Pytanie
Węgiel leczniczy jest od lat stosowany w leczeniu biegunki. Czy zatem powinno rekomendować się nowsze preparaty, takie jak diosmektyt?
Krótka odpowiedź
Pomimo że węgiel aktywny stosowany jest w biegunce od lat, nie znajduje się on w żadnych rekomendacjach leczenia biegunki. Lekami z wyboru są elektrolity oraz loperamid, a w dalszej kolejności diosmektyt. Z tego względu węgiel leczniczy nie powinien być polecany w biegunce, niezależnie od jej przyczyny.
Czytaj też: Leki przeciwbiegunkowe – przegląd preparatów
Wyjaśnienie
Węgiel leczniczy jest środkiem o dużych zdolnościach adsorpcyjnych, co oznacza, że wiąże nieselektywnie substancje znajdujące się w przewodzie pokarmowym, w tym gazy jelitowe, leki oraz toksyny bakteryjne. Węgiel aktywny okazał się skutecznym środkiem wspomagającym w leczeniu ostrych zatruć lekami, m.in. karbamazepiny i fenobarbitalu, jednak brakuje wiarygodnych badań potwierdzających jego skuteczność w leczeniu biegunek. Nie jest on również uwzględniony w żadnych rekomendacjach dotyczących leczenia biegunek.[1][2][3]
Diosmektyt posiada zdolności adsorpcyjne, podobnie jak węgiel leczniczy. Jednak co ważniejsze, lek ten działa przeciwzapalnie i powlekająco na błonę śluzową przewodu pokarmowego, a dodatkowo stabilizuje enterocyty, tworzy barierę ochronną i zmniejsza przepuszczalność błony śluzowej. Diosmektyt nie wchłania się z przewodu pokarmowego, co powoduje, że jest lekiem bardzo dobrze tolerowanym, nawet przez małe dzieci. Ze względu na wysoki profil bezpieczeństwa diosmektyt może być polecany kobietom w ciąży, choć brakuje wiarygodnych badań potwierdzających jego bezpieczeństwo w tym okresie. Przegląd Cochrane z 2018 wykazał, że lek ten może skracać czas trwania biegunki średnio o 1 dzień oraz zwiększyć liczbę wyleczonych pacjentów w ciągu 3 dni.[1][2][3]
Piśmiennictwo
- Pérez‐Gaxiola G, Cuello‐García CA, Florez ID, Pérez‐Pico VM. (2018). Smectite for acute infectious diarrhoea in children. Cochrane Database of Systematic Reviews 2018, Issue 4. Art. No.: CD011526. DOI: 10.1002/14651858.CD011526.pub2. Dostęp: 28.05.2022⬏⬏
- Pawlowski, S. (2020). Assessment of acite diarrhoea. BMJ Best Practice. Aktualizacja: 03.2022. Dostęp: 28.05.22⬏⬏
- Wingate, D., Phillips, S. F., Lewis, S. J., Malagelada, J. R., Speelman, P., Steffen, R., & Tytgat, G. N. (2001). Guidelines for adults on self-medication for the treatment of acute diarrhoea. Alimentary pharmacology & therapeutics, 15(6), 773–782. https://doi.org/10.1046/j.1365-2036.2001.00993.x⬏⬏