Synonimy: proteaza roślinna, papain
Papaina jest enzymem obecnym w skórce owoców papai. Obok bromelainy należy do grupy licznych proteaz cysteinowych znajdujących się w papai. Papaina stanowi składnik preparatów o statusie suplementów diety.
Działanie i zastosowanie papainy
Papaina wykazała w badaniach klinicznych działanie zmniejszające objawy zapalenia gardła i półpaśca, a badania in vitro wskazują, że papaina wraz z innymi enzymami cysteinowymi nasila wytwarzanie reaktywnych form tlenu, co może wywierać wpływ na funkcje immunologiczne. Niewielkie badania kliniczne wykazały skuteczność papainy w zapaleniu gardła i w łagodzeniu objawów półpaśca. Ponadto papaina może potencjalnie przyczyniać się do redukcji zmęczenia po wysiłku fizycznym, usprawniać regenerację mięśniową i zmniejszać toksyczność radioterapii.
Skuteczność papainy potwierdzona badaniami klinicznymi
Stosowanie papainy jest prawdopodobnie skuteczne w leczeniu takich wskazań jak:
- Zapalenie gardła – pojedyncze badania kliniczne wykazały, że doustne stosowanie preparatów złożonych zawierających m.in. papainę przyczynia się do zmniejszenia objawów zapalenia gardła oraz obrzęku.[1][2]
- Półpasiec – niewielkie badanie kliniczne wykazało, że doustne stosowanie papainy (w połączeniu z innymi składnikami) może wpływać na redukcję objawów półpaśca i być równie skuteczne co stosowanie acyklowiru.[3]
Niewystarczające dowody na skuteczność papainy
Niewielkie badanie kliniczne, w którym stosowano złożony preparat zawierający proteazy (papaina, trypsyna, bromelaina, amylaza, lipaza, lizosom i chymotrypsyna), wykazało, że może on przyczyniać się do redukcji zmęczenia związanego z wysiłkiem fizycznym oraz poprawy w zakresie regeneracji mięśni.[4]
Badanie kliniczne z udziałem 120 pacjentek poddawanych radioterapii z powodu raka szyjki macicy wykazało, że przyjmowanie produktu zawierającego papainę, trypsynę i chymotrypsynę pozwala na zmniejszenie toksyczności radioterapii w obrębie układu moczowo-płciowego.[5]
Bezpieczeństwo stosowania papainy
Papaina jest określana jako GRAS (ang. Generally Recognized As Safe), gdy jest stosowana w żywności. W badaniach klinicznych była bezpiecznie stosowana do 14 dni, a przyjmowanie wysokich dawek może powodować uszkodzenie przełyku i wrzody.
Papaina w ciąży i podczas laktacji
Stosowanie papainy w ciąży jest możliwie niebezpieczne ze względu na potencjalne działanie teratogenne i embriotoksyczne.
Interakcje papainy
Przyjmowanie papainy wraz z warfaryną może nasilać jej działanie i prowadzić do zwiększenia wskaźnika INR. U osób uczulonych na kiwi może dochodzić do nadwrażliwości krzyżowej po spożyciu papainy.
Preparaty dostępne na rynku zawierające papainę
Papaina, najczęściej wraz z innymi składnikami, wchodzi w skład suplementów diety dedykowanych w różnych wskazaniach. Dostępne na rynku preparaty zostały przedstawione w tabeli poniżej.
Wybrane suplementy diety zawierające papainę.
Nazwa preparatu | Zawartość papainy w sugerowanej dawce dobowej | Opis producenta |
Urazym | 100 mg
Pozostałe składniki: Bromelaina, rutozyd |
Suplement diety wskazany dla osób, u których jest zwiększone zapotrzebowanie na enzymy proteolityczne, zwłaszcza po przebytych urazach różnego pochodzenia. |
DPP Plus | 60 mg
Pozostałe składniki:
|
Suplement diety stanowiący uzupełnienie diety w enzymy wspierające rozkład węglowodanów, tłuszczów i białek przyjmowanych w pożywieniu. |
Swanson Papain Papaya Enzyme | 100 mg
Pozostałe składniki: Laktaza, celulaza, amylaza, lipaza, glukoamylaza, proteaza III, bromelaina, pektynaza, ekstrakt z papai, ekstrakt z kopru włoskiego |
Suplement diety stosowany w celu wspomagania trawienia i redukowania stanów zapalnych w organizmie. |
Swanson Digestive Enzymes | 90 mg
Pozostałe składniki: Amylaza, lipaza, proteaza, wyciąg z żółci bydlęcej, diastaza, celulaza, bromelaina, chlorowodorek betainy |
Suplement diety zawierający uniwersalną mieszankę enzymów trawiennych. |
Piśmiennictwo
- Raus I. (1976). Klinische Untersuchung von Frubienzym in einer randomisierten Doppelblind-Studie [Clinical studies on Frubienzyme in a controlled double-blind trial]. Fortschritte der Medizin, 94(28), 1579–1582.⬏
- Bienen, H., Raus, I. (1981). Therapievergleich handelsüblicher Halsschmerzmittel [Therapeutic comparison of throat lozenges (author’s transl)]. MMW, Munchener medizinische Wochenschrift, 123(18), 745–747.⬏
- Billigmann P. (1995). Enzymtherapie–eine Alternative bei der Behandlung des Zoster. Eine kontrollierte Studie an 192 Patienten [Enzyme therapy–an alternative in treatment of herpes zoster. A controlled study of 192 patients]. Fortschritte der Medizin, 113(4), 43–48.⬏
- Miller, P. C., Bailey, S. P., Barnes, M. E., Derr, S. J., Hall, E. E. (2004). The effects of protease supplementation on skeletal muscle function and DOMS following downhill running. Journal of sports sciences, 22(4), 365–372. https://doi.org/10.1080/02640410310001641584⬏
- Dale, P. S., Tamhankar, C. P., George, D., Daftary, G. V. (2001). Co-medication with hydrolytic enzymes in radiation therapy of uterine cervix: evidence of the reduction of acute side effects. Cancer chemotherapy and pharmacology, 47 Suppl, S29–S34. https://doi.org/10.1007/s002800170006⬏