Leki z grupy Z to niebenzodiazepinowe leki nasenne, inaczej zwane „Z-etkami” (z ang. Z-drugs). Należą do nich zolpidem, zaleplon, zopiklon, a także jego izomer – eszopiklon.[1] Czym wyróżnia się wśród pozostałych leków z tej grupy?
Krótka odpowiedź
Eszopiklon (Esogno) można stosować dłużej (nawet do 6 miesięcy) i w niższej dawce (1-2 mg) w porównaniu do pozostałych leków z grupy Z, co jest szczególnie korzystne dla pacjentów powyżej 65. roku życia. Eszopiklon jest lepiej tolerowany od pozostałych leków z grupy Z, a po zakończeniu terapii nie powoduje objawów odstawiennych i charakteryzuje się mniejszą ilością działań niepożądanych.
Czytaj też: Czym różnią się od siebie zolpidem, zopiklon i zaleplon? – Wyjaśniamy!
Wyjaśnienie
Eszopiklon to lek z grupy cyklopirolonów, o bardzo podobnej budowie chemicznej do zopiklonu (Dobroson, Imovane, Senzop, Sonlax, Zopitin) – stanowi jego lewoskrętny izomer.[2] Eszopiklon jest dostępny i skuteczny w najniższych dawkach terapeutycznych spośród wszystkich leków z grupy Z.[1] Za zalecaną początkową dawkę uznaje się 1 mg, którą można stopniowo zwiększać do 2 mg, a następnie do 3 mg,[3] podczas gdy dawka zopiklonu wynosi 7,5 mg, a zolpidemu (Apo-Zolpin, Nasen, Onirex, Stilnox, Zolpic) i zaleplonu (Morfeo) – 10 mg. Możliwość stosowania niższej dawki eszopiklonu, niewymagającej redukcji, jest szczególnie korzystna dla starszych pacjentów, u których metabolizm leków jest spowolniony, a także występują choroby współistniejące tj. zaburzenie czynności nerek lub wątroby. Według badania klinicznego z 2016 roku u seniorów hospitalizowanych z powodu urazu mózgu lub złamania biodra, zastosowanie eszopiklonu na miesiąc przed przyjęciem do szpitala, nie zwiększyło ryzyka żadnego z tych zdarzeń, w przeciwieństwie do zolpidemu.[4]
W podwójnie zaślepionym badaniu z randomizacją z 2007 roku nie zaobserwowano narastania tolerancji na eszopiklon u pacjentów z bezsennością.[5]
Przegląd Cochrane z 2018 roku potwierdza, że odstawienie eszopiklonu po kilku miesiącach leczenia nie powodowało objawów odstawiennych, zaś efekt z odbicia był zgłaszany sporadycznie,[6] w przeciwieństwie do innych leków nasennych.
Rekomenduje się, aby terapia takimi lekami trwała nie dłużej niż 6 tygodni, podczas gdy eszopiklon może być stosowany przez 6 miesięcy. Wymaga to jednak regularnego monitorowania i oceny stanu pacjenta.[3]
Eszopiklon charakteryzuje się mniejszą ilością działań niepożądanych w porównaniu z zolpidemem.[7] W badaniu klinicznym z 2008 roku pacjenci poddani leczeniu zolpidemem zgłaszali działania niepożądane, takie jak zawroty głowy, senność, halucynacje i nudności, podczas gdy pacjenci otrzymujący eszopiklon skarżyli się jedynie na nieprzyjemny posmak w ustach.[8]
Piśmiennictwo
- Janowska-Jaździk, M. (2021). Nowe leki w leczeniu bezsenności–eszopiklon. Gabinet Prywatny, 28(03), 5-10. abstrakt⬏⬏
- Scharf M, Erman M, Rosenberg R, Seiden D, McCallWV, Amato D et al. A 2-week efficacy and safety study of eszopiklone in elderly patients with primary insomnia. Sleep 2005; 28: 720-727. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16477959⬏
- G.L. Pharma GmbH (2021) ChPL Esogno⬏⬏
- Tom SE, Wickwire EM, Park Y, Albrecht JS. Nonbenzodiazepine sedative hypnotics and risk of fall-related injury. Sleep.
2016;39:1009–14. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26943470⬏ - Roth T, Walsh JK, Krystal A, Wessel T, Roehrs TA. An evaluation of the efficacy and safety of eszopiclone over 12 months in patients with chronic primary insomnia. Sleep Med. 2005;6(6):487-495. doi:10.1016/j.sleep.2005.06.004 https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16230048⬏
- Rösner S, Englbrecht C, Wehrle R, Hajak G, Soyka M. Eszopiclone for insomnia. Cochrane Database Syst Rev. 2018;10(10):CD010703. Published 2018 Oct 10. doi:10.1002/14651858.CD010703.pub2 https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30303519/⬏
- 11. Jarema M, Wichniak A. Eszopiklon w leczeniu bezsenności. Farmakoterapia w Psychiatrii i Neurologii 2020;36(1):9-21 https://www.termedia.pl/Eszopiklon-w-leczeniu-bezsennosci,164,45800,1,0.html⬏
- Erman MK, Zammit G, Rubens R, Schaefer K, Werssel T, Amato D et al. A polysomnographic placebo-controlled evaluation of the efficacy and safety of eszopiclone relative to placebo and zolpidem in the treatment of primary insomnia.J Clin Sleep Med 2008; 4: 229-234. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18595435⬏
