Przegląd systematyczny (ang. systematic review) to badanie naukowe, które ma za zadanie znaleźć odpowiedź na konkretnie sformułowane pytanie kliniczne (PICO, P – badana populacja, I – zastosowana interwencja w grupie badanej, C – zastosowana kontrola w grupie kontrolnej, O – obserwowany punkt końcowy) z wykorzystaniem ścisłych kryteriów wyszukiwania, włączenia i wyłączenia publikacji, ich analizy i oceny. Całe postępowanie opisane jest w przygotowanym a priori protokole badania.[1]
W odróżnieniu od przeglądu narracyjnego, autorami nie muszą być eksperci w dziedzinie, lecz zazwyczaj trwa dłużej i wykonywany jest przez duży zespół autorów.[2]
Metody statystyczne (metaanaliza) mogą zostać użyte do analizy i podsumowania włączonych w przegląd badań, ale nie jest to wymogiem. W przypadku braku dowodów na skuteczność czy efektywność danej interwencji autorzy często rekomendują konieczność przeprowadzenia dalszych badań.
Przegląd systematyczny, zwłaszcza taki zawierający metaanalizę, stanowi główne źródło wiedzy dla praktyków poszukujących wiarygodnych danych dotyczących efektów zastosowania określonej interwencji (stosowania leków, zabiegów, zaleceń dietetycznych, itp.). Opisy pojedynczych przypadków, pojedyncze badania obserwacyjne lub interwencyjne mogą okazać się niereprezentatywne i prowadzić do błędnych wniosków. Przegląd systematyczny opiera się na znacznie większej liczbie przypadków i minimalizuje błędy wynikające z subiektywnego doboru badań przez autorów, co zwiększa pewność, że przedstawione w nim wyniki zastosowane w codziennej praktyce mogą dać pożądane efekty.
Przykładem są przeglądy Cochrane, organizacji non-profit wyznaczającej standardy wykonywania przeglądów systematycznych.
Piśmiennictwo
- Khan, K. S., Kunz, R., Kleijnen, J., & Antes, G. (2003). Five steps to conducting a systematic review. Journal of the Royal Society of Medicine, 96(3), 118–121. pełny artykuł⬏
- Pae C.: Why Systematic Review rather than Narrative Review? Psychiatry Investig 2015, 12(3) 417-419. pełny tekst⬏
