Preparaty z laktazą to produkty dostępne w postaci kropli i tabletek, zaliczane do suplementów diety lub żywności specjalnego przeznaczenia medycznego. Stosowane są u osób z nietolerancją laktozy w celu łagodzenia objawów ze strony przewodu pokarmowego po spożyciu mleka i jego przetworów. W praktyce wykorzystuje się je zarówno u niemowląt i małych dzieci, jak i u starszych pacjentów oraz dorosłych, aby umożliwić spożywanie nabiału bez dolegliwości.

O substancji czynnej

Laktaza jest enzymem z grupy hydrolaz (β-galaktozydaza), który w warunkach fizjologicznych produkowany jest w jelicie cienkim i odpowiada za rozkład laktozy na glukozę i galaktozę. Niedobór tego enzymu prowadzi do nietolerancji laktozy, objawiającej się biegunkami, wzdęciami i bólami brzucha po spożyciu produktów mlecznych. Preparaty zawierające laktazę stosuje się jako suplementację enzymatyczną u osób z niedoborem tego enzymu, aby umożliwić im spożywanie nabiału bez objawów nietolerancji. W praktyce laktaza stosowana jest najczęściej doraźnie, bezpośrednio przed posiłkiem zawierającym laktozę, choć część osób używa jej profilaktycznie każdego dnia. Mechanizm działania polega na rozkładzie laktozy w świetle jelita, co zapobiega jej fermentacji przez bakterie jelitowe i powstawaniu gazów odpowiedzialnych za dolegliwości. Przyjmuje się, że organizm potrzebuje 1000 FCC (Food Chemical Codex) laktazy, aby rozłożyć 1 g laktozy.^[1] Im większa zawartość FFC, tym wyższa skuteczność preparatu. Nie leczy przyczyny nietolerancji, a jedynie łagodzi jej objawy. Uznaje się go za prawdopodobnie bezpieczny w ciąży i okresie karmienia piersią. Preparaty dostępne są w postaci tabletek lub kropli dodawanych bezpośrednio do mleka.

Substancje dodatkowe

Wszystkie produkty na rynku z laktazą są jednoskładnikowe

Substancje pomocnicze

Preparaty różnią się zawartością substancji pomocniczych. Poniżej przedstawiono szczegółowe omówienie substancji pomocniczych o znanym działaniu:

• Sacharoza- jest powszechnie stosowanym cukrem, który działa jako substancja słodząca. Osoby z cukrzycą lub pacjenci, którzy muszą ograniczać spożycie cukrów prostych (np. osoby z insulinoopornością) powinni unikać preparatów z sacharozą. Może również prowadzić do próchnicy zębów przy długotrwałym stosowaniu, zwłaszcza u dzieci.
• Maltoza – dwucukier wykorzystywany jako nośnik i substancja słodząca. Podobnie jak sacharoza, może być problematyczna u osób z zaburzeniami gospodarki węglowodanowej.
• Maltodekstryna – polisacharyd stosowany jako wypełniacz i stabilizator. Jest łatwo przyswajalnym źródłem energii, ale może powodować szybki wzrost glikemii, dlatego należy zachować ostrożność u pacjentów z cukrzycą

Podsumowanie różnic

Na podstawie analizy można wyciągnąć następujące wnioski

• Wszystkie preparaty należy stosować z posiłkiem
• Jeżeli problem z nietolerancją laktozy dotyczy niemowląt i małych dzieci, poleć krople, takie jak Delicol czy Kolzym, ponieważ można je łatwo dodać do mleka lub posiłku. Dla starszych dzieci i dorosłych lepszym wyborem będą tabletki, np. Lactocontrol lub Lactaza Tabs, które są wygodne do stosowania poza domem.
• Warto wspomnieć pacjentowi, że w przypadku kropli Delicol i Kolzym nie podano zawartości laktazy w jednostkach FCC na kroplę, więc trudno precyzyjnie określić podawaną dawkę, dlatego należy zwrócić uwagę na obserwację efektów. Tabletki Lactocontrol i Lactaza Tabs zawierają 4500 jednostek FCC na sztukę, co pozwala łatwo określić dawkę enzymu i precyzyjnie doradzić pacjentowi.

Wybór preparatu sprowadza się do postaci – dla dzieci zaleć krople, natomiast dla dorosłych tabletki.

Preparaty zawierające laktazę dostępne w obrocie aptecznym

Preparaty zawierające laktazę zestawiono w Tabeli poniżej:

Piśmiennictwo

1. Ahmed, M., Billoo, A. G., Iqbal, K., Memon, A. (2018). Clinical Efficacy Of Lactase Enzyme Supplement In Infant Colic: A Randomised Controlled Trial. JPMA. The Journal of the Pakistan Medical Association, 68(12), 1744–1747.⬏