Trójcykliczne Leki PrzeciwDepresyjne, TLPD (ang. tricyclic antidepressants, TCA) to grupa leków psychotropowych, których cechą wspólną jest obecność w budowie chemicznej trzech pierścieni węglowych.
Obecnie w Polsce stosowane są m. in.:
- doksepina (Doxepin Teva),
- opipramol (Pramolan, Sympramol),
- klomipramina (Anafranil),
- amitryptylina (Amitryptylinum VP).
TLPD nieselektywnie hamują wychwyt zwrotny noradrenaliny i serotoniny, a dodatkowo wpływają na kanały sodowe i liczne receptory, skąd może wynikać pojawienie się charakterystycznych dla tej grupy działań niepożądanych po ich zastosowaniu:
- wpływ na kanały sodowej (zaburzenie przewodnictwa w sercu, bloki przedsionkowo-komorowe),
- działanie cholinolityczne (suchość w jamie ustnej, zaburzenia akomodacji, zaparcia, tachykardia, retencja moczu, napad jaskry, zaburzenia świadomości),
- działanie przeciwhistaminowe (sedacja, wzrost masy ciała),
- działanie andrenolityczne (spadek ciśnienia krwi. sedacja, senność).
Z tego względu konieczna jest ocena ryzyka interakcji z innymi lekami. Leki metabolizowane są głównie w wątrobie, dlatego u osób starszych, ze względu na mniejszą zdolność metaboliczną wątroby, należy podawać mniejsze dawki, monitorować stężenie leku we krwi.
Wskazane są w depresjach różnego typu, ale też w lęku napadowym, w przewlekłych stanach bólowych, fobiach i zespołach natręctw. W depresji endogennej działają poprzez podwyższenie nastroju u osób chorych, przy braku działania euforyzującego. Efekt kliniczny stosowania TLPD ujawnia się dopiero po kliku tygodniach ich stosowania.