fbpx

Pseudoefedryna w ciąży

Autor: dr n. med. Karolina Matyjaszczyk-Gwarda
Publikacja: 23/11/2024
Aktualizacja: 23/03/2022
Pseudoefedryna i ciąża.
Czy stosowanie pseudoefedryny (Sudafed, Apselan, w: Gripex, Acatar ActiTabs) jest związane z ryzykiem wystąpienia wad wrodzonych u płodu? Wyjaśniamy czy stosowanie pseudoefedryny w czasie ciąży jest bezpieczne i czy można ją rekomendować ciężarnym.
Substancje:

Spis treści

Treść tylko dla farmaceutów i techników farmaceutycznych.

Pacjentki w ciąży mogą prosić o rekomendację skutecznych leków na przeziębienie, które w składzie niekiedy zawierają pseudoefedrynę. Ponadto ciężarne mogą chcieć krótkotrwale stosować pseudoefedrynę w przypadku zapalenia zatok lub uciążliwego kataru. Czy można bezpiecznie polecić pacjentce w ciąży leki zawierające pseudoefedrynę?

Zobacz też materiał wideo: Pseudoefedryna – Co warto przekazać pacjentowi?

Krótka odpowiedź

Nie, pseudoefedryna jest przeciwwskazana do stosowania w czasie ciąży. Niektóre źródła sugerują związek wystąpienia wrodzonego rozszczepu powłok brzusznych i atrezji (zarośnięcia) jelita cienkiego z ekspozycją płodu na pseudoefedrynę.

Wyjaśnienie

Leki o działaniu sympatykomimetycznym nie wykazują działania teratogennego w badaniach prospektywnych. Badania retrospektywne jednak sugerują ryzyko wystąpienia rozszczepu powłok brzusznych, atrezji jelita cienkiego oraz hipoplazji twarzoczaszki związane ze stosowaniem pseudoefedryny przez kobiety w ciąży. Ze względu jednak na bardzo rzadkie występowanie tych wad, indywidualne ryzyko wydaje się niewielkie.[1] Według danych z przeglądu systematycznego z 2006 roku jedna na sześć kobiet przyjmie pseudoefedrynę w którymś momencie ciąży, najczęściej w postaci preparatu złożonego. Dane pozyskane z trzech dużych badań prospektywnych z lat 1977, 1981 i 1985 nie potwierdzają związku stosowania pseudoefedryny w czasie ciąży i wystąpienia wad wrodzonych u dzieci. Autorzy cytowanego przeglądu zwracają jednak uwagę na pojedyncze opisy przypadków sugerujące możliwość wystąpienia wad związanych z nieprawidłowym rozwojem naczyń krwionośnych u płodów narażonych na ekspozycję na pseudoefedrynę oraz inne leki sympatykomimetyczne.[2]

Zobacz też: Czy pacjent może uzależnić się od pseudoefedryny?

Klasyfikacja Briggs’a

Według klasyfikacji Briggs’a dane z badań z udziałem ludzi sugerują występowanie ryzyka związanego ze stosowaniem pseudoefedryny w czasie ciąży.

Dane sugerują związek wystąpienia wrodzonego rozszczepu powłok brzusznych i atrezji (zarośnięcia) jelita cienkiego z ekspozycją na pseudoefedrynę w I trymestrze ciąży. Ryzyko to jest niskie i prawdopodobnie występuje jedynie podczas stosowania pseudoefedryny w preparatach złożonych. Niezbędne jest jednak potwierdzenie tych ustaleń. Do momentu, w którym dostępne będą wiarygodne dane potwierdzające bezpieczeństwo stosowania u ciężarnych, nie należy polecać pseudoefedryny kobietom w ciąży.[3]

Klasyfikacja FDA

Według nieaktualnej od 2015 roku klasyfikacji lek należał do kategorii B, co oznaczało, że badania na zwierzętach nie wskazują na istnienie ryzyka dla płodu, ale nie przeprowadzono badań z grupą kontrolną u ludzi lub badania na zwierzętach wykazały działanie niepożądane na płód, ale badania w grupie kobiet ciężarnych nie potwierdziły istnienia ryzyka dla płodu.[4]

Bezpieczeństwo według ChPL

Według informacji zawartych w wybranych ChPL:

  • „Nie przeprowadzono adekwatnych i odpowiednio kontrolowanych badań na grupie kobiet w ciąży. Produkt leczniczy Sudafed może być stosowany w okresie ciąży i karmienia piersią jedynie w przypadkach, gdy korzyść dla matki przeważa nad potencjalnym zagrożeniem dla płodu lub karmionego piersią dziecka. U kobiet w ciąży lub karmiących piersią produkt leczniczy może być stosowany wyłącznie po konsultacji z lekarzem.”[5]
  • „Brak szczegółowych danych dotyczących stosowania pseudoefedryny podczas ciąży. Produkt leczniczy Apselan może być stosowany podczas ciąży jedynie w przypadkach, gdy w opinii lekarza korzyść dla matki przeważa nad potencjalnym zagrożeniem dla płodu. Ogólnoustrojowe podawanie szczurom dawek pseudoefedryny do 50 razy większych niż dawka dobowa stosowana u ludzi oraz królikom dawek do 35 razy większych niż dawka dobowa stosowana u ludzi nie powodowało działania teratogennego.”[6]

Zobacz też: Furagina w ciąży

Piśmiennictwo

  1. Schaefer, C., Peters, P. W. J., Miller, R. K. (2014). Drugs During Pregnancy and Lactation. Treatment Options and Risk Assessment. Third edition. Academic Press
  2. Werler M. M. (2006). Teratogen update: pseudoephedrine. Birth defects research. Part A, Clinical and molecular teratology, 76(6), 445–452. pełny tekst
  3. Briggs, G. G., Freeman, R. K., Towers, C. V., Forinash, A. B. (2017). Drugs in pregnancy and lactation: a reference guide to fetal and neonatal risk. Eleventh edition. Lippincott Williams & Wilkins.
  4. Black, R. A., & Hill, D. A. (2003). Over-the-counter medications in pregnancy. American family physician, 67(12), 2517–2524. pełny tekst
  5. McNeil Healthcare (Ireland) Limited. (2014). ChPL Sudafed. Pobrano z: https://rejestrymedyczne.ezdrowie.gov.pl
  6. Polfarmex. (2011). ChPL Apselan. Pobrano z: https://rejestrymedyczne.ezdrowie.gov.pl
Subskrybuj
Powiadom o
0 komentarzy
Inline Feedbacks
View all comments
FB
Twitter/X
LinkedIn
WhatsApp
Email
Wydrukuj

Zobacz też

Inne o zagadnieniu:

mgr farm. Roksana Cimała

Inne o substancji:

Gabriela Marszałek i mgr farm. Konrad Tuszyński
Gabriela Marszałek i mgr farm. Konrad Tuszyński
0
Wyraź swoje zdanie i dodaj komentarz :)x

Zaloguj się