Transkrypcja:
Cześć, tu Dawid Panek. Witam w programie Pogadanki Farmaceutyczne. W tym odcinku opowiem o doksylaminie. Jakich informacji udzielić pacjentowi i na co uważać? Zapraszam.
Doksylamina jest zaliczana do grupy leków przeciwhistaminowych I generacji.
Pojawiła się na rynku farmaceutycznym w 1948 roku jako lek przeciwhistaminowy, uspokajający i przeciwwymiotny. Obecnie w większości krajów doksylamina jest zarejestrowana jako lek nasenny o skuteczności zbliżonej do skuteczności działania benzodiazepin.
W Polsce doksylamina jest dopuszczona bez recepty od 2022 roku.
Doksylaminę stosuje się w objawowym leczeniu bezsenności u osób dorosłych. Wskazaniem do jej przyjęcia są trudności w zasypianiu, w utrzymaniu odpowiedniej długości nieprzerwanego snu i w problemach z przedwczesnym przebudzaniem nad ranem. Jest to skuteczny lek nasenny i uspokajający do krótkoterminowej terapii. W wielu krajach doksylamina znajduje również zastosowanie w łagodzeniu objawów siennego nieżytu nosa, pokrzywki i innych reakcji alergicznych. Leku nie należy stosować u dzieci i młodzieży poniżej 18. roku życia.
Przejdźmy teraz do sedna – jakie informacje warto przekazać pacjentowi przy każdym wydaniu preparatu z apteki, o czym poinformować w razie dodatkowych pytań, a o czym po prostu warto wiedzieć?
Poinformuj pacjenta o właściwym sposobie dawkowania. Zaleć, aby pacjent przyjął tabletkę 30 minut przed snem w dawce początkowej 12,5 miligrama, co odpowiada zawartości substancji czynnej w jednej tabletce. Poradź pacjentowi, aby zaobserwował indywidulną reakcję organizmu na lek i dostosował dawkowanie do własnych potrzeb. W przypadku braku wystarczającej skuteczności leku po zastosowaniu dawki 12,5 miligrama zaleć zwiększenie dawki do maksymalnie 25 miligramów. Jeżeli pacjent zaobserwuje u siebie zwiększoną senność w ciągu dnia, odpowiednim rozwiązaniem będzie pozostanie przy dawce 12,5 miligrama. Aby uniknąć utrzymywania się działania doksylaminy następnego dnia, należy planować przyjęcie dawki na co najmniej 8 godzin przed pobudką.
Doksylamina, podobnie jak inne leki z grupy leków przeciwhistaminowych I generacji wykazuje silne działanie sedatywne. Informuj pacjenta, że lek zwłaszcza w pierwszych dniach stosowania może powodować zmniejszenie czujności i wydłużać czas reakcji, co ma wpływ na prowadzenie pojazdów.
Wydając lek z doksylaminą zapytaj pacjenta, czy leczy się na nadciśnienie. U osób zdrowych przyjęcie doksylaminy nie powinno spowodować istotnych wzrostów ciśnienia krwi, ale sytuacja wygląda inaczej w przypadku jednoczesnej terapii nadciśnienia tętniczego, której skuteczność po przyjęciu doksylaminy może zostać zmniejszona.
Rekomendując lek z doksylaminą wydaj pacjentowi ulotkę dotyczącą zasad prawidłowej higieny snu.
Leki przeciwhistaminowe I generacji nie są preferowane u osób starszych, które stosują wiele leków, w tym inne leki wykazujące aktywność antycholinergiczną, tak jak doksylamina. Może to nasilić suchość w jamie ustnej, kołatanie serca, ból głowy, zawroty głowy, zaparcia, zatrzymanie moczu i zaburzenia widzenia.
W ulotce pacjent może znaleźć informacje o wydłużeniu czasu działania doksylaminy w przypadku jednoczesnego stosowania inhibitorów monoaminooksydazy, jednak nie jest to szeroka grupa leków. Prawdopodobieństwo, że pacjent stosuje przeciwdepresyjny moklobemid albo selegilinę lub rasagilinę w chorobie Parkinsona jest niewielkie, dlatego nie ma konieczności każdorazowo dopytywać pacjenta o tę grupę leków.
Sygnałem alarmującym do odstawienia leku u osób w wieku podeszłym są zaburzenia pamięci i omdlenia, które mogą doprowadzić do upadku i poważnego zranienia.
Brakuje badań w zakresie wpływu soku grejpfrutowego na metabolizm doksylaminy, dlatego nie zaleca się jego picia w czasie stosowania doksylaminy.
Pacjent z objawami alergii może zapytać w aptece o wpływ doksylaminy na wynik testów skórnych. Ze względu na działanie przeciwhistaminowe zaleć pacjentowi odstawienie leku na 3 dni przed planowanym badaniem. W przeciwnym razie lek może wpłynąć na fałszywie ujemny wynik testu.
Poza zastosowaniem leku bez recepty dostępne są tez tabletki dojelitowe doksylaminy z dodatkiem witaminy B6 (lek Xonvea), zarejestrowane do leczenia nudności i wymiotów ciężarnych. Skuteczność kliniczna doksylaminy w tym wskazaniu została dobrze udokumentowana w badaniach. Wieloośrodkowe, kontrolowane badanie z randomizacją z 2016 roku objęło grupę 131 ciężarnych w 7–14 tygodniu ciąży z porannymi nudnościami i wykazało znaczną poprawę samopoczucia kobiet, zmniejszenie nasilenia mdłości i częstości hospitalizacji ciężarnych z powodu ciężkich wymiotów. Nie można jednak traktować leku bez recepty jako leku na nudności i wymioty, ponieważ dla zapewnienia takiego efektu działania konieczna jest postać tabletki dojelitowej.
Według stanowiska Zespołu Ekspertów Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników stosowanie doksylaminy u kobiet ciężarnych w celu niwelowania nudności i wymiotów, a przez to ułatwienia codziennego funkcjonowania i zmniejszenia ryzyka hospitalizacji jest bezpieczne i nie wpływa na ryzyko wystąpienia wad wrodzonych płodu i rozwój układu nerwowego u dzieci.
To już wszystko, dziękuję za uwagę i do zobaczenia w kolejnym odcinku.
