fbpx

Fakty na temat koronawirusa i COVID-19 [stan wiedzy na 25.03.2020]

Autor:
mgr farm.
Publikacja: 23/03/2020
Covid-19.
Zbiór faktów na temat koronawirusa: aktualnych zakażeń, przebiegu choroby, śmiertelności, profilaktyki, noszenia maseczek oraz jej leczenia. Artykuł jest stale aktualizowany w miarę pojawiania się nowych, wiarygodnych źródeł informacji.

Spis treści

Treść tylko dla farmaceutów i techników farmaceutycznych.

W tym artykule przedstawiamy fakty na temat nowego koronawirusa, czyli wszystko, co trzeba wiedzieć na temat aktualnych zakażeń, przebiegu choroby, śmiertelności, profilaktyki, noszenia maseczek oraz jej leczenia. Artykuł stale aktualizujemy, żeby farmaceuci mieli wszystkie informacje (i linki) w jednym miejscu. Jeśli macie nowe, ważne źródła, wrzućcie je do komentarzy — zweryfikujemy je i zaktualizujemy artykuł.

Uwaga: z tego artykułu “wypączkowało” więcej opracowań, które są stale aktualizowane.

Wirus SARS-CoV-2

  • Nazewnictwo
    • Wirus
      • Aktualnie obowiązująca nazwa koronawirusa, który wywołał trwającą obecnie epidemię, to SARS-CoV-2 (ang.: severe acute respiratory syndrome – CoronaVirus-2, czyli dosłownie: drugi koronawirus zespołu ciężkiej ostrej niewydolności oddechowej).
      • Wcześniej stosowana nazwa to 2019-nCov (od 2019 novel coronavirus, czyli dosłownie: nowy koronawirus z 2019 roku).
      • Inną nazwą stosowaną w mediach jest określenie „koronawirus z Wuhan”.
    • Choroba
      • Przyjęta przez WHO nazwa choroby wywoływanej przez SARS-CoV-2 to COVID-19 (COronaVIrus Disease 2019).[1]
  • Zakaźność
    • Jedna osoba zarażona SARS-CoV-2 zakaża średnio 2-2,5 zdrowych osób.[2]

Okres inkubacji (wylęgania) to czas od zarażenia do wystąpienia pierwszych objawów choroby. Więcej informacji na ten temat zamieściliśmy w innym artykule. (Patrz: Okres inkubacji wirusa SARS-CoV-2”.)

Objawy i powikłania COVID-19

80% przypadków COVID-19 przebiega łagodnie i tylko 20% pacjentów wymaga hospitalizacji. Szczegółowo opisaliśmy je w innym opracowaniu. (Patrz: Objawy COVID-19”.)

Powikłania opisaliśmy w innym opracowaniu. (Patrz: Powikłania COVID-19”.)

Śmiertelność z powodu COVID-19 wynosi około 3-4%. Jest obliczana w oparciu o liczbę potwierdzonych przypadków i przypadków śmiertelnych. Szczegółowe informacje znajdziecie w innym artykule. (Patrz: Śmiertelność COVID-19”.) Drogi zakażenia omówiono w innym opracowaniu. (Patrz: Drogi zakażenia wirusem SARS-CoV-2”.)

Koronawirus a ciąża

Jak na razie nie wiadomo, czy ciężarne są bardziej narażone na zachorowanie na COVID-19 oraz czy ciąża predysponuje do cięższego przebiegu choroby. Więcej informacji na ten temat zamieściliśmy w innym artykule. (Patrz: Koronawirus a ciąża”.)

Koronawirus a karmienie piersią

Jak dotąd nie stwierdzono obecności wirusa w mleku kobiet z COVID-19 oraz innymi infekcjami koronawirusowymi.[3] Szczegółowo omówiliśmy to w innym artykule. (Patrz: Koronawirus a karmienie piersią”.)

Koronawirus a dzieci

Objawy COVID-19 u dzieci są zwykle łagodniejsze niż u dorosłych. (Patrz: Koronawirus a dzieci”.)

Zapobieganie rozprzestrzenianiu się SARS-CoV-2 omówiliśmy w innym opracowaniu. (Patrz: Profilaktyka zakażeń wirusem SARS-CoV-2”.)

Maseczka a COVID-19

Nie jest zaleca się noszenia maseczek osobom zdrowym. Rekomendacje odnośnie do maseczek omówiliśmy w innym opracowaniu. (Patrz: Maseczki (maski) a COVID-19”.)

Płyny do dezynfekcji do wykonania w aptece

Proponowany przez WHO skład płynu do dezynfekcji, który może być przygotowany z etanolu, wody utlenionej i glicerolu, znajduje się w tym dokumencie PDF. (Patrz: Płyn do dezynfekcji rąk do wykonania w aptece”.) W innych opracowaniach omówiliśmy:

Wytyczne dla farmaceutów i aptek

W marcu 2020 NIA wydała wytyczne dla aptek opisujące wdrożenie środków ostrożności. (Patrz: COVID-19: Wytyczne NIA dla aptek”.)

Wytyczne wydała też Międzynarodowa Federacja Farmaceutyczna (FIP). (Patrz: COVID-19: Podręcznik i wytyczne FIP”.)

Zalecenia w przypadku podejrzenia COVID-19

Zachorowanie na COVID-19 można podejrzewać u osób, które w ciągu ostatnich 14 dni były w miejscu, w którym występuje koronawirus ORAZ zauważyły u siebie objawy takie jak gorączka, kaszel, duszność i problemu z oddychaniem. (Patrz: Zalecenia w przypadku podejrzenia COVID-19”.)

Leczenie COVID-19

Aktualnie leczenie COVID-19 jest objawowe.[1] Leczenie COVID-19 omówiliśmy w innym opracowaniu. (Patrz: Leczenie COVID-19”.)

Materiały edukacyjne dla pacjentów i dla aptek

Materiały edukacyjne na temat koronawirusa i plakaty informacyjne przygotowane przez Ministerstwo Zdrowia, NFZ i Państwową Inspekcję Sanitarną znajdują się na stronie pzh.gov.pl/materialy-edukacyjne-na-temat-koronawirusa

Dostępny jest plakat do wywieszania w aptekach na temat postępowania przy podejrzeniu zakażeniem. (Patrz: Koronawirus SARS-CoV-2: informacje do przekazania pacjentowi na temat postępowania przy podejrzeniu zakażenia”.)

Raporty WHO (Situation reports)

Codziennie aktualizowane raporty WHO na temat sytuacji na świecie w związku z koronawirusem znajdują się na tej stronie.

Aktualna mapa zakażeń

Stale aktualizowana interaktywna mapa zakażeń koronawirusem, aktualna liczba potwierdzonych przypadków zachorowań, liczba zgonów i osób wyleczonych z podziałem na kraje została opracowana przez Uniwersytet Johnsa Hopkinsa i znajduje się TU.

Zobacz też kurs “Recepta farmaceutyczna w codziennej pracy” na platformie PierwszyStół.pl.

https://pierwszystol.pl/kursy/recepta-farmaceutyczna-w-codziennej-pracy/

Piśmiennictwo

  1. McIntosh K: Coronavirus disease 2019 COVID-2019. UpToDate. pełny tekst [ostatnia aktualizacja: 28.02.2020]
  2. WHO: Coronavirus disease 2019 (COVID-19) Situation Report – 46. 6.03.2020 pełny tekst .pdf
  3. CDC: Pregnancy & Breastfeeding. Information about Coronavirus Disease 2019. pełny tekst [ostatnia aktualizacja 14.03.2020]
Subskrybuj
Powiadom o
9 komentarzy
Najwyżej oceniane
Nowsze Najstarsze
Inline Feedbacks
View all comments
Joanna Rozegnał

Material jak zawsze swietny.
Wiem, ze to aktywnemu farmaceucie może moje pytanie wydawać się dziwne, ale od dawna nie mam do czynienia z recepturą i lekami recepturowymi. Czy lekarz może zlecic na rp wykonanie takiego płynu ze zniżką?

Agnieszka Żur

Może, nawet bez tej monografii może zapisać taki lek recepturowy z etanolem i gliceryną.

Joanna Rozegnał

Dzięki 🙂

Agnieszka Wiesner

Nie udało mi się dotrzeć do oryginalnego artykułu (bo pewnie jest po chińsku), a jedynie do informacji o przeprowadzonym badaniu:
https://www.scmp.com/news/china/science/article/3074351/coronavirus-can-travel-twice-far-official-safe-distance-and-stay
Wiem, że jest to case study, więc jakość dowodów niska, ale wg autorów badania w ciepłym, klimatyzowanym pomieszczeniu (np. autobusie) koronawirus może rozprzestrzeniać się na odległość nawet 4,5m i pozostawać w powietrzu ok. 30 minut.

Konrad Tuszyński

Dzięki za wiadomość. Na razie więc się wstrzymamy z aktualizacją, bo nie możemy cytować doniesień prasowych (przeczy to idei tego opracowania).

Lucyna Augustyniak

A jak to jest z tym ibuprofenem? I czy w ogóle podczas grypy czy przeziębienia jest to bezpieczny preparat? W rekomendacjach chińskich podawano pacjentom Ibuprofen, z kolei francuscy lekarze opublikowali w ostatnim numerze Lancet wyniki swoich obserwacji i są odmiennego zdania.

Monika Zalega
Konrad Tuszyński

Ciekawe, kwas hialuronowy, który nawet mamy w aptekach do inhalacji, tu jest jedną z przyczyn problemu. 🙂

Konrad Tuszyński

Generalnie to jest tak: stosowanie NLPZ zawsze wiązało się z większym ryzykiem np. uszkodzenia nerek lub sercowo-naczyniowym u pacjentów hospitalizowanych np. w przebiegu grypy. Przy COVID-19 jest nie inaczej. Więc to żadna nowość. Natomiast jeśli chodzi o artykuł z Lanceta, to tam wysunięto hipotezę, że ibuprofen (i IKA oraz sartany) zwiększają ekspresję ACE2 (czyli konwertazy angiotensyny typu 2, czyli tej działającej antagonistycznie do ACE), która ułatwia koronawirusom wejście do komórek płuc. Nie ma jednak wiarygodnych przesłanek, że ten molekularny mechanizm przekłada się na kliniczny efekt (czyli że osoby stosujące NLPZ czy leki na nadciśnienie częściej chorowały na infekcje koronawirusowe). 🙂

FB
Twitter/X
LinkedIn
WhatsApp
Email
Wydrukuj

Zobacz też

9
0
Wyraź swoje zdanie i dodaj komentarz :)x

Zaloguj się