Pacjentka w okresie laktacji cierpiąca na biegunkę może zgłosić się do apteki z prośbą o polecenie jej czegoś skutecznego, co jednak nie zaszkodziłoby jej dziecku. W ulotkach różnych leków i wyrobów medycznych przeczytała, że nie są one zalecane w jej przypadku lub nie znalazła żadnej informacji na ten temat, więc ma wątpliwości, co może zastosować. ChPLe nie są wystarczającym źródłem wiedzy o bezpieczeństwie stosowania leków podczas karmienia piersią, dlatego, na podstawie dostępnych badań i klasyfikacji, odpowiadamy na pytanie, czy loperamid może być bezpiecznie przyjmowany przez kobiety w okresie laktacji.
Krótka odpowiedź
Stosowanie loperamidu przez kobiety karmiące piersią wiąże się z niewielkim ryzykiem wystąpienia działań niepożądanych u dziecka, dlatego może być bezpiecznie przyjmowany przez pacjentki w okresie laktacji.
Wyjaśnienie
Loperamid wchłania się do krwi w zaledwie 0,3 % dawki przyjętej doustnie, dlatego jest wydzielany do mleka ludzkiego w bardzo małych ilościach. W badaniu otwartym z 1992 r. zmierzono stężenie loperamidu w mleku sześciu kobiet w okresie połogu po przyjęciu dwóch dawek loperamidu wynoszących 4 mg w odstępie 12 h. Po 12 h od przyjęcia pierwszej dawki, stężenie loperamidu w mleku wynosiło średnio 0,18 µg/ L, a po sześciu godzinach od przyjęcia drugiej dawki – średnio 0,27 µg/ L. Dziecko karmione piersią, które spożyje 165 ml/ kg mleka w ciągu dnia, przyjmie dawkę loperamidu o 2000 razy mniejszą od zalecanej dziennej dawki i jest mało prawdopodobne, aby tak mała ilość wywołała jakikolwiek efekt kliniczny.[1] Dostępne klasyfikacje zaliczają loperamid do leków, których stosowanie przez kobiety karmiące piersią nie wiąże się z ryzykiem dla dziecka, jednak w ChPLach leków OTC z loperamidem przeczytamy, że jego przyjmowanie w okresie laktacji jest niezalecane. Taką informację znajdziemy także w ulotce dołączonej do leku, dlatego, wydając loperamid kobiecie karmiącej piersią, zaznacz, że może on być bezpiecznie stosowany w okresie laktacji i nie wiąże się z ryzykiem wystąpienia działań niepożądanych u dziecka. Przypomnij też, że podstawą postępowania w biegunce jest doustna terapia nawadniająca i poleć pacjentce przyjmowanie elektrolitów.
Klasyfikacja e-lactancia
Według klasyfikacji e-lactancia stosowanie loperamidu podczas karmienia piersią wiąże się z bardzo niskim ryzykiem dla dziecka. Loperamid jest zgodny z karmieniem piersią i może być bezpiecznie przyjmowany w okresie laktacji. Ze względu na niską biodostępność po podaniu doustnym wynoszącą 0,3 %, jest wydzielany do mleka ludzkiego w nieistotnych ilościach.[2]
Zobacz też: Loperamid – Ścieżka rekomendacji
Klasyfikacja Hale’a
Według klasyfikacji Hale’a loperamid jest zaliczany do kategorii L2 – leków bezpiecznych podczas karmienia piersią, prawdopodobnie kompatybilnych z karmieniem piersią. W tej kategorii znajdują się leki, dla których przeprowadzono badania z udziałem mniejszej ilości kobiet karmiących piersią niż w przypadku leków najbezpieczniejszych, w których nie zaobserwowano wystąpienia działań niepożądanych u dzieci oraz leki, dla których przewiduje się niewielkie ryzyko szkodliwego wpływu na dzieci karmione piersią. Niska biodostępność loperamidu wynosząca 0,3 % sprawia, że jest on wydzielany do mleka w bardzo niewielkich ilościach.[3]
Zobacz też: Czy loperamid może być stosowany w celach pozamedycznych?
Klasyfikacja Briggs’a
Według klasyfikacji Briggs’a, ze względu na ograniczoną liczbę badań z udziałem kobiet w okresie laktacji, loperamid został uznany za lek prawdopodobnie kompatybilny z karmieniem piersią. W 2001 r. Amerykańska Akademia Pediatryczna (organizacja pediatryczna prowadząca działalność naukowo-badawczą, edukacyjną i wydawniczą) zaklasyfikowała loperamid jako zgodny z karmieniem piersią.[4]
Zobacz też materiał wideo: Loperamid – co warto przekazać pacjentowi
Bezpieczeństwo według ChPL
Ponadto według wybranych ChPL:
- Stoperan: „Loperamid przenika do mleka matki w niewielkiej ilości, dlatego nie zaleca się stosowania leku
w okresie karmienia piersią.”[5] - Laremid: „Małe ilości loperamidu mogą przenikać do mleka kobiecego, dlatego nie zaleca się stosowania
produktu w okresie karmienia piersią. Pacjentki w ciąży lub karmiące piersią powinny skonsultować się z lekarzem w celu ustalenia właściwego leczenia.”[6] - Imodium Instant: „Małe ilości loperamidu mogą pojawić się w mleku kobiecym. Dlatego też nie zaleca się podawania produktu Imodium Instant w okresie karmienia piersią.”[7]
Zobacz też:
Piśmiennictwo
- Nikodem, V. ,C., Hofmeyr, G., J. (1992). Secretion of the antidiarrhoeal agent loperamide oxide in breast milk. European Journal of Clinical Pharmacology, 42, 695-696. https://doi.org/10.1007/BF00265941.⬏
- e-lactancia.org. (2018). Loperamide Hydrochloride. Aktualizacja: 22.03.2018. Pobrano z: https://www.e-lactancia.org/breastfeeding/loperamide-hydrochloride/product/.⬏
- Hale, T. W. (2021). Hale’s Medications & Mothers’ Milk 2021. Springer Publishing Company. Pobrano z: https://www.halesmeds.com/.⬏
- Briggs, G. G., Freeman, R. K., Towers, C. V., Forinash, A. B. (2017). Drugs in pregnancy and lactation: a reference guide to fetal and neonatal risk. Eleventh edition. Lippincott Williams & Wilkins.⬏
- US Pharmacia. (2013). ChPL Stoperan.⬏
- Warszawskie Zakłady Farmaceutyczne POLFA S.A. (2010). ChPL Laremid.⬏
- McNeil Healthcare (Ireland) Limited. (2011). ChPL Imodium Instant.⬏
