W tym artykule przedstawiamy fakty na temat nowego koronawirusa, czyli wszystko, co trzeba wiedzieć na temat aktualnych zakażeń, przebiegu choroby, śmiertelności, profilaktyki, noszenia maseczek oraz jej leczenia. Artykuł stale aktualizujemy, żeby farmaceuci mieli wszystkie informacje (i linki) w jednym miejscu. Jeśli macie nowe, ważne źródła, wrzućcie je do komentarzy — zweryfikujemy je i zaktualizujemy artykuł.

Uwaga: z tego artykułu “wypączkowało” więcej opracowań, które są stale aktualizowane.

Wirus SARS-CoV-2

• Nazewnictwo
• • Wirus
    • Aktualnie obowiązująca nazwa koronawirusa, który wywołał trwającą obecnie epidemię, to SARS-CoV-2 (ang.: severe acute respiratory syndrome – CoronaVirus-2, czyli dosłownie: drugi koronawirus zespołu ciężkiej ostrej niewydolności oddechowej).
    • Wcześniej stosowana nazwa to 2019-nCov (od 2019 novel coronavirus, czyli dosłownie: nowy koronawirus z 2019 roku).
    • Inną nazwą stosowaną w mediach jest określenie „koronawirus z Wuhan”.
  • Choroba
    • Przyjęta przez WHO nazwa choroby wywoływanej przez SARS-CoV-2 to COVID-19 (COronaVIrus Disease 2019).^[1]
• Zakaźność
  • Jedna osoba zarażona SARS-CoV-2 zakaża średnio 2-2,5 zdrowych osób.^[2]

Okres inkubacji (wylęgania) to czas od zarażenia do wystąpienia pierwszych objawów choroby. Więcej informacji na ten temat zamieściliśmy w innym artykule. (Patrz: “Okres inkubacji wirusa SARS-CoV-2”.)

Objawy i powikłania COVID-19

80% przypadków COVID-19 przebiega łagodnie i tylko 20% pacjentów wymaga hospitalizacji. Szczegółowo opisaliśmy je w innym opracowaniu. (Patrz: “Objawy COVID-19”.)

Powikłania opisaliśmy w innym opracowaniu. (Patrz: “Powikłania COVID-19”.)

Śmiertelność z powodu COVID-19 wynosi około 3-4%. Jest obliczana w oparciu o liczbę potwierdzonych przypadków i przypadków śmiertelnych. Szczegółowe informacje znajdziecie w innym artykule. (Patrz: “Śmiertelność COVID-19”.) Drogi zakażenia omówiono w innym opracowaniu. (Patrz: “Drogi zakażenia wirusem SARS-CoV-2”.)

Czytaj też:

Acyklowir – Ścieżka rekomendacji

Przeprowadzanie szczepień zalecanych przez farmaceutów – co stoi na przeszkodzie?

Okres inkubacji koronawirusa SARS-CoV-2

Koronawirus a ciąża

Jak na razie nie wiadomo, czy ciężarne są bardziej narażone na zachorowanie na COVID-19 oraz czy ciąża predysponuje do cięższego przebiegu choroby. Więcej informacji na ten temat zamieściliśmy w innym artykule. (Patrz: “Koronawirus a ciąża”.)

Koronawirus a karmienie piersią

Jak dotąd nie stwierdzono obecności wirusa w mleku kobiet z COVID-19 oraz innymi infekcjami koronawirusowymi.^[3] Szczegółowo omówiliśmy to w innym artykule. (Patrz: “Koronawirus a karmienie piersią”.)

Koronawirus a dzieci

Objawy COVID-19 u dzieci są zwykle łagodniejsze niż u dorosłych. (Patrz: “Koronawirus a dzieci”.)

Zapobieganie rozprzestrzenianiu się SARS-CoV-2 omówiliśmy w innym opracowaniu. (Patrz: “Profilaktyka zakażeń wirusem SARS-CoV-2”.)

Maseczka a COVID-19

Nie jest zaleca się noszenia maseczek osobom zdrowym. Rekomendacje odnośnie do maseczek omówiliśmy w innym opracowaniu. (Patrz: “Maseczki (maski) a COVID-19”.)

Płyny do dezynfekcji do wykonania w aptece

Proponowany przez WHO skład płynu do dezynfekcji, który może być przygotowany z etanolu, wody utlenionej i glicerolu, znajduje się w tym dokumencie PDF. (Patrz: “Płyn do dezynfekcji rąk do wykonania w aptece”.) W innych opracowaniach omówiliśmy:

• (Patrz: “Lek apteczny: wycena w programie Kamsoft”.)
• (Patrz: “Receptura płynu do dezynfekcji + kalkulator”.)

Wytyczne dla farmaceutów i aptek

W marcu 2020 NIA wydała wytyczne dla aptek opisujące wdrożenie środków ostrożności. (Patrz: “COVID-19: Wytyczne NIA dla aptek”.)

Wytyczne wydała też Międzynarodowa Federacja Farmaceutyczna (FIP). (Patrz: “COVID-19: Podręcznik i wytyczne FIP”.)

Zalecenia w przypadku podejrzenia COVID-19

Zachorowanie na COVID-19 można podejrzewać u osób, które w ciągu ostatnich 14 dni były w miejscu, w którym występuje koronawirus ORAZ zauważyły u siebie objawy takie jak gorączka, kaszel, duszność i problemu z oddychaniem. (Patrz: “Zalecenia w przypadku podejrzenia COVID-19”.)

Czytaj też:

Koniec szczepień w aptekach?

Sprawdź swoją wiedzę – Choroby zakaźne [test #012]

Szczepienia przeciw grypie w aptekach?

Leczenie COVID-19

Aktualnie leczenie COVID-19 jest objawowe.^[1] Leczenie COVID-19 omówiliśmy w innym opracowaniu. (Patrz: “Leczenie COVID-19”.)

Materiały edukacyjne dla pacjentów i dla aptek

Materiały edukacyjne na temat koronawirusa i plakaty informacyjne przygotowane przez Ministerstwo Zdrowia, NFZ i Państwową Inspekcję Sanitarną znajdują się na stronie pzh.gov.pl/materialy-edukacyjne-na-temat-koronawirusa

Dostępny jest plakat do wywieszania w aptekach na temat postępowania przy podejrzeniu zakażeniem. (Patrz: “Koronawirus SARS-CoV-2: informacje do przekazania pacjentowi na temat postępowania przy podejrzeniu zakażenia”.)

Raporty WHO (Situation reports)

Codziennie aktualizowane raporty WHO na temat sytuacji na świecie w związku z koronawirusem znajdują się na tej stronie.

Aktualna mapa zakażeń

Stale aktualizowana interaktywna mapa zakażeń koronawirusem, aktualna liczba potwierdzonych przypadków zachorowań, liczba zgonów i osób wyleczonych z podziałem na kraje została opracowana przez Uniwersytet Johnsa Hopkinsa i znajduje się TU.

Zobacz też kurs “Recepta farmaceutyczna w codziennej pracy” na platformie PierwszyStół.pl.

Recepta farmaceutyczna w codziennej pracy

Piśmiennictwo:

1. McIntosh K: Coronavirus disease 2019 COVID-2019. UpToDate. pełny tekst [ostatnia aktualizacja: 28.02.2020]⬏⬏
2. WHO: Coronavirus disease 2019 (COVID-19) Situation Report – 46. 6.03.2020 pełny tekst .pdf⬏
3. CDC: Pregnancy & Breastfeeding. Information about Coronavirus Disease 2019. pełny tekst [ostatnia aktualizacja 14.03.2020]⬏