Właściwości lecznicze tymianku są znane od starożytnych czasów. W egipskiej medycynie ekstrakt z tymianku wykorzystywano w procesie balsamowania zwłok. W Grecji używano go jako leku oraz w celach rytualnych – dodawano go do eliksirów miłosnych i magicznych napojów, które miały pozwalać przewidywać przyszłość. W Rzymie uznano go za antidotum na wszelakiego rodzaju zatrucia.

Surowce

Ziele tymianku – Thymi herba

Skład chemiczny

W skład ziela tymianku wchodzi olejek eteryczny (zawierający przede wszystkim tymol, eugenol i karwakrol), flawonoidy, garbniki i kwasy triterpenowe.^[1]

Działanie

Ziele tymianku ma działanie:

• wykrztuśne (w badaniach in vivo),^[2]
• przeciwkaszlowe (wykazane w badaniach na zwierzętach),^[3]
• przeciwbólowe (w badaniach in vivo),^[4]
• przeciwdrobnoustrojowe (w badaniach in vitro).

Czytaj też:

Kocanki piaskowe – Helichrysum arenarium L.

Serdecznik pospolity – Leonurus cardiaca L.

Dekstrometorfan – Co warto przekazać pacjentowi?

Zastosowanie poparte wynikami badań klinicznych

Brakuje badań klinicznych, które potwierdzałyby skuteczność stosowania ziela tymianku.

Zastosowanie jako tradycyjny produkt leczniczy roślinny

Ziele tymianku może być stosowane w leczeniu takich dolegliwości jak:

• Kaszel.^[5]

Zastosowanie w medycynie ludowej

W medycynie ludowej ziele tymianku jest stosowane na takie schorzenia jak: zaburzenia żołądkowo-jelitowe, trądzik, bóle reumatyczne.

Interakcje

Nie są znane interakcje ziela tymianku z lekami.

Przeciwwskazania i środki ostrożności

Monografia EMA nie zaleca stosowania ziela tymianku przez kobiety w ciąży i karmiące ze względu na brak danych dotyczących bezpieczeństwa przyjmowania surowca w tych okresach.^[5]

Przykładowe preparaty

Leki zawierające tymianek to:

• Ziele tymianku (FLOS) – zioła do zaparzania (do stosowania w kaszlu jako środek wykrztuśny).

Ponadto tymianek lub wyciąg jest składnikiem leków złożonych:

• Bronchipret TE – syrop (do stosowania w kaszlu jako środek wykrztuśny).
• Bronchitabs – tabletki powlekane (do stosowania w kaszlu jako środek wykrztuśny).
• Bronchosol – syrop (do stosowania w kaszlu jako środek wykrztuśny).
• Dentosept – płyn do płukania jamy ustnej (do stosowania w stanach zapalnych jamy ustnej i dziąseł, powierzchniowym zapaleniu przyzębia, krwawieniach z dziąseł i pomocniczo w paradontozie).
• Dentosept A – płyn z dodatkiem benzokainy, inaczej anestezyny (do stosowania w jamie ustnej w stanach zapalnych jamy ustnej i dziąseł, aftach, odleżynach i pomocniczo w paradontozie).
• Echinasal – syrop (do stosowania jako środek wspomagający odporność).
• Enterosol – płyn doustny (do stosowania w leczeniu niestrawności).
• Herbapect – syrop (do stosowania w kaszlu jako środek wykrztuśny).
• Mucosit – żel do stosowania na dziąsła (do stosowania w stanach zapalnych jamy ustnej i dziąseł, chorobach przyzębia, stanach po zabiegach na przyzębiu).
• NeoAzarina – tabletki (do stosowania w kaszlu suchym).
• Pectosol – koncentrat do sporządzania płynu doustnego (do stosowania w stanach zapalnych dróg oddechowych).
• PiniHelix – syrop (do stosowania pomocniczo w przeziębieniu).
• Salviasept – płyn (do sporządzania roztworu do płukania jamy ustnej i gardła w stanach zapalnych jamy ustnej i gardła).
• Septosan – zioła do zaparzania (do płukania jamy ustnej i gardła w stanach zapalnych jamy ustnej i gardła).
• Sirupus Thymi compositus (Hasco, Herbapol) – syrop (do stosowania w kaszlu jako środek wykrztuśny).
• Syrop tymiankowy złożony – syrop (do stosowania w kaszlu jako środek wykrztuśny).
• Tymianek i podbiał (Omega Pharma) – pastylki do ssania (do stosowania w przeziębieniu jako środek łagodzący chrypkę i kaszel).
• Tymsal spray – aerozol (do stosowania w jamie ustnej w stanach zapalnych).

Piśmiennictwo

1. Chohan M et al.: An investigation of the relationship between the anti-inflammatory activity, polyphenolic content, and antioxidant activities of cooked and in vitro digested culinary herbs. Oxid Med Cell Longev, 2012.⬏
2. Wienkotter N et al.: The effect of thyme extract on beta2-receptors and mucociliary clearance. Planta Med, 2007.⬏
3. Engelbertz J et al.: Thyme extract, but not thymol, inhibits endothelininduced contractions of isolated rat trachea. Planta Med, 2008.⬏
4. Taherian AA et al.: Antinociceptive effects of hydroalcoholic extract of Thymus vulgaris. Pak J Pharm Sci, 2009.⬏
5. EMA: Community herbal monograph on Thymus vulgaris L. and Thymus zygis L., herba, 2013.⬏⬏