Synonimy: angelica, dong quai, żeński żeń-szeń
Dzięgiel chiński to surowiec zielarski naturalnie występujący w Chinach. Korzeń jest stosowany w tradycyjnej medycynie chińskiej i jest określany jako „żeński żeń-szeń” ze względu na potencjalny korzystny wpływ na kobiece dolegliwości (m.in. bolesne miesiączkowanie i menopauza).
Działanie i zastosowanie dzięgla chińskiego
Korzeń dzięgla chińskiego zawiera związki należące do kwasów organicznych, fitosterole, seskwiterpeny oraz liczne witaminy i minerały. Przeprowadzone badania kliniczne wskazują na pewną skuteczność dzięgla chińskiego w redukcji częstości migreny, poprawie stanu pacjentów ze śródmiąższowym zapaleniem płuc i wydłużaniu czasu do wytrysku u mężczyzn z problemem przedwczesnego wytrysku. Dzięgiel po podaniu dożylnym przyczyniał się do poprawy stanu pacjentów cierpiących na przewlekłą obturacyjną chorobą płuc oraz dusznicę bolesną. Dowody na skuteczność dzięgla w łagodzeniu objawów menopauzy są sprzeczne.
Niewystarczające dowody na skuteczność dzięgla chińskiego
Brakuje dowodów z wysokiej jakości badań klinicznych, które jednoznacznie potwierdziłyby skuteczność dzięgla chińskiego w takich wskazaniach jak:
- Migrena – badanie kliniczne z randomizacją wykazało, że stosowanie preparatu złożonego zawierającego dzięgiel chiński (100 mg), izoflawony sojowe (60 mg) i pluskwicę groniastą (50 mg) przez 24 tygodnie zmniejszało częstość migreny podczas miesiączki w porównaniu z placebo.[1]
- Śródmiąższowe zapalenie płuc – metaanaliza 17 badań klinicznych wykazała, że dodatek preparatu złożonego zawierającego m.in. dzięgiel chiński do standardowej terapii u pacjentów ze śródmiąższowym zapaleniem płuc przyczynia się do poprawy czynności płuc i zwiększenia tolerancji wysiłku fizycznego.[2]
- Przedwczesny wytrysk – miejscowe stosowanie preparatu wieloskładnikowego z dzięglem chińskim na prącie godzinę przed stosunkiem wydłużało czas do osiągnięcia wytrysku.[3]
Dożylne stosowanie preparatu z dzięglem chińskim zmniejszało parametry związane z nadciśnieniem płucnym u pacjentów z przewlekłą obturacyjną chorobą płuc.[4] Według wstępnych badań klinicznych dożylne podanie preparatu zawierającego m.in. dzięgiel chiński zmniejszało objawy dusznicy bolesnej, poprawiało tolerancję wysiłku i czynność serca.[5]
Sprzeczne dowody na skuteczność dzięgla chińskiego
Dowody na skuteczność preparatów z dzięglem chińskim w łagodzeniu objawów menopauzy są sprzeczne. Skuteczność w redukcji uderzeń gorąca i w poprawie jakości snu wykazano w badaniach, w których stosowano preparaty złożone zawierające oprócz dzięgla chińskiego m.in. pluskwicę groniastą, niepokalanek i czerwoną koniczynę.
Bezpieczeństwo stosowania dzięgla chińskiego
Krótkotrwałe stosowanie preparatów z dzięglem chińskim (do 24 tygodni) jest prawdopodobnie bezpieczne. U niektórych pacjentów obserwowano wzdęcia i wzrost ciśnienia tętniczego. Dłuższe stosowanie jest potencjalnie niebezpieczne ze względu na zawartość m.in. bergaptenu i safrolu o możliwym działaniu rakotwórczym. Dzięgiel zawiera również psoraleny, które mogą działać fotouczulająco.
Dzięgiel chiński w ciąży i podczas laktacji
Składniki zawarte w dzięglu chińskim mogą powodować skurcze macicy, dlatego nie zaleca się jego stosowania u kobiet ciężarnych.
Interakcje dzięgla chińskiego
Opisy przypadków wskazują, że przyjmowanie preparatów z dzięglem nasila działanie warfaryny, zwiększając ryzyko krwawienia. Istnieją sprzeczne dowody co do wpływu dzięgla na agregację płytek krwi, więc pacjenci przyjmujący leki przeciwzakrzepowe i/lub przeciwpłytkowe powinni zachować ostrożność. Ponadto stosowanie preparatów z dzięglem może zaburzać hormonalną terapię zastępczą ze względu na działanie estrogenne.
Preparaty dostępne na rynku zawierające dzięgiel chiński
Przykłady suplementów diety dostępnych na rynku zawierających dzięgiel chiński zostały przedstawione w tabeli poniżej. Warto zaznaczyć, że większość suplementów jest dostępnych jedynie na stronach internetowych, a nie w obrocie aptecznym.
Wybrane suplementy diety zawierające dzięgiel chiński.
| Nazwa preparatu | Zawartość dzięgla chińskiego w sugerowanej dawce dobowej | Opis producenta |
| Hemorend, granulki | 1,8 g korzenia
Pozostałe składniki: Korzeń dzwonkowca chińskiego, korzeń traganka, nasiona lotosu, nasiona łzawicy ogrodowej, skórka mandarynki, korzeń lukrecji |
Suplement diety na bazie tradycyjnej sprawdzonej receptury stosowany w przypadku wystąpienia hemoroidów. |
| Dong Quai Swanson | 1060 mg korzenia | Suplement diety wspomagający utrzymanie równowagi w każdym cyklu życia kobiet. |
| Doctor Life, Dong Quai Extrakt 500 mg | 100 mg ekstraktu z korzenia w tym 1,5% fitoestrogenów | Suplement diety pozytywnie wpływający na regulację kobiecej gospodarki hormonalnej i pomagający złagodzić dolegliwości związane z menstruacją oraz menopauzą. |
Piśmiennictwo
- Burke, B. E., Olson, R. D., Cusack, B. J. (2002). Randomized, controlled trial of phytoestrogen in the prophylactic treatment of menstrual migraine. Biomedicine & pharmacotherapy = Biomedecine & pharmacotherapie, 56(6), 283–288. https://doi.org/10.1016/s0753-3322(02)00181-6⬏
- Zhang, Y., Gu, L., Xia, Q., Tian, L., Qi, J., Cao, M. (2020). Radix Astragali and Radix Angelicae Sinensis in the Treatment of Idiopathic Pulmonary Fibrosis: A Systematic Review and Meta-analysis. Frontiers in pharmacology, 11, 415. https://doi.org/10.3389/fphar.2020.00415⬏
- Choi, H. K., Jung, G. W., Moon, K. H., Xin, Z. C., Choi, Y. D., Lee, W. H., Rha, K. H., Choi, Y. J., Kim, D. K. (2000). Clinical study of SS-cream in patients with lifelong premature ejaculation. Urology, 55(2), 257–261. https://doi.org/10.1016/s0090-4295(99)00415-x⬏
- Xu, J., Li, G. (2000). Zhongguo Zhong xi yi jie he za zhi Zhongguo Zhongxiyi jiehe zazhi = Chinese journal of integrated traditional and Western medicine, 20(3), 187–189.⬏
- Liao, J. Z., Chen, J. J., Wu, Z. M., Guo, W. Q., Zhao, L. Y., Qin, L. M., Wang, S. R., Zhao, Y. R. (1989). Clinical and experimental studies of coronary heart disease treated with yi-qi huo-xue injection. Journal of traditional Chinese medicine = Chung i tsa chih ying wen pan, 9(3), 193–198.⬏
