Transkrypcja:

Cześć, tu Bartosz Futera. Witam w programie Pogadanki Farmaceutyczne. W tym odcinku opowiem o żeń-szeniu właściwym. Jakich informacji udzielić pacjentowi i na co uważać? Zapraszam.

Żeń-szeń właściwy jest byliną z rodziny araliowatych. Jego naturalnym miejscem bytowania są Chiny, Korea i Rosja. Ze względu na intensywne zbiory żeń-szenia w celach leczniczych obecnie występuje tylko w kilku siedliskach na terenie Chin i Rosji. W 1975 r. żeń-szeń został wpisany do Czerwonej Księgi jako gatunek zagrożony w Rosji. Jest jednym z najbardziej popularnych ziół w Azji, a w tradycyjnej medycynie chińskiej stosowany jest od tysięcy lat na wiele schorzeń i jako preparat tonizujący dla osób starszych. Nazwa żeń-szeń pochodzi od chińskiej nazwy rośliny rénshēn, co oznacza korzeń przypominający człowieka, co nawiązuje do kłącza żeń-szenia o charakterystycznym kształcie.

Surowcem farmaceutycznym wykorzystywanym w lecznictwie jest ekstrakt lub sproszkowany korzeń. Za efekt leczniczy odpowiadają zawarte w żeń-szeniu składniki aktywne takie jak saponiny triterpenowe nazywane także ginsenozydami, a także flawonoidy, pektyny oraz witaminy z grupy B. Żeń-szeń wpływa na poprawę funkcji poznawczych. Mechanizm działania nie jest do końca poznany, ale badania sugerują, że może mieć to związek z wpływem na poziom glikemii we krwi. Ponadto badanie przeprowadzone w 2011 roku dowodzi skuteczności żeń-szenia w leczeniu przewlekłej obturacyjnej choroby płuc. Żeń-szeń zalecany jest tylko osobom dorosłych, ponieważ nie ma dostatecznych badań na temat bezpieczeństwa stosowania u dzieci i młodzieży.

Przejdźmy teraz do sedna – jakie informacje warto przekazać pacjentowi przy każdym wydaniu preparatu z apteki, o czym poinformować w razie dodatkowych pytań, a o czym po prostu warto wiedzieć?

Żeń-szeń jest adaptogenem, co oznacza, że zmniejsza podatność na stres. Jeśli pacjent prosi o preparat z żeń-szeniem z powodu zaburzeń erekcji lub  przedwczesnego wytrysku, poinformuj, że zalecana dawka w tym wskazaniu to 700 – 2700 mg na dobę. Kobietom z oziębłością seksualną zalecaj stosowanie żeń-szenia przez 8 tygodni w celu uzyskania efektu. 

Warto przekazać pacjentowi, że wyciągi standaryzowane powinny być pierwszym wyborem.

Jeśli pacjent zapyta, czy żeń-szeń może wchodzić w interakcje z innymi lekami, poinformuj go, że przy jednoczesnym przyjmowaniu żeń-szenia z warfaryną lub acenokumarolem może być większe ryzyko krwawienia.Jeśli pacjentka w ciąży lub karmiąca piersią zapyta o żeń-szeń, poinformuj, że nie jest on zalecany ze względu na brak danych dotyczących bezpieczeństwa stosowania.

Z badania przeprowadzone w 2006 roku wynika, żeń-szeń zmniejsza również ryzyko zachorowania na grypę. Prowadzonych było także wiele badań dotycząc.in.m.in. skuteczności żeń-szenia w terapii cukrzycy, w niwelowaniu zmęczenia, poprawy wyników u sportowców, natomiast wyniki tych badań nie wniosły wystarczających dowodów potwierdzających skuteczność tego surowca.

To już wszystko, dziękuję za uwagę i do zobaczenia w kolejnym odcinku.