Wykaz P substancji psychotropowych (I-P, II-P, III-P i IV-P)

Autor:

Redakcja portalu

Dodano: 27/02/2017

Aktualizacja: 05/11/2022

Wykaz P, czyli substancje psychotropowe

Podręczna lista substancji psychotropowych (wykaz P, potocznie psychotropy). Filtrowanie po lekach dostępnych w Polsce i po lekach, które może wydać technik farmaceutyczny.

Zagadnienia: leki nasenne leki psychotropowe leki uspokajające uzależnienie wykazy leków

Substancje psychotropowe dzieli się na grupy w zależności od stopnia ryzyka powstania uzależnienia w przypadku używania ich w celach pozamedycznych (część z nich to tak zwane dopalacze) oraz zakresu ich stosowania w celach medycznych. Oczywiście antydepresanty i neuroleptyki, których nie ma w tym opracowaniu, również są lekami psychotropowymi, jednak w praktyce aptecznej “psychotropami” nazwa się tylko leki z wykazu P, tj. silne leki uspokajające, nasenne i psychostymulujące.

Podział substancji psychotropowych na grupy I-P, II-P, III-P i IV-P określa Rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie wykazu substancji psychotropowych, środków odurzających oraz nowych substancji psychoaktywnych.^[1]

Substancje grupy I-P mogą być używane wyłącznie w celu prowadzenia badań i są całkowicie wyłączone z obrotu,
Substancje grupy II-P mogą być używane wyłącznie w celach medycznych, przemysłowych lub prowadzenia badań, recepta wystawiona na substancje psychotropowe grupy II-P (i środki narkotyczne grupy I-N) musi zawierać dawkowanie, a wynikająca z niego ilość leku nie może przekraczać 90 dni czasu leczenia (druk recepty Rpw),
Substancje grupy III-P mogą być używane wyłącznie w celach medycznych, przemysłowych lub prowadzenia badań, mogą być wydawane z apteki na podstawie recept innych niż Rpw,
Substancje grupy IV-P mogą być używane wyłącznie w celach medycznych, przemysłowych lub prowadzenia badań, mogą być wydawane z apteki na podstawie recept innych niż Rpw^[2].

Przechowywanie i ewidencja a wykaz P

Substancje psychotropowe grupy II-P (oraz środki odurzające grup I-N i II-N) i preparaty zawierające te środki lub substancje należy przechowywać w odpowiednio zabezpieczonych pomieszczeniach, w zamkniętych metalowych szafach lub kasetach przymocowanych w sposób trwały do ścian lub podłóg pomieszczenia, w miejscu niedostępnym dla pacjentów.

Apteka jest obowiązana do prowadzenia ewidencji przychodu i rozchodu środków odurzających, substancji psychotropowych, preparatów zawierającymi te środki lub substancje oraz prekursorami kategorii.

Ewidencja przychodu i rozchodu substancji psychotropowych grupy II-P (i środków odurzających grupy I-N) oraz preparatów zawierających te środki i substancje jest prowadzona w formie książki kontroli.
Ewidencja przychodu i rozchodu substancji psychotropowych grup III-P i IV-P (i środków odurzających grupy II-N) oraz prekursorów kategorii 1 jest prowadzona w postaci comiesięcznych zestawień^[3].

Czytaj też:

Leki nasenne dostępne w Polsce

Zolpidem – Pogadanki farmaceutyczne

Regularne nadużywanie dekstrometorfanu może prowadzić do rozwoju uzależnienia.

Dlaczego dekstrometorfan (Acodin, Robitussin) bywa nadużywany przez nastolatków? – Wyjaśniamy!

Recepty a wykaz P

Pamiętaj, że recepta wystawiona na preparaty zawierające substancje psychotropowe (lub środki odurzające):

umożliwia zapisanie tylko jednego środka narkotycznego bądź leku psychotropowego na jednej recepcie.
musi zawierać dodatkowo sumaryczną ilość środka odurzającego lub substancji psychotropowej wyrażoną słownie albo ilość środka odurzającego lub substancji psychotropowej wyrażoną słownie za pomocą ilości jednostek dawkowania oraz wielkości dawki^[3].
nie daje możliwości wypisania na leki tej grupy odpisu.

Kto może wydać leki zawierające substancję z wykazu P

Zgodnie z art. 91 ustawy z dnia 6 września 2001 r. Prawo farmaceutyczne substancje psychotropowe grupy I-P i II-P, tak samo jak substancje bardzo silnie działające (wykaz A) i środki odurzające, nie mogą być wydawane przez technika farmaceutycznego^[4]. W praktyce oznacza to po prostu tyle, że tylko farmaceuta może wydać pentazocynę i metylofenidat (Concerta, Medikinet, patrz też: ADHD). Aptekom zalecamy jednak, aby pacjent mimo wszystko miał zawsze realną możliwość konsultacji na temat leku z wykazu P z doświadczonym farmaceutą.

Sprawdź też: Wykaz A: substancje bardzo silnie działające (FP X) – kto może wydać i dlaczego?

Sprawdź też: Wykaz N: środki odurzające + Przykłady

W polu Szukaj zacznij wpisywać nazwę leku.

Możesz też filtrować tabelę po: grupach (I-P, II-P, III-P i IV-P), dostępności w Polsce i po tym czy technik farmaceutyczny może wydać lek (zaznacz TAK/NIE).

Usuń filtr klikając na wybraną opcję.

Wyświetl grupę:	nazwa polska	nazwa handlowa	zastosowanie	dostępne na rynku:	technik może wydać:
I-P	BUFEDRON
I-P	BREFEDRON	-	-
I-P	PSYLOCYBINA	-	-
I-P	ROLICYKLIDYNA	-	-
I-P	TENAMFETAMINA	-	-
I-P	TENOCYKLIDYNA	-	-
I-P	PENTYLON
I-P	PENTEDRON
I-P	NAFYRON
I-P	METYLON
I-P	METEDRON
I-P	METAMFEPRAMON
I-P	MEFEDRON
I-P	HEKSEDRON
I-P	FLUOROAMFETAMINA
I-P	ETYCYKLIDYNA
I-P	ETKATYNON
I-P	3-MMC
I-P	4-MEC
I-P	4-FMC
I-P	3-FMC
I-P	4-EMC
I-P	ETYLON
I-P	DIBUTYLON
I-P	D2PM
I-P	3,4-DMMC
I-P	BUTYLON
I-P	ETYCYKLIDYNA	-	-
I-P	BUFEDRON
I-P	ETRYPTAMINA	-	-
I-P	(+)-LIZERGID	-	-
I-P	KATYNON	-	-
I-P	BROLAMFETAMINA	-	-
II-P	LEWOMETAMFETAMINA	-	-
II-P	4-metyloamfetamina
II-P	ZIPEPROL
II-P	TFMPP
II-P	pFPP
II-P	METOKSETAMINA
II-P	METIOPROPAMINA
II-P	MeOPP
II-P	SEKOBARBITAL	-	-
II-P	PENTAZOCYNA	Pentazocinum WZF	- Zwalczanie bólu o dużym lub umiarkowanym nasileniu. - Premedykacja przed zabiegiem operacyjnym.	TAK	NIE
II-P	METYLOFENIDAT	Concerta, Medikinet,	- Element kompleksowego programu leczenia zespołu nadpobudliwości ruchowej z deficytem uwagi (ADHD) u dzieci po 6. rż. i młodzieży, w przypadku, gdy inne sposoby postępowania terapeutycznego nie są wystarczająco skuteczne.	TAK	NIE
II-P	METAMFETAMINA	-	-
II-P	METAKWALON	-	-
II-P	kwas gamma-hydroksymasłowy
II-P	FENCYKLIDYNA	-	-
II-P	LEWAMFETAMINA	-	-
II-P	KETAMINA	Ketalar*	- Środek znieczulający do krótkich zabiegów diagnostycznych i chirurgicznych niewymagających zwiotczenia mięśni szkieletowych. - Wprowadzenie do znieczulenia ogólnego przed zastosowaniem innych środków znieczulających. Lek można stosować w skojarzeniu z innymi lekami znieczulającymi.	TAK	NIE
II-P	FENMETRAZYNA	-	-
II-P	SALWINORYNA A
II-P	FENETYLINA	-	-
II-P	DEKSAMFETAMINA	-	-
II-P	AMINEPTYNA	-	-
II-P	AMFETAMINA	-	-
II-P	BENZYLOPIPERAZYNA
II-P	DBZP
II-P	ETYLOFENIDAT
II-P	MBZP
II-P	MEKLOKWALON	-	-
III-P	FLUNITRAZEPAM	-	-
III-P	PENTOBARBITAL	-	-
III-P	GLUTETIMID	-	-
III-P	KATYNA	-	-
III-P	AMOBARBITAL	-	-
III-P	BUPRENORFINA	Bunodol, Bunorfin, Melodyn, Transtec, Suboxone	- Zwalczanie silnego bólu ostrego i przewlekłego w okresie okołooperacyjnym, bólu w przebiegu zawału serca, silnego lub umiarkowanego bólu nowotworowego; bóle pourazowe, ból w chorobach układu nerwowego (np. rwa kulszowa). - W postaci preparatów złożonych z naloksonem (Suboxone) w leczeniu substytucyjnym uzależnienia od narkotyków opioidowych u osób po 15. rż.	TAK	TAK
III-P	BUTALBITAL	-	-
III-P	CYKLOBARBITAL	-	-
IV-P	CHLORDIAZEPOKSYD	Elenium	- Doraźne, krótkotrwałe leczenie objawowe (2–4 tyg.): zespołów lękowych różnego pochodzenia (towarzyszących zespołom psychoorganicznym, objawom psychotycznym), zespołów lękowych z towarzyszącą bezsennością, ostrego zespołu odstawienia alkoholu, stanów zwiększonego napięcia mięśniowego o różnej etiologii.	TAK	TAK
IV-P	MAZINDOL	-	-
IV-P	MEDAZEPAM	Medazepam TZF, Rudotel	- Krótkotrwałe leczenie objawowe stanów lękowych o różnej etiologii, napięcia emocjonalnego i pobudzenia.	TAK	TAK
IV-P	MEFENOREKS	-	-
IV-P	MEPROBAMAT	-	-
IV-P	METYLOFENOBARBITAL	-	-
IV-P	METYPRYLON	-	-
IV-P	MEZOKARB	-	-
IV-P	MIDAZOLAM	Dormicum, Midanium, Midazolam, Sopodorm*	- Krótkotrwałe leczenie bezsenności w przypadku ciężkich dolegliwości uniemożliwiających normalne funkcjonowanie lub powodujących znaczne wyczerpanie pacjenta. - Sedacja w premedykacji przed zabiegami chirurgicznymi lub diagnostycznymi. - Premedykacja przed wprowadzeniem do znieczulenia (i.m. lub, zwłaszcza u dzieci, p.r.). - Sedacja do zabiegu diagnostycznego lub chirurgicznego prowadzonego w znieczuleniu miejscowym. - Długotrwała sedacja na oddziałach intensywnej opieki medycznej (wstrzyknięcie i.v. lub wlew ciągły i.v.). - Wprowadzenie i podtrzymanie znieczulenia ogólnego. - Jako lek wprowadzający do znieczulenia wziewnego lub jako lek nasenny w znieczuleniu złożonym, także TIA (całkowite znieczulenie dożylne). - Ataralgezja w skojarzeniu z ketaminą u dzieci (i.m.).	TAK	TAK
IV-P	NIMETAZEPAM	-	-
IV-P	NITRAZEPAM	Nitrazepam GSK	- Krótkotrwałe (do 4 tyg.) leczenie ciężkiej bezsenności: trudności w zasypianiu, częste nocne przebudzenia.	TAK	TAK
IV-P	NORDAZEPAM	-	-
IV-P	OKSAZEPAM	Oxazepam Espefa, Oxazepam GSK, Oksazepam TZF	- Krótkotrwałe (do 4 tyg.) leczenie stanów lękowych. - Wspomagające leczenie niepokoju w przebiegu zaburzeń depresyjnych. - Leczenie objawów alkoholowego zespołu abstynencyjnego.	TAK	TAK
IV-P	OKSAZOLAM	-	-
IV-P	PEMOLINA	-	-
IV-P	PINAZEPAM	-	-
IV-P	PIPRADROL	-	-
IV-P	PIROWALERON	-	-
IV-P	PRAZEPAM	-	-
IV-P	SEKBUTABARBITAL	-	-
IV-P	TEMAZEPAM	Signopam	- Krótkotrwałe (do 4 tyg.) leczenie zaburzeń snu. - Jako lek wspomagający w nadczynności tarczycy. - Zaburzenia występujące pod postacią somatyczną i neurastenia. - Stany dysforyczne w padaczkach. - W premedykacji przed drobnymi zabiegami chirurgicznymi i porodem, w stanach pobudzenia po operacji.	TAK	TAK
IV-P	TETRAZEPAM	-	-
IV-P	TRIAZOLAM	-	-
IV-P	WINYLBITAL	-	-
IV-P	ZOLPIDEM	Zolpic, Apo-Zolpin, Hypnogen, Nasen, Zolpidem, Zolsana, Noxizol	- Krótkotrwałe leczenie bezsenności	TAK	TAK
IV-P	ALLOBARBITAL	-	-
IV-P	ALPRAZOLAM	Afobam, Alpragen, Alprox, Neurol, Xanax, Zomiren	- Krótkotrwałe leczenie: zespołu lęku napadowego z agorafobią lub bez niej, zespołu lęku uogólnionego, zespołu lękowego z wtórnym obniżeniem nastroju.	TAK	TAK
IV-P	AMFEPRAMON	-	-
IV-P	AMINOREKS	-	-
IV-P	BROMAZEPAM	Lexotan	- Zaburzenia lękowe uogólnione wymagające leczenia farmakologicznego. - Zaburzenia występujące pod postacią somatyczną. - Stany lękowe występujące w przebiegu przewlekłych chorób organicznych OUN. - Zaburzenia stresowe pourazowe z objawami lęku. - Zaburzenia adaptacyjne.	TAK	TAK
IV-P	BROTIZOLAM	-	-
IV-P	BARBITAL	-	-
IV-P	BENZFETAMINA	-	-
IV-P	BUTOBARBITAL	-	-
IV-P	ZOPIKLON	Dobroson, Imovane, Senzop, Zoptin	- Krótkotrwałe leczenie bezsenności (przejściowej, krótkotrwałej lub przewlekłej) u dorosłych (trudności w zasypianiu, spłycony sen, wczesne poranne budzenie się)	TAK	TAK
IV-P	ZALEPLON	Morfeo	- Krótkotrwałe (do 2 tyg.) leczenie bezsenności objawiającej się trudnością w zasypianiu.	TAK	TAK
IV-P	DIAZEPAM	Relaniu, Relsed, Neorelium	- Doraźne i krótkotrwałe (do 4 tyg.) leczenie stanów lękowych, które mogą być również związane z bezsennością, leczenie objawów nagłego odstawienia alkoholu, leczenie stanów zwiększonego napięcia mięśniowego, łagodzenie stanów pobudzenia nerwowego, premedykacja. - Pomocniczo jako lek przeciwdrgawkowy w leczeniu niektórych typów padaczki. - Drgawki gorączkowe, stan padaczkowy, rzucawka ciężarnych, napady lęku, stany zwiększonego napięcia mięśniowego, tężec, premedykacja przed zabiegami diagnostycznymi i chirurgicznymi oraz sedacja w okresie pooperacyjnym. - Ostre stany lękowe lub pobudzenie; delirium tremens, ostre stany spastyczne mięśni, tężec, ostre stany drgawkowe, w tym stan padaczkowy, stany drgawkowe w przebiegu zatruć, drgawki gorączkowe, premedykacja przedoperacyjna lub przed zabiegami diagnostycznymi.	TAK	TAK
IV-P	ESTAZOLAM	Estazolam TZF	- Krótkotrwałe i doraźne leczenie zaburzeń snu: trudności z zasypianiem, częste wybudzenia, wczesne ranne budzenie.	TAK	TAK
IV-P	ETCHLORWYNOL	-	-
IV-P	ETYLAMFETAMINA	-	-
IV-P	ETYNAMAT	-	-
IV-P	FENDIMETRAZYNA	-	-
IV-P	FENKAMFAMINA	-	-
IV-P	FENOBARBITAL	Luminalum, Luminalum Unia, Bellergot, Milocardin,	- Napady padaczkowe częściowe i uogólnione. - Jako środek uspokajający. - Stosowany również w innych niezarejestrowanych w Polsce wskazaniach.	TAK	TAK
IV-P	FENPROPOREKS	-	-
IV-P	FENTERMINA	-	-
IV-P	FLUDIAZEPAM	-	-
IV-P	FLURAZEPAM	-	-
IV-P	HALAZEPAM	-	-
IV-P	HALOKSAZOLAM	-	-
IV-P	KAMAZEPAM	-	-
IV-P	KETAZOLAM	-	-
IV-P	KLOBAZAM	Frisium	- Ostre i przewlekłe stany lękowe, zwłaszcza wyrażające się wzmożonym lękiem, napięciem, wewnętrznym niepokojem, podnieceniem, rozdrażnieniem, zaburzeniami snu pochodzenia emocjonalnego oraz zaburzeniami psychowegetatywnymi i psychosomatycznymi. - Lek wspomagający w leczeniu napadów padaczkowych, w przypadku których dotychczasowe leczenie przeciwdrgawkowe nie dało zadowalających wyników.	TAK	TAK
IV-P	KLONAZEPAM	Clonazepamum TZF	- Przerywanie wszystkich postaci stanu padaczkowego - Padaczka u dorosłych i dzieci – napady uogólnione: akinetyczne, miokloniczne, toniczno-kloniczne, nieświadomości oraz napady częściowe (ogniskowe).	TAK	TAK
IV-P	KLORAZEPAT	Cloranxen, Tranxene	- Krótkotrwałe (do 4 tyg.) leczenie w stanach lęku i niepokoju. - Łagodzenie ostrych objawów alkoholowego zespołu abstynencyjnego. - Pomocniczo w padaczce, zwłaszcza z napadami częściowymi złożonymi. - Ostre napady lęku i stany pobudzenia psychoruchowego lub agresji, objawy zespołu abstynencji w uzależnieniu alkoholowym, w tym profilaktyka i/lub leczenie delirium tremens. - Jako lek wspomagający w skurczach tonicznych w tężcu.	TAK	TAK
IV-P	KLOKSAZOLAM	-	-
IV-P	KLOTIAZEPAM	-	-
IV-P	LEFETAMINA	-	-
IV-P	LOFLAZEPINIAN ETYLOWY	-	-
IV-P	LOPRAZOLAM	-	-
IV-P	LORAZEPAM	Lorafen	- Krótkoterminowe (do 4 tyg.) leczenie objawów lęku towarzyszących zaburzeniom somatycznym. - Zaburzenia snu: bezsenność, trudności w zasypianiu, krótki sen. - W premedykacji, w celu zniesienia stanu napięcia i wywołania niepamięci wstecznej. W rehabilitacji w celu zmniejszenia napięcia mięśni. - Stosowany jako lek dodatkowy w lęku i niepokoju w psychozach, do opanowywania akatyzji i innych ostrych działań pozapiramidowych poneuroleptycznych, w leczeniu katatonii.	TAK	TAK
IV-P	LORMETAZEPAM	Noctofer	- Doraźne i krótkotrwałe leczenie zaburzeń snu (trudności w zasypianiu, częste przebudzenia, płytki sen). - Premedykacja przed zabiegami chirurgicznymi i badaniami diagnostycznymi.	TAK	TAK
IV-P	AMFEPRAMON
IV-P	2C-E
IV-P	MDPEA
IV-P	MDPV
IV-P	MMDPEA
IV-P	TAPENTADOL	Palexia retard	-	TAK	TAK
IV-P	DELORAZEPAM	-	-

Piśmiennictwo:

Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dn. 17.08.2018 r. w sprawie wykazu substancji psychotropowych, środków odurzających oraz nowych substancji psychoaktywnych. Dz.U.2021.406 pełny tekst⬏
Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii, (Dz.U. 2005 nr 179 poz. 1485)⬏
Obwieszczenie Ministra Zdrowia z dnia 28 października 2015 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie środków odurzających, substancji psychotropowych, prekursorów kategorii 1 i preparatów zawierających te środki lub substancje, (Dz.U. 2015 poz. 1889)⬏⬏
(Ustawa z dnia 6 września 2001 r. Prawo farmaceutyczne., Dz.U. 2001 nr 126 poz. 1381)⬏

Więcej z kategorii "Tabele i wykazy":

Synonimy w recepturze – szybka wyszukiwarka

Niezgodności recepturowe – analizator

Miary domowe

Podziel się:

Subskrybuj

5 komentarzy

Najwyżej oceniane

Nowsze Najstarsze

Inline Feedbacks

View all comments

Magdalena Pelczarska

6 lipca 2021 09:18

Dlaczego tapentadol (Palexia retard) wymaga recepty Rpw, jeśli należy do grupy IV-P?

Agnieszka Żur

Odpowiedź na post od: Magdalena Pelczarska

7 lipca 2021 22:37

Palexia ma kategorię Rpw bo zapewne uznano, że jej stosowanie może prowadzić do uzależnienia, a takie leki mają zwykle kategorie Rpw. Najczęściej są to preparaty zawierające środki odurzające, ale nie zawsze (jak w tym przykładzie).

Paweł Grochecki

2 czerwca 2022 09:38

Warto byłoby sprawdzić, czy klasyfikacja danych środków (np. mefedron) jest aktualna.
W międzyczasie wyszło ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA z dnia 21 sierpnia 2019 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wykazu substancji psychotropowych, środków odurzających oraz nowych substancji psychoaktywnych.