Przewlekła choroba nerek (PChN, chronic kidney disease, CKD) jest obecnie zaliczana do chorób cywilizacyjnych, wraz z chorobami sercowo-naczyniowymi, otyłością i cukrzycą. Schorzenie to dotyczy około 600 milionów ludzi na całym świecie, w tym około 4,3 mln w Polsce[1][2].
PChN to wieloobjawowy zespół chorobowy, będący następstwem zmniejszenia liczby czynnych nefronów na skutek procesów uszkadzających miąższ nerki[3]. Według definicji wprowadzonej w 2002 roku przez Kidney Disease Outcome Quality Initiative (NKF K/DOQI)[4], jest to utrzymująca się przez ponad 3 miesiące nieprawidłowość budowy lub czynności nerki mająca wpływ na zdrowie.
Czynniki ryzyka
Do czynników ryzyka zalicza się:
- Podeszły wiek
- Cukrzyca
- Nadciśnienie tętnicze
- Choroby nerek w najbliższej rodzinie lub w wywiadzie
- Choroby sercowo-naczyniowe w najbliższej rodzinie lub w wywiadzie
- Otyłość
- Płeć męska
Klasyfikacja
Przewlekłą chorobę nerek dzieli się na 5 stadiów, według stopnia wydolności nerek mierzonego za pomocą wskaźnika przesączania kłębuszkowego (GFR, glomerular filtration rate).
Kategorie GFR zaawansowania przewlekłej choroby nerek | ||
---|---|---|
Kategoria GFR | GFR (ml/min/1,73 m2) | Nazwa opisowa |
G1 | ≥90 | prawidłowe lub zwiększone GFR |
G2 | 60–89 | niewielkie obniżenie GFRa |
G3a | 45–59 | niewielkie do umiarkowanego obniżenie GFR |
G3b | 30–44 | umiarkowane do ciężkiego obniżenie GFR |
G4 | 15–29 | ciężkie obniżenie GFR |
G5 | <15 lub dializoterapia | schyłkowa niewydolność nerek |
a w stosunku do wartości u młodych osób dorosłych |
Piśmiennictwo
- Król E., Rutkowski B. Przewlekła choroba nerek— klasyfikacja, epidemiologia i diagnostyka, Forum Nefrologiczne, 2008, tom 1, nr 1, 1–6⬏
- Levey A.S., Eckhardt K.-U., Tsukamoto Y. i wsp., Definition and classification of chronic kidney disease: a position statement from Kidney Disease: Improving Global Outcomes (KDIGO), Kidney Int. 2005; 67: 2089–2100.⬏
- Król E., Rutkowski B. Przewlekła choroba nerek— klasyfikacja, epidemiologia i diagnostyka, Forum Nefrologiczne2008, tom 1, nr 1, 1–6⬏
- K/DOQI Clinical Practice Guidelines for chronic kidney disease: evaluation, classification, and stratification. „J. Kidney Dis.Am.”. 2002; 39 (2, supl. 1): S1–S266)⬏