Synonimy: shark cartilage
Chrząstka pozyskiwana ze szkieletu rekinów występujących zwykle na obszarach Oceanu Spokojnego jest składnikiem preparatów o statusie suplementów diety, które mają na celu utrzymywać prawidłową strukturę kości.
Działanie i zastosowanie chrząstki rekina
Chrząstka rekina zawiera znaczne ilości białka, wapnia i glikozaminoglikanów, w tym chondroityny, które uważane są za składniki wzmacniające strukturę kości. Ponadto badania na zwierzętach wskazują, że stosowanie chrząstki działa przeciwbólowo i może przyczyniać się do hamowania rozwoju guzów nowotworowych. Jeden ze składników chrząstki, określany jako AE-941, który stanowi mieszaninę białek, hamował wytwarzanie naczyń krwionośnych w obrębie guza i zmniejszał stan zapalny w obrębie dróg oddechowych. W badaniach in vitro chrząstka rekina działała immunostymulująco i fibrynolitycznie. Przeprowadzone badania kliniczne wykazały potencjalną skuteczność chrząstki rekina w chorobie zwyrodnieniowej stawów, łuszczycy i poprawie stanu pacjentów onkologicznych.
Niewystarczające dowody na skuteczność chrząstki rekina
Brakuje badań z wysokiej jakości badań klinicznych, które potwierdziłyby skuteczność chrząstki rekina w leczeniu takich wskazań jak:
- Choroba zwyrodnieniowa stawów – podwójnie zaślepione badanie kliniczne z randomizacją z udziałem 63 pacjentów z chorobą zwyrodnieniową stawu kolanowego wykazało, że miejscowe stosowanie kremu zawierającego między innymi chrząstkę rekina przez ponad 8 tygodni przyczyniało się do zmniejszenia odczucia bólu, a pierwsze efekty były odczuwalne po 4 tygodniach.[1]
- Łuszczyca – przyjmowanie określonego składnika chrząstki rekina (AE-941) przez 12 tygodni w ilości 60, 120 lub 240 ml na dobę pozwalało na zmniejszenie wskaźnika nasilenia łuszczycy odpowiednio o 30,8%, 41,7% i 50%. U pacjentów obserwowano wizualną poprawę stanu skóry oraz redukcję swędzenia.[2]
- Nowotwory – preparaty z chrząstką rekina badano pod kątem redukcji objawów mięsaka Kaposiego i zwiększenia przeżywalności pacjentów z rakiem nerkowokomórkowym, jednak uzyskane wyniki są niskiej jakości i nie potwierdzają jednoznacznie skuteczności.
Brak dowodów na skuteczność chrząstki rekina
Liczne pojedyncze badania kliniczne wskazują, że stosowanie preparatów z chrząstką rekina nie poprawia stanu pacjentów z rakiem piersi, jelita grubego, płuc, prostaty, mózgu czy chłoniakiem. W badaniach podawano sproszkowaną chrząstkę rekina lub ekstrakt.
Bezpieczeństwo stosowania chrząstki rekina
Doustna suplementacja chrząstki rekina do 24 tygodni jest prawdopodobnie bezpieczna, a stosowanie preparatów wieloskładnikowych miejscowo było badane do 8 tygodni.[3] W badaniach odnotowano u pacjentów zaburzenia żołądkowo-jelitowe, zawroty głowy, wahania stężenia glukozy we krwi, osłabienie i zaburzenia świadomości. Istnieją dowody na występowanie zapalenia wątroby na skutek suplementacji.
Interakcje chrząstki rekina
Badania in vitro wskazują na działanie immunostymulujące chrząstki rekina, dlatego nie powinni jej stosować pacjenci przyjmujący leki immunosupresyjne, np. cyklosporynę, prednizon, azatioprynę. Ze względu na zawartość wapnia nie powinno łączyć się preparatów z chrząstką rekina z suplementami lub lekami z wapniem.
Preparaty dostępne na rynku zawierające chrząstkę rekina
Chrząstka rekina stanowi składnik suplementów diety, dedykowanych najczęściej w celu wspomagania funkcjonowania stawów. Wybrane preparaty dostępne na rynku przedstawione zostały w poniższej tabeli.
Wybrane suplementy zawierające chrząstkę rekina:
| Nazwa preparatu | Zawartość chrząstki rekina w sugerowanej dawce dobowej | Opis producenta |
| Chrząstka rekina Gal | 2850 mg sproszkowanej chrząstki rekina w tym 999 mg kolagenu, 570 mg wapnia, 285 mg fosforu i 144 mg siarczanu chondroityny
Pozostałe składniki: Siarczan glukozaminy |
Suplement diety wspomagający utrzymanie prawidłowej budowy kości, zębów i stawów, funkcjonowanie mięśni i przekazywanie impulsów nerwowych. |
| Panaseus Pewny ruch | 100 mg sproszkowanej chrząstki rekina w tym 5,6 mg glikozaminoglikanów, 5,4 g siarczanu chondroityny i 3 mg kolagenu
Pozostałe składniki: Ekstrakt z liści bambusa, krzemionka, ekstrakt z kłącza kurkumy, metylosulfonylometan, liofilizowana nowozelandzka małża zielona, ekstrakt z liści czerwonej koniczyny, ekstrakt z lukrecji |
Suplement diety zawierający składniki wspomagające zdrowe kości i stawy. |
| NOW Foods Shark Cartilage | 4,5 g sproszkowanej chrząstki rekina | Suplement diety wspierający równowagę systemu immunologicznego i funkcjonowanie szkieletu. |
Piśmiennictwo
- Cohen, M., Wolfe, R., Mai, T., Lewis, D. (2003). A randomized, double blind, placebo controlled trial of a topical cream containing glucosamine sulfate, chondroitin sulfate, and camphor for osteoarthritis of the knee. The Journal of rheumatology, 30(3), 523–528.⬏
- Sauder, D. N., Dekoven, J., Champagne, P., Croteau, D., Dupont, E. (2002). Neovastat (AE-941), an inhibitor of angiogenesis: Randomized phase I/II clinical trial results in patients with plaque psoriasis. Journal of the American Academy of Dermatology, 47(4), 535–541. https://doi.org/10.1067/mjd.2002.124702⬏
- Natural Medicines. (2019). Shark Cartilage. Aktualizacja: 14.03.2019.⬏
