Czy stosowanie magnezu i potasu na kurcze mięśni jest zasadne? – Wyjaśniamy!

Pytanie

Leki i suplementy diety zawierające w swoim składzie połączenie soli magnezu i potasu są dedykowane i reklamowane jako produkty zmniejszające kurcze mięśni. Czy ich stosowanie w takim wskazaniu pomoże pacjentowi?

Krótka odpowiedź

Zarówno metaanaliza Cochrane z 2020 roku, jak i przegląd z 2016 roku wskazują na brak skuteczności stosowania soli magnezu i potasu w leczeniu i zapobieganiu skurczom mięśni (Murray i in., 2016; Garrison i in., 2020). W przypadku silnych nocnych kurczy nóg, przyczyny zwykle wynikają z zaburzeń układu krążenia lub neurologicznych, a niedobór magnezu ma niewielki wpływ na ich występowanie.

Wyjaśnienie

Metaanaliza Cochrane z 2020 roku, która obejmowała 11 badań klinicznych, nie wykazała skuteczności magnezu w profilaktyce i leczeniu kurczy mięśni u osób starszych, u ciężarnych, kurczów idiopatycznych i u pacjentów z marskością wątroby.^[1] Co więcej, przegląd z 2016 roku wskazał na brak klinicznej skuteczności stosowania potasu i innych elektrolitów w terapii powysiłkowych skurczów mięśni, a autorzy uznali badania dotyczące związku między bolesnymi kurczami a poziomem elektrolitów w surowicy są niewiarygodne.^[2]

Według przeglądu z 2012 roku, nocne kurcze mięśni nóg są powszechne i mogą mieć różne przyczyny, takie jak zmęczenie mięśni, dysfunkcje nerwów, choroby naczyniowe, zwężenie kanału lędźwiowego, marskość wątroby, hemodializy i ciąża. Ograniczone dowody sugerują, że skuteczne metody leczenia skurczów mięśni nóg mogą obejmować ćwiczenia, rozciąganie oraz stosowanie leków, takich jak magnez, blokery kanału wapniowego lub witamina B₁₂.^[3]

Nie ma przekonujących dowodów uzasadniających rutynowe stosowanie magnezu i potasu u pacjentów cierpiących na kurcze (bolesne mimowolne skurcze) mięśni szkieletowych, ale biorąc pod uwagę fakt, że suplementacja magnezu jest bezpieczna, a niedobory magnezu w populacji częste, nie trzeba odradzać pacjentom jego przyjmowania, jeśli deklarują, że odczuwają korzyści.

Czy stosowanie wapnia razem z magnezem jest uzasadnione?  – Wyjaśniamy!

W obrocie aptecznym są dostępne zarówno preparaty wapnia jak i magnezu, oraz takie, które zawierają obydwa te pierwiastki. W artykule wyjaśniamy, dlaczego stosowanie wapnia razem z magnezem nie jest uzasadnione.

Piśmiennictwo

1. Garrison, S. R., Korownyk, C. S., Kolber, M. R., Allan, G. M., Musini, V. M., Sekhon, R. K., & Dugré, N. (2020). Magnesium for skeletal muscle cramps. The Cochrane database of systematic reviews, 9(9), CD009402. https://doi.org/10.1002/14651858.CD009402.pub3⬏
2. Murray, D., Miller, K. C., & Edwards, J. E. (2016). Does a Reduction in Serum Sodium Concentration or Serum Potassium Concentration Increase the Prevalence of Exercise-Associated Muscle Cramps?. Journal of sport rehabilitation, 25(3), 301–304. https://doi.org/10.1123/jsr.2014-0293⬏
3. Allen, R. E., & Kirby, K. A. (2012). Nocturnal leg cramps. American family physician, 86(4), 350–355.⬏