Czynnik Xa to enzym kaskady krzepnięcia krwi, który razem z czynnikiem Va, jonami wapnia, fosfolipidami płytkowymi oraz protrombiną tworzy protrombinazę. Kompleks ten katalizuje przekształcenie protrombiny do trombiny, która z kolei odpowiada za przekształcenie fibrynogenu do nierozpuszczalnej w wodzie fibryny, czego skutkiem jest powstanie skrzepu.
Przekształcenie czynnika X (znanego też jako czynnik Stuarta-Prower’a) do aktywnej formy tj. Xa jest wspólnym etapem zewnątrz- i wewnątrzpochodnego mechanizmu aktywacji protrombiny.