Ministerstwo Zdrowia udostępniło listę pytań i odpowiedzi dotyczących dyżurów aptek od stycznia 2024 roku.
Dyżury aptek są teraz możliwe tylko w aptekach ogólnodostępnych. Punkt apteczny nie może zostać wyznaczony do pełnienia dyżuru.
Na pytanie czy wyznaczanie dyżurów aptecznych jest obowiązkowe, Resort odpowiada:
W części z nich wyznaczenie takie jest obligatoryjne, w części będzie fakultatywne. Zasadniczo niezależnie od sytuacji, zawsze w powiecie, którego siedzibą jest miasto liczące powyżej 40 tysięcy mieszkańców, wyznaczanie dyżurów jest fakultatywne. Natomiast jeżeli siedzibą powiatu jest miasto nie większe niż 40 tysięcy mieszkańców, wyznaczenie dyżurów będzie obowiązkowe tylko, jeżeli nie będą spełnione gwarancje zaspokajania potrzeb, o których mowa w nowym art. 94 ust. 3 zdanie pierwsze Prawa farmaceutycznego. Aby spełnienia albo brak spełnienia taki potrzeb ustalić, zarząd powiatu powinien przeprowadzić stosowną analizę poziomu zaspokajania potrzeb. Jeżeli natomiast gwarancje, o których mowa w ww. przepisie, istnieją w powiecie, wówczas nie ma tam obowiązku wyznaczania dyżurów, nawet jeżeli siedzibą powiatu jest miasto równe albo mniejsze niż 40 tysięcy mieszkańców. Należy dodać, że nie ma również obowiązku wyznaczania dyżurów aptecznych w powiatach mających swoją siedzibę w sąsiadujących z nimi miastach na prawach powiatu.
Władze powiatu zobligowane są przeprowadzać analizę zaspokajania potrzeb pacjentów. Podstawowym aspektem analizy powinien być przegląd rozkładów pracy aptek ogólnodostępnych, zgodnych z nowymi przepisami Prawa farmaceutycznego. Te rozkłady pracy są przekazywane przez podmioty prowadzące apteki na obszarze danego powiatu.
Dyżury apteczne nie muszą dotyczyć tylko jednej apteki:
Możliwe jest powierzenie pełnienia dyżurów więcej niż 1 aptece. Nowe przepisy Prawa farmaceutycznego należy rozumieć i interpretować w taki sposób, że dyżur mogą pełnić np. dwie albo trzy apteki ogólnodostępne. Wymogiem jest jedynie, by pełnione dyżury nie nachodziły na siebie, a były pełnione naprzemiennie (rotacyjnie) w taki sposób, aby łącznie sumowały się do pełnej liczby godzin dyżuru w porze nocnej oraz dyżuru w dzień wolny od pracy w wymiarze wymaganym przez ustawę Prawo farmaceutyczne.
W przypadku, gdy w danym powiecie żadna apteka nie zobligowała się do pełnienia dyżurów, można wyznaczyć jakąkolwiek inną aptekę zdatną do pełnienia dyżurów za stosownym wynagrodzeniem.
Dyżur w porze nocnej musi być pełniony również w dzień wolny od pracy. Ponadto dyżury powinny rozpoczynać się i kończyć o równych godzinach.
Tylko za dyżur nocny wyznaczony zgodnie z ustawą (np. w przypadku dyżuru w porze nocnej 2 nieprzerwane pełne godziny zegarowe dyżuru wykonywane pomiędzy godzinami 19.00 a 23.00 danego dnia) Narodowy Fundusz Zdrowia zapłaci z własnych środków. Przy czym, to zarząd powiatu ma swobodę zdecydowania, które godziny wyznaczy, tzn. czy będą to godziny 19.00-21.00, 20.00-22.00, czy też 21.00-23.00 zależy od uznania władz powiatu.
[…] w każdy dzień roboczy (w którym dyżur ma trwać 4 godziny), w każdy dzień ustawowo wolny od pracy dyżur ma wynieść sumarycznie 6 pełnych godzin zegarowych (4 godziny + 2 godziny), ale nie musi ich zrealizować jedna i ta sama apteka ogólnodostępna, a z punktu widzenia przepisów mogą to być równie dobrze dwie różne apteki […]
Finansowanie dyżurów aptecznych
Dyżury wyznaczone zgodnie z ustawą, nie tylko w powiecie z siedzibą w mieście nie większym, niż 40 tysięcy mieszków (art. 94 ust. 3 Prawa farmaceutycznego) ale również w powiecie z siedzibą w mieście większym niż 40 tysięcy mieszkańców (art. 94 ust. 9 pkt 3 lit. a) będą finansowane ze środków Narodowego Funduszu Zdrowia, przy czym – w tym ostatnim przypadku fakultatywne wyznaczenie dyżurów musi być faktycznie uzasadnione […] finansowanie ze środków Narodowego Funduszu Zdrowia nie będzie dotyczyło dyżurowania w ponadnormatywnym wymiarze w zakresie czasu dyżurowania (art. 94 ust. 9 pkt 3 lit. b). Nie będzie również finansowane dyżurowanie kilku aptekom, jeżeliby czas ich dyżurowania nakładał (dublował) się.
Wynagrodzenie za dyżury
Wynagrodzenie wypłacane z budżetu NFZ dla podmiotu prowadzącego aptekę za pełnienie dyżuru wynosi [1]
Podsumowując, do pełnienia dyżuru mogą być wyznaczone tylko apteki ogólnodostępne. W miastach powyżej 40 tys. mieszkańców wyznaczenie dyżurów jest fakultatywne, natomiast w przypadku poniżej 40 tys. mieszkańców obowiązkowe jeżeli nie będą spełnione gwarancje zaspokajania potrzeb pacjentów. Władze powiatu są zobowiązane do przeprowadzania analizy zaspokajania potrzeb pacjentów. Dyżury mogą pełnić więcej niż jedna apteka, pod warunkiem, że dyżury nie będą się nakładały. MZ poinformowało, że dyżury muszą odbywać się również w dni wolne od pracy, a ponadto muszą zaczynać i kończyć się o równych godzinach i trwać nieprzerwanie 2 godziny zegarowe (np. 21:00- 23:00). Dyżury finansowane są ze środków NFZ. W kwestii wynagrodzeń, kwota wynosi 3,5% minimalnego wynagrodzenia za pracę, w przeliczeniu na 1 godzinę faktycznie przeprowadzonego dyżuru, co w praktyce daje 148,47 zł od stycznia 2024 roku, natomiast od lipca 2024 roku 150,50 zł.
Piśmiennictwo
- Ministerstwo Zdrowia.GOV.Dyżury apteczne. https://www.gov.pl/web/zdrowie/dyzury-apteczne⬏