fbpx

Zalecenia dotyczące diety w czasie karmienia piersią – Wyjaśniamy!

Autor:
mgr farm.
Publikacja: 02/08/2023
Kobiety karmiące piersią powinny prowadzić zdrowy styl życia, którego nieodłącznym elementem jest urozmaicona i zbilansowana dieta.

Spis treści

Treść tylko dla farmaceutów i techników farmaceutycznych.

Pytanie

Jakie zalecenia dietetyczne farmaceuta powinien przekazać kobiecie podczas laktacji?

Krótka odpowiedź

Zalecenia dietetyczne dla kobiet karmiących piersią nie odbiegają znacząco od tych dla ogółu populacji. Zgodnie ze Stanowiskiem Grupy Ekspertów w sprawie zaleceń żywieniowych dla kobiet w okresie laktacji, odżywianie kobiet karmiących powinno być oparte na wytycznych znajdujących się w piramidzie żywieniowej Instytutu Żywności i Żywienia. Dieta powinna być urozmaicona i zbilansowana.[1] W okresie laktacji zaleca się spożywanie produktów, które są źródłem węglowodanów złożonych, tłuszczu zawierającego głównie wielonienasycone kwasy tłuszczowe, białek oraz witamin i składników mineralnych.

WSKAZÓWKA PRAKTYCZNA:
Mleko matki ma skład odpowiedni dla dziecka, dlatego w przypadku nieodpowiedniej diety to u matki wystąpią niedobory, a nie u dziecka.[1]

Wyjaśnienie

Ilość spożywanych posiłków w trakcie karmienia piersią 
Znaczne zwiększanie liczby spożywanych posiłków zgodnie z powszechną zasadą jedzenia za dwoje nie jest konieczne. W związku z produkcją pokarmu kobiety karmiące potrzebują niewielkiej nadwyżki kalorycznej w stosunku do dobowego zapotrzebowania. Powinna ona zawierać się w granicach 400–500 kcal.[2] W praktyce oznacza to spożycie jednego dodatkowego posiłku. Wyjątek stanowią matki bliźniaków lub wieloraczków – w ich przypadku wytyczne mówią o zwiększeniu spożycia kalorii na poziomie 500 kcal na dzień na każde dziecko.[1]
Zawartość posiłków w diecie kobiety karmiącej piersią
Pacjentki mogą pytać też o to, co dokładnie powinny jeść podczas karmienia piersią. Zalecenia, które możesz przekazać pacjentce są następujące:[3]

  • spożywaj pięć porcji posiłków, w tym warzywa i owoce,
  • wybieraj pełnoziarniste pieczywo, ryż, makaron,
  • wybieraj produkty bogate w wielonienasycone kwasy tłuszczowe (olej lniany, olej rzepakowy),
  • wybieraj dobre źródła białka takie jak chude mięso, drób, jajka,
  • spożywaj co najmniej dwie porcje tłustych ryb (takich jak łosoś, śledź, sardynki) tygodniowo,
  • zwróć szczególną uwagę na produkty nabiałowe będące dobrym źródłem wapnia,
  • spożywaj dużą ilość błonnika,wypijaj ok. 2 litry płynów dziennie.

Ograniczenia w diecie matki karmiącej piersią
Wbrew powszechnemu przekonaniu eliminowanie z diety matki karmiącej konkretnych produktów nie wpływa na ryzyko wystąpienia astmy oskrzelowej, wyprysku lub innych objawów alergii u niemowląt. Podobnie kolka niemowlęca nie jest wskazaniem do zastosowania diety bezlaktozowej i bezmlecznej u kobiety karmiącej. Z tych powodów, zgodnie z aktualnymi rekomendacjami, nie jest zalecane stosowanie żadnych ograniczeń dietetycznych ani diet eliminacyjnych bez wyraźnych wskazań medycznych.[1]
Spożycie kofeiny a karmienie piersią
Kofeina przenika do mleka, nawet jeśli jest spożywana przez matkę w niewielkich ilościach, zazwyczaj nie wykazując wpływu na karmione niemowlę. Odnotowano jednak przypadki rozdrażnienia oraz problemów ze snem u niemowląt, których matki spożywały 10 i więcej filiżanek kawy.[4] Z tego powodu zaleca się ograniczenie spożycia kofeiny u kobiet karmiących piersią do maksymalnej dobowej dawki równej 300 mg.[1] Ograniczenie to nie dotyczy kofeiny pochodzącej jedynie z kawy, ale całego dobowego jej spożycia. Przybliżona zawartość kofeiny w produktach spożywczych to:[5]

  • kubek kawy parzonej − 85 mg,
  • kubek kawy rozpuszczalnej − 115 mg,
  • kubek herbaty − 30 mg,
  • tabliczka gorzkiej czekolady (100 g) − 65 mg,
  • tabliczka czekolady mlecznej (100 g) − 20 mg,
  • puszka napoju typu cola (333 ml) − 30 mg.

Wpływ alkoholu na proces laktacji i dziecko karmione piersią
Regularne spożywanie alkoholu w okresie karmienia piersią może zaburzać rozwój dziecka. Zgodnie z klasyfikacją Hale’a etanol należy do grupy L4, a więc potwierdzono jego niekorzystny wpływ na niemowlę karmione piersią. Alkohol etylowy z łatwością przenika do mleka kobiecego, a stosunek jego stężenia w osoczu matki do stężenia w mleku jest bliski 1:1.[6] Dodatkowo etanol obniża stężenie oksytocyny, przez co zahamowany zostaje wypływ mleka, a tym samym karmione niemowlę otrzymuje mniejszą ilość pokarmu.[6] Przeprowadzono badanie, w którym porównywano metabolizm alkoholu etylowego u kobiet karmiących piersią, nieródek oraz matek podających swoim dzieciom mleko modyfikowane. Wykazano, że stężenie etanolu u kobiet karmiących piersią jest niższe niż u kobiet niebędących w okresie laktacji. Świadczy to o zwiększonym metabolizmie etanolu u kobiet karmiących, choć jak wykazano, subiektywne skutki alkoholu były porównywalne.[7] Eliminacja z organizmu 1 standardowej jednostki alkoholu (1 SJA = 10 g czystego alkoholu etylowego) trwa ok. 2 godzin. Część ekspertów dopuszcza okazjonalne wypicie niewielkiej ilości alkoholu przez kobietę karmiącą, ale zaleca odczekanie tego czasu po spożyciu alkoholu przed kolejnym karmieniem. [8] Zgodnie z polskimi zaleceniami najbezpieczniejszym rozwiązaniem w okresie laktacji jest całkowite odstawienie alkoholu.[1]

Piśmiennictwo

  1. Borszewska-Kornacka, M. K., Rachtan-Janicka, J., Wesołowska, A., Socha, P., Wielgoś, M., Żukowska-Rubik, M., Pawlus, B. (2013). Stanowisko Grupy Ekspertów w sprawie zaleceń żywieniowych dla kobiet w okresie laktacji. Standardy Medyczne/Pediatria, 10, 265–279.
  2. Kominiarek, M. A., Rajan, P. (2016). Nutrition Recommendations in Pregnancy and Lactation. The Medical clinics of North America, 100(6), 1199–1215. https://doi.org/10.1016/j.mcna.2016.06.004.
  3. UK National Health Service. (2018). Breastfeeding and diet. Aktualizacja: 10.12.2018. Pobrano z: https://www.nhs.uk/conditions/baby/breastfeeding-and-bottle-feeding/breastfeeding-and-lifestyle/diet.
  4. CDC. (2020). Breastfeeding. Maternal Diet. Aktualizacja: 08.10.2020. Pobrano z: https://www.cdc.gov/breastfeeding/breastfeeding-special-circumstances/diet-and-micronutrients/maternal-diet.html.
  5. Jarosz, M., Wierzejska, R., Mojska, H., Świderska, K., Siuba, M. (2009). Zawartość kofeiny w produktach spożywczych. Bromatologia i Chemia Toksykologiczna, 3, 776–781.
  6. Hale, T. W. (2021). Hale’s Medications & Mothers’ Milk 2021. Springer Publishing Company. Pobrano z: https://www.halesmeds.com.
  7. Pepino, M. Y., Steinmeyer, A. L., Mennella, J. A. (2007). Lactational state modifies alcohol pharmacokinetics in women. Alcoholism, clinical and experimental research, 31(6), 909–918. https://doi.org/10.1111/j.1530-0277.2007.00387.x.
  8. Butte, N. F., Stuebe, A. (2020). Patient education: Maternal health and nutrition during breastfeeding (Beyond the Basics). UpToDate. Aktualizacja: 10.03.2020.
Subskrybuj
Powiadom o
1 komentarz
Najwyżej oceniane
Nowsze Najstarsze
Inline Feedbacks
View all comments
Aleksandra Hermanowska

niestety w społeczeństwie dalej pokutuje wiele mitów odnośnie diety matki karmiącej, dlatego warto edukować pacjentki, że w przypadku braku stwierdzonych alergii u dziecka, mogą jeść i pić to na co mają ochotę, najważniejsze aby dieta była zbilansowana i zachowana była odpowiednia podaż kaloryczna 🙂

FB
Twitter/X
LinkedIn
WhatsApp
Email
Wydrukuj

Zobacz też

1
0
Wyraź swoje zdanie i dodaj komentarz :)x

Zaloguj się