Podstawowym postępowaniem w anafilaksji jest domięśniowe podanie adrenaliny. Przygotowaliśmy dla Was artykuł, który szczegółowo tłumaczy jak rozpoznać anafilaksję i kiedy podawać adrenalinę. Okres wiosenno-letni jest czasem, gdy pacjenci z alergią na jad owadów muszą zachować szczególną ostrożność, będą zatem częściej kupować adrenalinę, którą powinni nosić zawsze ze sobą. Ponadto anafilaksja może wystąpić w wyniku szczepienia, wiedza na jej temat będzie zatem szczególnie przydatna farmaceutom, którzy pracują w aptecznych punktach szczepień.

Czym jest analfilaksja?

Światowa Organizacja Alergii (WAO) definiuje anafilaksję jako ciężką reakcję uogólnioną lub systemową reakcję nadwrażliwości. Anafilaksja stanowi najbardziej niebezpieczną postać chorób alergicznych, zazwyczaj o szybkim początku i gwałtownym przebiegu, mogącą mieć skutki śmiertelne (World Allergy Organization [WAO], 2020). Postępująca reakcja anafilaktyczna może spowodować wstrząs anafilaktyczny (uczuleniowy) zarówno u alergików, jak również u osób, które nie miały wcześniej podobnej reakcji. Jest to stan zagrażający życiu, w którym z powodu rozszerzenia naczyń krwionośnych i zwiększenia przepuszczalności naczyń kapilarnych, gwałtownie spada ciśnienie krwi. W wyniku tego pojawia się niedotlenienie oraz niedożywienie tkanek i narządów.

Do cech charakterystycznych wstrząsu anafilaktycznego należą:

• obrzęk twarzy, języka i szyi (ryzyko uduszenia),
• opuchnięte okolice oczu,
• czerwona wysypka,
• przyspieszone tętno,
• bezdech.

Schemat postępowania z osobą z anafilaksją

W Polsce podstawą rozpoznania i leczenia anafilaksji są wytyczne Światowej Organizacji Alergii (WAO), ekspertów American Academy of Allergy, Asthma & Immunology (AAAAI) i American College of Allergy, Asthma & Immunology (ACAAI), w populacji pediatrycznej European Academy of Allergy and Clinical Immunology (EAACI) oraz rekomendacje grupy ekspertów The Grading of Recommendations Assessment, Development and Evaluation (GRADE). Pierwsza pomoc pacjentowi z objawami anafilaksji obejmuje następujące czynności^[1]:

1. Jak najszybsze przerwanie ekspozycji na alergen (usuń żądło po użądleniu).adr
2. Ocena stanu krążenia, oddychania, przytomności oraz skóry.
3. Natychmiastowe wezwanie pomocy medycznej.
4. Podanie adrenaliny w mięsień uda (w razie potrzeby można powtarzać dawki co 5 min).
5. Odpowiednie ułożenie pacjenta – z uniesionymi nogami w hipotonii, w pozycji siedzącej w duszności, w pozycji bocznej ustalonej (na boku, z drożnymi drogami oddechowymi), w przypadku gdy pacjent jest nieprzytomny i wymiotuje.
6. Rozpoczęcie resuscytacji krążeniowo-oddechowej i kontynuowanie jej do czasu przybycia zespołu medycznego, gdy pacjent jest nieprzytomny, nie porusza się i nie oddycha.

Całość artykułu przeczytasz w Gońcu Aptecznym Ekstra.

Piśmiennictwo

1. Lieberman, P., Nicklas, R. A., Randolph, C., Oppenheimer, J., Bernstein, D., Bernstein, J., Ellis, A., Golden, D. B., Greenberger, P., Kemp, S., Khan, D., Ledford, D., Lieberman, J., Metcalfe, D., Nowak-Wegrzyn, A., Sicherer, S., Wallace, D., Blessing-Moore, J., Lang, D., Portnoy, J. M., … Tilles, S. A. (2015). Anaphylaxis–a practice parameter update 2015. Annals of allergy, asthma & immunology: official publication of the American College of Allergy, Asthma, & Immunology, 115(5), 341–384.⬏