Czas czytania: < 1 minuta
Apoptoza – rodzaj śmierci komórkowej zaprogramowanej, zwanej również śmiercią samobójczą. Dotyczy organizmów wielokomórkowych. Zachodzi w warunkach fizjologicznych pod wpływem bardzo różnorodnych czynników (biologicznych, chemicznych, fizycznych), które uruchamiają w komórce zmiany genetyczne. Celem jest usunięcie komórek zbędnych lub potencjalnie szkodliwych. Jest to zjawisko naturalne.
Efektem mechanizmów biochemicznych są różne zmiany morfologiczne komórki i ostatecznie śmierć. Do najbardziej charakterystycznych zmian należą: zniszczenie błony komórkowej, kondensacja chromatyny, a następnie fragmentacja DNA i fagocytoza tzw. ciałek apoptotycznych.
Etapy
1. Mechanizmy aktywacji
- szlak wewnątrzpochodny (=mitochondrialny) – aktywowany przez sygnały wewnątrzpochodne, po zetknięciu komórki z czynnikami stresogennymi. Dochodzi wówczas do uwolnienia białek proapoptotycznych z cytoplazmy, które wbudowują się w błonę mitochondrium tworząc pory i uwalniając z mitochodrium czynniki inicjujące degradację.
- szlak zewnątrzpochodny – aktywowany przez ligandy pozakomórkowe, które wiążą się z receptorami śmierci DR (ang. Death Receptor) na powierzchni komórki, co prowadzi do powstania kompleksu sygnalizacyjnego (DISC, ang. Death Inducing Signaling Complex) wywołującego śmierć.