Pytanie

Dlaczego na rynku nie są już dostępne doustne suplementy z witaminą K przeznaczone dla niemowląt?

Krótka odpowiedź

W obrocie aptecznym nie znajdziemy doustnych suplementów diety z witaminą K przeznaczonych dla niemowląt. Deklarowane dawki witaminy K wchodzące w skład suplementów diety nie zabezpieczały przed wystąpieniem choroby krwotocznej u noworodków. Ponadto każde dziecko po narodzinach otrzymuje domięśniowo witaminę K, która skutecznie chroni przed krwawieniem. Jeśli zaś iniekcja nie jest możliwa do wykonania, niemowlętom podawane są leki doustne zawierające witaminę K.

Wyjaśnienie

Witamina K jest substancją biorącą udział w procesach krzepnięcia, a jej niedobory mogą prowadzić do nadmiernego krwawienia lub krwotoków. Noworodki są zagrożone niedoborem witaminy K, ze względu na niski stopień przenikania witaminy przez łożysko w trakcie ciąży, niedostatecznie rozwiniętą wątrobę, a także niską zawartość mikroflory jelitowej.^[1] Należy również pamiętać, że mleko kobiece nie stanowi bogatego źródła witaminy K, zatem naturalna metoda karmienia nie uzupełnia w dostateczny sposób niedoborów tej witaminy u niemowląt.^[2]

Zagrażające życiu krwawienie z niedoboru witaminy K u noworodków dzieli się na trzy postacie:

• wczesną, krwawienie pojawia się w ciągu 24 godzin od narodzin, a podanie witaminy K nie zapobiega jej wystąpieniu,
• klasyczną, krwawienie występuje między 1., a dniem życia,
• późną, mogącą ujawnić się do 6. miesiąca życia dziecka.^[3]

W celu uzupełnienia niedoborów witaminy K u niemowląt stosuje się leki z witaminą K, zwykle w jednorazowej domięśniowej dawce 1 mg podawanej w ciągu pierwszych godzin życia noworodka lub jeśli z różnych przyczyn nie jest możliwe wykonanie iniekcji, witaminę K stosuje się doustnie. Według rekomendacji  wydanych przez ESPHAGAN, witaminę K1 można podawać  po w następujących schematach:

• 3 x 2 mg, po narodzinach, kolejna dawka między 4.- 6. dniem oraz między 4.- 6. tygodniem życia,
• 2 mg zaraz po narodzinach oraz 1 mg, co tydzień, w ciągu pierwszych trzech miesięcy życia.

Należy jednak podkreślić, że stosowanie doustnych postaci leków z witaminą K, może okazać się niewystarczające w profilaktyce krwawień niemowląt, ze względu na obniżoną absorpcję z przewodu pokarmowego lub jeśli i dziecko cierpi na schorzenia wątroby czy też matka w trakcie ciąży przyjmowała substance mogące wpływać na metabolizm witaminy K.^[4]

Deklarowane porcje w suplementach diety dla niemowląt zawierających witaminę K wynosiły zwykle 25 mcg,^[5] Podawanie witaminy K w powyższej dawce, nawet codziennie, okazuje się być niewystarczające w prewencji krwawień w populacji dzieci najmłodszych, zwłaszcza tych z niezdiagnozowanymi chorobami wątroby.^[6][7] W celu uzupełnienia niedoborów witaminy K, a tym samym profilaktyki krwawień wśród niemowląt stosuje się wyższe dawki witaminy podawanej domięśniowo lub rzadziej doustnie.^[1]

Piśmiennictwo

1. Jullien S. (2021). Vitamin K prophylaxis in newborns. BMC pediatrics, 21(Suppl 1), 350. https://doi.org/10.1186/s12887-021-02701-4 ⬏⬏
2. Van Winckel, M., De Bruyne, R., Van De Velde, S., & Van Biervliet, S. (2009). Vitamin K, an update for the paediatrician. European journal of pediatrics, 168(2), 127–134. https://doi.org/10.1007/s00431-008-0856-1 ⬏
3. Jullien S. (2021). Vitamin K prophylaxis in newborns. BMC pediatrics, 21(Suppl 1), 350. https://doi.org/10.1186/s12887-021-02701-4 ⬏
4. Mihatsch, W. A., Braegger, C., Bronsky, J., Campoy, C., Domellöf, M., Fewtrell, M., Mis, N. F., Hojsak, I., Hulst, J., Indrio, F., Lapillonne, A., Mlgaard, C., Embleton, N., van Goudoever, J., & ESPGHAN Committee on Nutrition (2016). Prevention of Vitamin K Deficiency Bleeding in Newborn Infants: A Position Paper by the ESPGHAN Committee on Nutrition. Journal of pediatric gastroenterology and nutrition, 63(1), 123–129. https://doi.org/10.1097/MPG.0000000000001232 ⬏
5. https://www.domzdrowia.pl/produkt/baby-k-25-mcg-krople-doustne-10-ml-75637 ⬏
6. van Hasselt, P. M., de Koning, T. J., Kvist, N., de Vries, E., Lundin, C. R., Berger, R., Kimpen, J. L., Houwen, R. H., Jorgensen, M. H., Verkade, H. J., & Netherlands Study Group for Biliary Atresia Registry (2008). Prevention of vitamin K deficiency bleeding in breastfed infants: lessons from the Dutch and Danish biliary atresia registries. Pediatrics, 121(4), e857–e863. https://doi.org/10.1542/peds.2007-1788⬏
7. Van Winckel, M., De Bruyne, R., Van De Velde, S., & Van Biervliet, S. (2009). Vitamin K, an update for the paediatrician. European journal of pediatrics, 168(2), 127–134. https://doi.org/10.1007/s00431-008-0856-1 ⬏