Uprawnienie WP

Uprawnienie WP, jako jedyne z uprawnień dodatkowych, nie jest zapisane w ustawie o świadczeniach. Wynika z ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej oraz ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych.

Osoby uprawnione

Kod uprawnienia WP stosuje się, jak zapisano w zał. 1 do rozporządzenia w sprawie recept^[1], dla pacjentów, o których mowa:

• w art. 133, art. 134, art. 135 ust. 1, art. 161, art. 164 ust. 1, art. 170 ust. 1 i art. 206 ust. 1 ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej,
• w art. 24 ust. 7 pkt 2 i art. 67 ust. 3 ustawy z dnia 11 września 2003 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych.

Poniżej zamieszczam wers 5 tabeli z załączniku nr 1 do rozporządzenia w sprawie recept, w którym wskazano powyższe przepisy:

Tabela 7 Załącznik nr 1 wers 5 – Kody uprawnień dodatkowych pacjenta

Pacjenci o których mowa w wymienionych przepisach to:

• żołnierze pełniący służbę przygotowawczą oraz członkowie ich rodzin,
• absolwenci szkół wyższych odbywający przeszkolenie wojskowe oraz członkowie ich rodzin,
• żołnierze pełniący czynną służbę wojskową w razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny,
• osoby odbywające służbę w obronie cywilnej, które zachorowały lub doznały uszczerbku na zdrowiu podczas lub w związku z jej odbywaniem albo w bezpośredniej drodze do miejsca jej odbywania lub w drodze powrotnej,
• osoby odbywające zasadniczą służbę w obronie cywilnej i członkowie ich rodzin,
• osoby wykonujące obowiązek szkolenia ludności w zakresie powszechnej samoobrony, które zachorowały lub doznały uszczerbku na zdrowiu podczas lub w związku z wykonywaniem tego obowiązku albo w bezpośredniej drodze do miejsca jego wykonywania lub w drodze powrotnej,
• osobom wykonującym świadczenia osobiste, które zachorowały lub doznały uszczerbku na zdrowiu podczas lub w związku z udzielaniem tych świadczeń albo w bezpośredniej drodze do miejsca ich wykonywania lub w drodze powrotnej,
• żołnierze zawodowi skierowani do pełnienia zawodowej służby wojskowej poza granicami państwa,
• żołnierze zawodowi w trakcie szkoleń poligonowych i ćwiczeń wojskowych (rejsów, lotów).

Poniżej zamieszczam przepisy wskazane w załączniku do rozporządzenia w sprawie recept:

Art. 133. Żołnierzom pełniącym służbę przygotowawczą oraz członkom ich rodzin przysługują szczególne uprawnienia przewidziane dla żołnierzy zasadniczej służby wojskowej i członków ich rodzin na zasadach określonych w art. 118–132.
Art. 134. Przepisy art. 118–132 stosuje się odpowiednio do absolwentów szkół wyższych odbywających przeszkolenie wojskowe oraz członków ich rodzin.
Art. 135. 1. Przepisy art. 118, 119 ust. 1, 2 i 4, art. 120, 122, 124–126 oraz 129–132 stosuje się do żołnierzy pełniących czynną służbę wojskową w razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny, jeżeli odpowiednie przepisy nie stanowią inaczej.
Art. 161. 1. Osobom odbywającym służbę w obronie cywilnej, które zachorowały lub doznały uszczerbku na zdrowiu podczas lub w związku z jej odbywaniem albo w bezpośredniej drodze do miejsca jej odbywania lub w drodze powrotnej, przysługuje prawo do bezpłatnego korzystania ze świadczeń opieki zdrowotnej podmiotów leczniczych w rozumieniu przepisów o działalności leczniczej, w zakresie i na warunkach określonych w ustawie z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.
2. Świadczenia, o których mowa w ust. 1, dla osób nieobjętych powszechnym ubezpieczeniem zdrowotnym są finansowane odpowiednio przez podmioty, o których mowa w art. 138 ust. 3 i 4 oraz w art. 139 ust. 3, w których osoby te pełnią służbę.
3. Dokumentami uprawniającymi do korzystania z bezpłatnych świadczeń, o których mowa w ust. 1, w razie zachorowania lub doznania uszczerbku na zdrowiu są: przydział organizacyjno-mobilizacyjny do służby w obronie cywilnej oraz zaświadczenie komendanta oddziału lub kierownika jednostki organizacyjnej, o której mowa w art. 139 ust. 3, stwierdzające, że zachorowanie lub doznanie uszczerbku na zdrowiu miało miejsce podczas lub w związku z odbywaniem tej służby albo w bezpośredniej drodze do miejsca jej odbywania lub w drodze powrotnej, przedkładane podmiotom leczniczym.
Art. 164. 1. W zakresie uprawnień osób odbywających zasadniczą służbę w obronie cywilnej i członków ich rodzin stosuje się odpowiednio przepisy art. 118, art. 119 ust. 1 pkt 1 i ust. 4, art. 120–122, 124–126, 128–132 i 136.
Art. 170. 1. Osobom wykonującym obowiązek szkolenia ludności w zakresie powszechnej samoobrony, które zachorowały lub doznały uszczerbku na zdrowiu podczas lub w związku z wykonywaniem tego obowiązku albo w bezpośredniej drodze do miejsca jego wykonywania lub w drodze powrotnej, przysługuje prawo do bezpłatnego korzystania ze świadczeń opieki zdrowotnej podmiotów leczniczych w rozumieniu przepisów o działalności leczniczej, w zakresie i na warunkach określonych w ustawie z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.
Art. 206. 1. Osobom wykonującym świadczenia osobiste, które zachorowały lub doznały uszczerbku na zdrowiu podczas lub w związku z udzielaniem tych świadczeń albo w bezpośredniej drodze do miejsca ich wykonywania lub w drodze powrotnej, przysługuje prawo do bezpłatnego korzystania ze świadczeń podmiotów leczniczych niebędących przedsiębiorcami w rozumieniu przepisów o działalności leczniczej.^[2]
Art. 24. 7. Żołnierzom zawodowym skierowanym do pełnienia zawodowej służby wojskowej poza granicami państwa przysługują, w szczególności, następujące uprawnienia i świadczenia:
2) bezpłatne świadczenia zdrowotne oraz bezpłatne zaopatrzenie w produkty lecznicze i wyroby medyczne, oraz wyposażenie wyrobów medycznych, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 20 maja 2010 r. o wyrobach medycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1565);
Art. 67. 3. Żołnierzom zawodowym w trakcie szkoleń poligonowych i ćwiczeń wojskowych (rejsów, lotów) przysługują bezpłatne świadczenia zdrowotne i bezpłatne zaopatrzenie w produkty lecznicze znajdujące się w wykazach, o których mowa w art. 37 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 523, 1292, 1559, 2054 i 2120), w zakresie kategorii, o której mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1 lit. a tej ustawy, oraz leki recepturowe, a także produkty lecznicze oznaczone symbolem OTC i wyroby medyczne, oraz wyposażenie wyrobów medycznych, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 20 maja 2010 r. o wyrobach medycznych, określone w przepisach wydanych na podstawie art. 69b ust. 4 ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej.^[3]

Przywileje

Uprawnienie WP, podobnie jak uprawnienie PO jest czasowe, czyli przysługuje w trakcie wykonywania określonych zadań.

Żołnierze czynnej służby wojskowej (art. 133, art. 134, art. 135 ust. 1)

Służba przygotowawcza, przeszkolenie wojskowe, służba wojskowa w razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny to rodzaje odbywania lub pełnienia czynnej służby wojskowej. Zapisano to w art. 59 ust. 1 ustawy o obowiązku obrony.

Przepisy wymienione w rozporządzeniu w sprawie recept, jako wskazujące przepisy na podstawie których przysługuje uprawnienie WP określają osoby uprawnione oraz ich szczególne uprawnienia. W przypadku trzech grup, zaliczanych do czynnej służby wojskowej, wskazane szczególne uprawnienia, czyli przepisy art. 118-132 ustawy o powszechnym obowiązku obrony, dotyczą ochrony stosunku pracy i wynagrodzenia, ochrony statusu ucznia lub studenta oraz ochrony rodziny żołnierza. Nie odnoszą się do uprawnień do świadczeń opieki zdrowotnej i leków. Wynika to prawdopodobnie z faktu, że przepis wskazujący te uprawnienia zapisano w tabeli załącznika do rozporządzenia w sprawie recept. Zapis w tabeli wymusza pewien skrót. Problem ten dotyczy:

• żołnierze pełniący służbę przygotowawczą oraz członkowie ich rodzin,
• absolwenci szkół wyższych odbywający przeszkolenie wojskowe oraz członkowie ich rodzin,
• żołnierze pełniący czynną służbę wojskową w razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny.

Podstawa uprawnień tych grup, jest zapisana w art. 69b ust. 3 i 4. Uprawnionym przysługuje bezpłatne zaopatrzenie w produkty lecznicze, wyroby medyczne i wyposażenie wyrobów medycznych, inne niż oznaczone znakiem „Rp”. Wykaz produktów leczniczych i wyrobów medycznych jest w rozporządzeniu MON z 2012r.^[4] Rozporządzenie to określa również sposób rozliczania należności za bezpłatne produkty OTC. Albo apteka rozlicza się na podstawie podpisanej umowy cywilnoprawnej, albo żołnierz otrzymuje zwrot na podstawie faktury zakupu i recepty.

Ponadto uprawnieni ci, na podstawie art. 69 ustawy o obowiązku obrony, są objęci obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego. W związku z tym przysługują im produkty refundowane na zasadach ogólnych i uprawnienie dodatkowe WP nic nie wnosi dla tych trzech z ośmiu grup uprawnionych. Podleganie obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu potwierdza art. 66 ust. 1 pkt. 2 ustawy o świadczeniach, z którego wynika, że podlegają obowiązkowi ubezpieczenia, o ile nie podlegają z innego tytułu.

Art. 164. 1. osoby odbywające zasadniczą służbę w obronie cywilnej i członkowie ich rodzin

Podobny problem jest z osobami odbywającymi zasadniczą służbę w obronie cywilnej. W ich przypadku również jako przepisy określające uprawnienia wskazano z zakresu art. 118-132 ustawy o powszechnym obowiązku obrony. Jednak tu sytuacja jest inna. Art. 141 ust. 1 ustawy o obowiązku obrony potwierdza, że odbywanie zasadniczej służby w obronie cywilnej to forma odbywania służby w obronie cywilnej. A dla osób odbywających służbę w obronie cywilnej już wskazano uprawnienia.

Art. 161. 1. Osoby odbywające służbę w obronie cywilnej, które zachorowały lub doznały uszczerbku na zdrowiu

Osobom odbywającym służbę w obronie cywilnej, które zachorowały lub doznały uszczerbku na zdrowiu podczas lub w związku z jej odbywaniem albo w bezpośredniej drodze do miejsca jej odbywania lub w drodze powrotnej przysługuje prawo do bezpłatnego korzystania ze świadczeń opieki zdrowotnej podmiotów leczniczych w rozumieniu przepisów o działalności leczniczej, w zakresie i na warunkach określonych w ustawie z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.

Art. 170. 1. Osoby wykonujące obowiązek szkolenia ludności

Osobom wykonującym obowiązek szkolenia ludności w zakresie powszechnej samoobrony, które zachorowały lub doznały uszczerbku na zdrowiu podczas lub w związku z wykonywaniem tego obowiązku albo w bezpośredniej drodze do miejsca jego wykonywania lub w drodze powrotnej przysługuje prawo do bezpłatnego korzystania ze świadczeń opieki zdrowotnej podmiotów leczniczych w rozumieniu przepisów o działalności leczniczej, w zakresie i na warunkach określonych w ustawie z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.

Art. 206. 1. Osoby wykonujące świadczenia osobiste

Osobom wykonującym świadczenia osobiste, które zachorowały lub doznały uszczerbku na zdrowiu podczas lub w związku z udzielaniem tych świadczeń albo w bezpośredniej drodze do miejsca ich wykonywania lub w drodze powrotnej przysługuje prawo do bezpłatnego korzystania ze świadczeń podmiotów leczniczych niebędących przedsiębiorcami w rozumieniu przepisów o działalności leczniczej. Przepisy o działalności leczniczej to ustawa o działalności leczniczej.^[5] Definicję podmiotu leczniczego niebędącego przedsiębiorcom znajdziemy w art. 2 ust. 1 pkt. 4.

Art. 24. 7. Żołnierze zawodowi skierowani do pełnienia zawodowej służby wojskowej poza granicami państwa

Żołnierzom zawodowym skierowanym do pełnienia zawodowej służby wojskowej poza granicami państwa przysługują bezpłatne świadczenia zdrowotne oraz bezpłatne zaopatrzenie w produkty lecznicze i wyroby medyczne, oraz wyposażenie wyrobów medycznych.

Art. 67. 3. Żołnierze zawodowi w trakcie szkoleń poligonowych i ćwiczeń wojskowych

Żołnierzom zawodowym w trakcie szkoleń poligonowych i ćwiczeń wojskowych (rejsów, lotów) przysługują bezpłatne świadczenia zdrowotne i bezpłatne zaopatrzenie w produkty lecznicze znajdujące się w wykazach, o których mowa w art. 37 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych, w zakresie kategorii, o której mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1 lit. a tej ustawy, oraz leki recepturowe, a także produkty lecznicze oznaczone symbolem OTC i wyroby medyczne, oraz wyposażenie wyrobów medycznych, określone w przepisach wydanych na podstawie art. 69b ust. 4 ustawy o powszechnym obowiązku obrony. Art. 6 ust. 1 pkt 1 lit. a mówi o tych produktach, które są refundowane we wszystkich zarejestrowanych wskazaniach lub przeznaczeniach. Przepisy wydane na podstawie art. 69b ust. 4 ustawy o obowiązku obrony to rozporządzenie MON z 2012 r..^[4], w którym jest wykaz produktów leczniczych i wyrobów medycznych.

Podsumowanie

Podsumowując trzy grupy żołnierzy czynnej służby wojskowej oraz żołnierze zawodowi w trakcie ćwiczeń mają prawo do bezpłatnych leków i wyrobów medycznych innych niż „Rp”, z wykazu zamieszczonego w rozporządzeniu. Żołnierze zawodowi w trakcie ćwiczeń mają prawo również do bezpłatnych leków i wyrobów medycznych refundowanych, ale tylko tych refundowanych we wszystkich wskazaniach lub przeznaczeniach oraz leków recepturowych.

Żołnierze zawodowi skierowani do pełnienia zawodowej służby wojskowej poza granicami państwa mają prawo do bezpłatnych leków i wyrobów medycznych, bez żadnego ich określenia czy ograniczenia.

Pozostali uprawnieni WP mają prawo do produktów refundowanych na zasadach ogólnych.

Powyższe dane zebrałem w tabeli nr 8.

Poniżej zamieszczam odpowiednie przepisy:

Art. 59. 1. Żołnierzami w czynnej służbie wojskowej, w rozumieniu niniejszej ustawy, są osoby, które odbywają lub pełnią następujące jej rodzaje:
1) zasadniczą służbę wojskową;
2) przeszkolenie wojskowe;
3) terytorialną służbę wojskową;
4) ćwiczenia wojskowe;
5) służbę przygotowawczą;
6) okresową służbę wojskową;
7) służbę wojskową w razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny.
Art. 69. Żołnierze odbywający zasadniczą służbę wojskową, przeszkolenie wojskowe lub ćwiczenia wojskowe oraz żołnierze pełniący służbę przygotowawczą, terytorialną służbę wojskową pełnioną rotacyjnie lub służbę wojskową w razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny są objęci obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego na zasadach określonych w ustawie z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.
Art. 69b. 3. Żołnierzom odbywającym zasadniczą służbę wojskową, przeszkolenie wojskowe, ćwiczenia wojskowe, kandydatom na żołnierzy zawodowych oraz pełniącym służbę przygotowawczą lub służbę wojskową w razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny przysługuje bezpłatne zaopatrzenie w produkty lecznicze, wyroby medyczne i wyposażenie wyrobów medycznych, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 20 maja 2010 r. o wyrobach medycznych (Dz. U. z 2020 r. poz. 186 i 1493), inne niż oznaczone znakiem „Rp”, finansowane z budżetu państwa, z części pozostającej w dyspozycji Ministra Obrony Narodowej.

4. Minister Obrony Narodowej w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw zdrowia określi, w drodze rozporządzenia, wykaz produktów leczniczych oznaczonych symbolem OTC i wyrobów, o których mowa w ust. 3, wydawanych bezpłatnie, oraz sposób i tryb finansowania ponoszonych kosztów, uwzględniając zasady i sposób wydatkowania środków publicznych.
Art. 141. 1. Obowiązek służby w obronie cywilnej polega na:
1) odbywaniu w czasie pokoju:
a) zasadniczej służby lub szkolenia,
b) ćwiczeń;
2) pełnieniu w czasie wojny czynnej służby.
2. Zasadniczą służbę lub szkolenie w obronie cywilnej w czasie pokoju odbywa się wyłącznie w okresie trwania obowiązku odbywania zasadniczej służby wojskowej oraz przeszkolenia wojskowego.^[2]
§ 4. 1. Finansowanie produktów leczniczych i wyrobów medycznych wydanych bezpłatnie osobie uprawnionej przez aptekę, z którą jednostka budżetowa, o której mowa w § 3, zawarła umowę cywilnoprawną o świadczenie usług będących przedmiotem niniejszego rozporządzenia, realizowane jest na podstawie przekazywanych przez aptekę faktur i zbiorczego zestawienia zrealizowanych recept.
2. Fakturę oraz zbiorcze zestawienie zrealizowanych recept apteka przekazuje jednostce budżetowej w terminie do 15. dnia każdego miesiąca, za miesiąc ubiegły.
3. Środki finansowe w wysokości wynikającej z faktury są przekazywane na wskazany rachunek bankowy apteki przez jednostkę budżetową w terminie 14 dni od dnia otrzymania faktury i zestawienia.
§ 5. Zwrotu kosztów produktów leczniczych i wyrobów medycznych nabytych przez osobę uprawnioną za pełną odpłatnością w aptece, z którą jednostka budżetowa, o której mowa w § 3, nie zawarła umowy, dokonuje ta jednostka osobie uprawnionej na podstawie wystawionych na tę osobę faktury zakupu oraz recepty.^[4]
Art. 66. 1. Obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego podlegają:
2) żołnierze odbywający zasadniczą służbę wojskową, przeszkolenie wojskowe, ćwiczenia wojskowe oraz pełniący terytorialną służbę wojskową, służbę kandydacką, służbę przygotowawczą lub służbę wojskową w razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny – o ile nie podlegają obowiązkowi ubezpieczenia z innego tytułu;^[6]
Art. 2. 1. Użyte w ustawie określenia oznaczają:
4) podmiot leczniczy niebędący przedsiębiorcą – podmiot leczniczy wymieniony w art. 4 ust. 1 pkt 2, 3 i 7;^[5]

Dokumenty potwierdzające

W § 12 rozporządzenia w sprawie recept zamieszczono listę dokumentów, których okazanie jest niezbędne do realizacji recepty z uprawnieniem dodatkowym. Na tej liście, dla uprawnienia WP wymieniono:

• dokument, o którym mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 48 ust. 8 pkt 1 i 3 ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych,
• przydział organizacyjno-mobilizacyjnego do służby w obronie cywilnej, o którym mowa w art. 161 ust. 3 ustawy o powszechnym obowiązku obrony,
• zaświadczenie, o którym mowa w art. 161 ust. 3 ustawy o powszechnym obowiązku obrony,
• decyzję w sprawie udziału w szkoleniu łącznie z zaświadczeniem, o których mowa w art. 170 ust. 2a tej ustawy.

§ 12. Produkt leczniczy, środek spożywczy specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrób medyczny wydaje się osobie posiadającej uprawnienie dodatkowe dotyczące tego produktu, środka lub wyrobu, zgodnie z posiadanym przez tę osobę uprawnieniem dodatkowym, po okazaniu następujących dokumentów potwierdzających to uprawnienie:
4) dokumentu, o którym mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 48 ust. 8 pkt 1 i 3 ustawy z dnia 11 września 2003 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych,
przydziału organizacyjno-mobilizacyjnego do służby w obronie cywilnej lub zaświadczenia, o których mowa w art. 161 ust. 3 ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2019 r. poz. 1541 i 2020 oraz z 2020 r. poz. 374 i 2157), albo
decyzji oraz zaświadczenia, o których mowa w art. 170 ust. 2a tej ustawy
– dla pacjentów, o których mowa w art. 133, art. 134, art. 135 ust. 1, art. 161, art. 164 ust. 1, art. 170 ust. 1 i art. 206 ust. 1 ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej, oraz dla żołnierzy zawodowych, o których mowa w art. 24 ust. 7 pkt 2 i art. 67 ust. 3 ustawy z dnia 11 września 2003 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych;^[1]

Dokument z art. 48 ust. 8 pkt 1 i 3 ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych

Wskazany dokument to legitymacja służbowa żołnierza zawodowego. Aktualny wzór legitymacji jest w rozporządzeniu z 02.12.2021.^[7] Do końca roku 2026 zachowują ważność legitymacje wg. wzorów z rozporządzenia z dn. 22.03.2010 r.^[8]

Wzory legitymacji zamieszczam w tabeli nr 9. Poniżej fragmenty przepisów określających dokumenty:

Art. 48. 8. Minister Obrony Narodowej określi, w drodze rozporządzenia:
1) terminy ważności wojskowych dokumentów osobistych, warunki i tryb wymiany oraz zwrotu tych dokumentów, a także sposób postępowania przy ich wydawaniu;
3) wzory wojskowych dokumentów osobistych oraz sposób dokonywania wpisów w tych dokumentach i postępowania z nimi, a także organy właściwe do ich wydawania.^[3]
Na podstawie art. 48 ust. 8 pkt 1 i 3 ustawy z dnia 11 września 2003 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych (Dz. U. z 2008 r. Nr 141, poz. 892, z późn. zm.1)) zarządza się, co następuje:
§ 2. 1. Wojskowym dokumentem osobistym potwierdzającym pełnienie przez żołnierza zawodowej służby wojskowej jest legitymacja służbowa żołnierza zawodowego, zwana dalej „legitymacją”.
3. Wzory legitymacji określa załącznik do rozporządzenia.^[8]
§ 1. W rozporządzeniu Ministra Obrony Narodowej z dnia 22 marca 2010 r. w sprawie wojskowych dokumentów osobistych żołnierzy zawodowych (Dz. U. poz. 343) wprowadza się następujące zmiany:
1) w § 2:
b) ust. 3 otrzymuje brzmienie: „3. Wzór legitymacji określa załącznik do rozporządzenia.”;
§ 2. Załącznik do rozporządzenia, o którym mowa w § 1, otrzymuje brzmienie określone w załączniku do niniejszego rozporządzenia.
§ 3. 1. Legitymacje wydane na podstawie przepisów dotychczasowych zachowują ważność, jednak nie dłużej niż:
1) do dnia 31 grudnia 2026 r. – w przypadku żołnierzy zawodowych w służbie stałej;
2) z dniem wygaśnięcia kontraktu – w przypadku żołnierzy zawodowych w służbie kontraktowej.^[7]

Dokumenty dla osób odbywających służbę w obronie cywilnej

Kolejne dokumenty wskazane w rozporządzeniu w sprawie recept to:

• przydział organizacyjno-mobilizacyjnego do służby w obronie cywilnej, o którym mowa w art. 161 ust. 3 ustawy o powszechnym obowiązku obrony,
• zaświadczenie, o którym mowa w art. 161 ust. 3 ustawy o powszechnym obowiązku obrony.

W rozporządzeniu użyto spójnika „lub”, co oznacza, że powinniśmy oczekiwać okazania jednego z tych dokumentów. W ustawie o obowiązku obrony użyto spójnika „oraz” sugerującego, że powinniśmy wymagać ich łącznie. Uprawnienie przysługuje tylko osobom, które zachorowały lub doznały uszczerbku na zdrowiu w związku z odbywaniem służby w obronie cywilnej. Moim zdaniem sam przydział mobilizacyjny do służby w obronie cywilnej, bez zaświadczenia stwierdzającego związek zachorowania lub doznania uszczerbku na zdrowiu z pełnioną służbą, nie jest wystarczającym dokumentem potwierdzającym uprawnienie WP. Poniżej odpowiedni przepis:

Art. 161. 1. Osobom odbywającym służbę w obronie cywilnej, które zachorowały lub doznały uszczerbku na zdrowiu podczas lub w związku z jej odbywaniem albo w bezpośredniej drodze do miejsca jej odbywania lub w drodze powrotnej, przysługuje prawo do bezpłatnego korzystania ze świadczeń opieki zdrowotnej podmiotów leczniczych w rozumieniu przepisów o działalności leczniczej, w zakresie i na warunkach określonych w ustawie z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.
3. Dokumentami uprawniającymi do korzystania z bezpłatnych świadczeń, o których mowa w ust. 1, w razie zachorowania lub doznania uszczerbku na zdrowiu są: przydział organizacyjno-mobilizacyjny do służby w obronie cywilnej oraz zaświadczenie komendanta oddziału lub kierownika jednostki organizacyjnej, o której mowa w art. 139 ust. 3, stwierdzające, że zachorowanie lub doznanie uszczerbku na zdrowiu miało miejsce podczas lub w związku z odbywaniem tej służby albo w bezpośredniej drodze do miejsca jej odbywania lub w drodze powrotnej, przedkładane podmiotom leczniczym.^[2]

Dokumenty dla osób wykonujących obowiązek szkolenia ludności

Ostatnie dokumenty wskazane w rozporządzeniu to decyzja w sprawie obowiązku udziału w szkoleniu w zakresie powszechnej samoobrony oraz zaświadczenie organizatora szkolenia potwierdzające udział w szkoleniu i stwierdzające, że do zachorowania lub powstania uszczerbku na zdrowiu doszło podczas lub w związku z wykonywaniem tego obowiązku albo w bezpośredniej drodze do miejsca jego wykonywania lub w drodze powrotnej. W tym przypadku treść rozporządzenia jest spójna z ustawą. Powinniśmy wymagać okazania obydwu dokumentów w celu realizacji recepty z uprawnieniem WP. Poniżej treść przepisu ustawy:

Art. 170. 1. Osobom wykonującym obowiązek szkolenia ludności w zakresie powszechnej samoobrony, które zachorowały lub doznały uszczerbku na zdrowiu podczas lub w związku z wykonywaniem tego obowiązku albo w bezpośredniej drodze do miejsca jego wykonywania lub w drodze powrotnej, przysługuje prawo do bezpłatnego korzystania ze świadczeń opieki zdrowotnej podmiotów leczniczych w rozumieniu przepisów o działalności leczniczej, w zakresie i na warunkach określonych w ustawie z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.
2a. Dokumentami uprawniającymi do korzystania z bezpłatnych świadczeń, o których mowa w ust. 1, w razie zachorowania lub doznania uszczerbku na zdrowiu są: decyzja w sprawie obowiązku udziału w szkoleniu w zakresie powszechnej samoobrony oraz zaświadczenie organizatora szkolenia potwierdzające udział w szkoleniu i stwierdzające, że do zachorowania lub powstania uszczerbku na zdrowiu doszło podczas lub w związku z wykonywaniem tego obowiązku albo w bezpośredniej drodze do miejsca jego wykonywania lub w drodze powrotnej, które należy przedłożyć podmiotom leczniczym.^[2]

Wzory dokumentów potwierdzających uprawnienie WP

Wzory dokumentów potwierdzających uprawnienie WP przedstawiam w tabeli nr 9:

Uprawniony	Dokument	Wygląd dokumentu	Źródło
żołnierz zawodowy o którym mowa w art. 24 ust. 7 pkt 2 i art. 67 ust. 3 ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych	legitymacja żołnierza zawodowego		Wymieniony w § 12 rozporządzenia w sprawie recept ; Dz.U. 2022.76 Zał.[7]
	Do końca roku 2026: legitymacja służbowa oficera w stopniu wojskowym generała (admirała) legitymacja służbowa oficera legitymacja służbowa podoficera zawodowego legitymacja służbowa szeregowego zawodowego		Wymieniony w § 12 rozporządzenia w sprawie recept ; Dz.U. 2010.343 Zał.[8]
Osoby odbywające służbę w obronie cywilnej, które zachorowały lub doznały uszczerbku na zdrowiu podczas lub w związku z jej odbywaniem albo w bezpośredniej drodze do miejsca jej odbywania lub w drodze powrotnej, o których mowa w Art. 161. 1.Ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej.	przydział organizacyjno-mobilizacyjnego do służby w obronie cywilnej		Wymieniony w § 12 rozporządzenia w sprawie recept ; Przydział, o którym mowa w art. 161 ust. 3 ustawy o powszechnym obowiązku obrony[2]
	Zaświadczenie komendanta oddziału lub kierownika jednostki organizacyjnej, o której mowa w art. 139 ust. 3, stwierdzające, że zachorowanie lub doznanie uszczerbku na zdrowiu miało miejsce podczas lub w związku z odbywaniem tej służby albo w bezpośredniej drodze do miejsca jej odbywania lub w drodze powrotnej, przedkładane podmiotom leczniczym, o którym mowa w art. 161 ust. 3 ustawy o powszechnym obowiązku obrony		Wymieniony w § 12 rozporządzenia w sprawie recept ; zaświadczenie, o którym mowa w art. 161 ust. 3 ustawy o powszechnym obowiązku obrony[2]
Osobom wykonującym obowiązek szkolenia ludności w zakresie powszechnej samoobrony, które zachorowały lub doznały uszczerbku na zdrowiu podczas lub w związku z wykonywaniem tego obowiązku albo w bezpośredniej drodze do miejsca jego wykonywania lub w drodze powrotnej, o których mowa w Art. 170. 1.Ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej.	decyzja w sprawie obowiązku udziału w szkoleniu w zakresie powszechnej samoobrony		Wymieniony w § 12 rozporządzenia w sprawie recept ; decyzja, o której mowa w art. 170 ust. 2a ustawy o powszechnym obowiązku obrony[2]
	zaświadczenie organizatora szkolenia potwierdzające udział w szkoleniu i stwierdzające, że do zachorowania lub powstania uszczerbku na zdrowiu doszło podczas lub w związku z wykonywaniem tego obowiązku albo w bezpośredniej drodze do miejsca jego wykonywania lub w drodze powrotnej		Wymieniony w § 12 rozporządzenia w sprawie recept ; zaświadczenie, o którym mowa w art. 170 ust. 2a ustawy o powszechnym obowiązku obrony[2]

Piśmiennictwo

1. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dn. 23.12.2020 r. w sprawie recept. Dz.U.2020.2424 pełny tekst⬏⬏
2. Ustawa z dn. 21.11.1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej. Dz.U.2021.372 tekst jednolity⬏⬏⬏⬏⬏⬏⬏⬏⬏⬏⬏⬏⬏⬏⬏
3. Ustawa z dn. 11.09.2003 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych. Dz.U.2022.536 tekst jednolity⬏⬏⬏⬏
4. Rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej z dn. 19.10.2012 r. w sprawie wykazu produktów leczniczych oznaczonych symbolem OTC, wyrobów medycznych i wyposażenia wyrobów medycznych wydawanych bezpłatnie. Dz.U.2012.1266 pełny tekst⬏⬏⬏⬏
5. ustawa z dn. 15.04.2011 r. o działalności leczniczej Dz.U.2021.711 tekst jednolity⬏⬏
6. Ustawa z dn. 27.08.2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Dz.U.2021.1285 tekst jednolity⬏
7. Rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej z dn. 02.12.2021 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wojskowych dokumentów osobistych żołnierzy zawodowych. Dz.U.2022.76 pełny tekst⬏⬏⬏
8. Rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej z dn. 22.03.2010 r. w sprawie wojskowych dokumentów osobistych żołnierzy zawodowych. Dz.U.2010.343 pełny tekst⬏⬏⬏