Pytanie

Pacjenci, którzy stosują lewotyroksynę, czasami mają problem z przyjmowaniem leku rano na czczo. Zdarza się tak np. z powodu braku możliwości odczekania 30-60 minut ze zjedzeniem pierwszego posiłku po przyjęciu leku. Czy w takich przypadkach tabletki zawierające lewotyroksynę można stosować o innej porze dnia, np. wieczorem?

Krótka odpowiedź

Tak, ponieważ wskazane jest przyjmowanie lewotyroksyny na pusty żołądek – 30-60 minut przed posiłkiem lub 2 godziny po, nie ma jednak znaczenia pora dnia, dlatego też można ją stosować wieczorem.

Wyjaśnienie

Tabletki zawierające lewotyroksynę wymagają kwaśnego środowiska żołądka do rozpuszczenia, a jelito cienkie (dwunastnica i jelito czcze) jest głównym miejscem jej wchłaniania. Proces ten jest znacznie ograniczony, jeśli lek podaje się z posiłkiem lub po jedzeniu.^[1]

W roku 2018 przeprowadzono randomizowane badanie na osobach dorosłych, gdzie zbadano skuteczność podawania lewotyroksyny o trzech różnych porach dnia: jedna grupa otrzymywała lek pół godziny przed śniadaniem, druga godzinę przed obiadem, a trzecia dwie godziny po kolacji. Ostatecznie stwierdzono, że wszystkie trzy badane schematy czasowe podawania lewotyroksyny były równie skuteczne i nie wykazały istotnych różnic statystycznych w poziomie TSH, fT4 lub fT3 (hormonów tarczycowych).^[2]

Podobne badanie zostało przeprowadzone w roku 2021 na populacji pediatrycznej (u dzieci w wieku 4-12 lat)^[1] oraz u osób starszych w 2022 roku (od 60. r.ż.).^[3] W obydwóch badaniach lewotyroksynę podawano rano na czczo oraz wieczorem dwie godziny po kolacji i również nie zaobserwowano znaczących różnic statystycznych w poziomie hormonów tarczycy mogących sugerować mniejsze wchłanianie leku w którymś przypadku.

Co ciekawe, w charakterystykach leków zawierających lewotyroksynę zarejestrowanych w Polsce w prawie wszystkich przypadkach znajduje się informacja o konieczności przyjmowania ich na czczo przed śniadaniem (dotyczy leków: Letrox, Euthyrox, Eferox oraz Tirosint Sol).^[4][5][6][7] Jedynie w dwóch przypadkach jest inaczej – w ChPL leku Althyxin występuje zdanie o dawkowaniu “zwykle przed śniadaniem” ^[8], a w ChPL leku Eltroxin informacja, że tabletki trzeba podawać na pusty żołądek bez wyszczególnionej pory dnia, co jest zgodne z wyżej przytoczonymi badaniami.^[9]

Podsumowując, w przyjmowaniu leków zawierających lewotyroksynę istotna jest nie pora dnia, a fakt bycia na czczo.

Piśmiennictwo

1. Navid, A., Dayal, D., Kaur, H., Gupta, A., & Attri, S. (2021). Comparative efficacy of early morning versus bedtime administration of levothyroxine in children with hypothyroidism: a prospective, open label, randomized, case-control study. Porównanie skuteczności podawania lewotyroksyny rano i przed snem u dzieci z niedoczynnością tarczycy: prospektywne, otwarte, badanie kontrolne z randomizacją. Pediatric endocrinology, diabetes, and metabolism, 27(3), 178–182. https://doi.org/10.5114/pedm.2021.105635⬏⬏
2. Skelin, M., Lucijanić, T., Liberati-Čizmek, A. M., Klobučar, S. M., Lucijanić, M., Jakupović, L., Bakula, M., Lončar, J. V., Marušić, S., Matić, T., Romić, Ž., Dumić, J., & Rahelić, D. (2018). Effect of timing of levothyroxine administration on the treatment of hypothyroidism: a three-period crossover randomized study. Endocrine, 62(2), 432–439. https://doi.org/10.1007/s12020-018-1686-1⬏
3. de Mello, R. B., Giassi, K., Stahl, G., Machado Assis, M. L., Flores, M. S., de Lima, B. C., Piccoli, V., & da Costa Rodrigues, T. (2022). Evaluation of Bedtime vs. Morning Levothyroxine Intake to Control Hypothyroidism in Older Patients: A Pragmatic Crossover Randomized Clinical Trial. Frontiers in medicine, 9, 828762. https://doi.org/10.3389/fmed.2022.828762⬏
4. ChPL Letrox tabletki, 2024⬏
5. ChPL Euthyrox tabletki, 2013⬏
6. ChPL Eferox tabletki, 2024⬏
7. ChPL Tirosint Sol roztwór doustny, 2023⬏
8. ChPL Althyxin tabletki, 2023⬏
9. ChPL Eltroxin tabletki, 2014⬏