2013). ChPL Loxon Max. pełny teks .pdf⬏
- Olsen, E. A., Dunlap, F. E., Funicella, T., Koperski, J. A., Swinehart, J. M., Tschen, E. H., & Trancik, R. J. (2002). A randomized clinical trial of 5% topical minoxidil versus 2% topical minoxidil and placebo in the treatment of androgenetic alopecia in men. Journal of the American Academy of Dermatology, 47(3), 377–385. abstrakt⬏
- Rossi, A., Cantisani, C., Melis, L., Iorio, A., Scali, E., & Calvieri, S. (2012). Minoxidil use in dermatology, side effects and recent patents. Recent patents on inflammation & allergy drug discovery, 6(2), 130–136. abstrakt⬏⬏⬏
- Smorlesi, C., Caldarella, A., Caramelli, L., Di Lollo, S., & Moroni, F. (2003). Topically applied minoxidil may cause fetal malformation: a case report. Birth defects research. Part A, Clinical and molecular teratology, 67(12), 997–1001. abstrakt ⬏
- Aristo Pharma. (2016). ChPL Minovivax 5%. pełny tekst .pdf⬏
- Minoxidil Toxicity in Cats (2014), Pobrano z, opublikowano 10.12.2014 pełny tekst⬏
Bardzo przydatny artykuł. Warto wspomnieć, że minoksydyl jest też dostępny jako surowiec do receptury aptecznej.
Alopexy na dzień aktualizacji artykułu posiada już status OTC 🙂
Dziękuję, informacja została zaktualizowana.