Pytanie
Przewlekła choroba nerek (PChN) jest częstym powikłaniem cukrzycy typu 2. W Polsce semaglutyd nie został jeszcze zarejestrowany jako lek zmniejszający ryzyko progresji chorób nerek, ale w styczniu 2025 roku Amerykańska Agencja ds. Żywności i Leków (FDA) zatwierdziła Ozempic jako pierwszego agonistę receptora GLP-1 do zmniejszenia ryzyka pogorszenia choroby nerek, niewydolności nerek oraz śmierci z przyczyn sercowo-naczyniowych u dorosłych z cukrzycą typu 2 i przewlekłą chorobą nerek. W jaki sposób semaglutyd (Ozempic) działa korzystnie w chorobach nerek?
Krótka odpowiedź
Semaglutyd może korzystnie działać na nerki poprzez mechanizmy takie jak:
- poprawa hemodynamiki nerkowej (przepływu krwi w nerkach), co chroni nerki przed uszkodzeniem.
- zmniejszenie stanu zapalnego i stres oksydacyjnego, co pomaga w ochronie tkanek nerkowych.[1]
- zwiększenie wydalania sodu przez nerki, co może pomóc w poprawie kontroli ciśnienia krwi w nerkach i zapobiegać uszkodzeniom kłębuszków nerkowych.[2]
Wyjaśnienie
Semaglutyd (Ozempic) to lek stosowany w leczeniu cukrzycy typu 2, który jest agonistą receptora GLP-1 (glukagonopodobnego peptydu-1). Jego wpływ na nerki wynika głównie z efektów ogólnoustrojowych i metabolicznych związanych z aktywacją receptorów GLP-1 w tkankach nerkowych.
Badanie FLOW z 2024 roku było kluczowym badaniem dotyczącym oceny wpływu semaglutydu na pacjentów z cukrzycą typu 2 oraz przewlekłą chorobą nerek (PChN). Semaglutyd zmniejszył o 24% względne ryzyko wystąpienia poważnych incydentów nerkowych, poprzez mechanizmy takie jak: poprawę kontroli glikemii (co spowalnia rozwój nefropatii cukrzycowej), zmniejszenia stanu zapalnego i stresu oksydacyjnego oraz obniżenie ciśnienia krwi (zmniejszając opór naczyniowy i poprawiając przepływ krwi), co może zapobiegać dalszym uszkodzeniom nerek. Wykazano również, że poprzez zmniejszenie ryzyka chorób sercowo-naczyniowych (np. zawałów serca, udarów), semaglutyd zmniejsza obciążenie nerek związane z niewydolnością serca.[3]
Wskazówki
Pacjentowi cierpiącemu na cukrzycę typu 2 z niewydolnością nerek, możesz zarekomendować konsultację z lekarzem. Korzystny wpływ semaglutydu (Ozempic) na nerki został udokumentowany w badaniach klinicznych. Ponadto, analogi GLP-1 działają pośrednio na nerki, poprzez obniżenie glikemii, co zmniejsza ryzyko wystąpienia nefropatii cukrzycowej.
W przypadku pacjenta z cukrzycą i przewlekłą chorobą nerek (PChN) poinformuj go, żeby podawał Ozempic w postaci iniekcji raz w tygodniu, zaczynając od najmniejszej możliwej dawki i aplikował go w okolicy brzucha, uda lub ramienia (o dowolnej porze dnia, niezależnie od posiłków).
Czytaj też: Czy doustny semaglutyd (Rybelsus) jest równie skuteczny na otyłość co Ozempic i Wegovy? – Wyjaśniamy!
Piśmiennictwo
- Yu, J. H., Park, S. Y., Lee, D. Y., Kim, N. H., & Seo, J. A. (2022). GLP-1 receptor agonists in diabetic kidney disease: current evidence and future directions. Kidney research and clinical practice, 41(2), 136–149. https://doi.org/10.23876/j.krcp.22.001 ⬏
- Hiddo J.L. Heerspink, Ellen Apperloo, Melanie Davies, Dror Dicker, Kristian Kandler, Julio Rosenstock, Rasmus Sørrig, Jack Lawson, Niels Zeuthen, David Cherney; Effects of Semaglutide on Albuminuria and Kidney Function in People With Overweight or Obesity With or Without Type 2 Diabetes: Exploratory Analysis From the STEP 1, 2, and 3 Trials. Diabetes Care 1 April 2023; 46 (4): 801–810. https://doi.org/10.2337/dc22-1889 ⬏
- Perkovic, V., Tuttle, K. R., Rossing, P., Mahaffey, K. W., Mann, J. F. E., Bakris, G., Baeres, F. M. M., Idorn, T., Bosch-Traberg, H., Lausvig, N. L., Pratley, R., & FLOW Trial Committees and Investigators (2024). Effects of Semaglutide on Chronic Kidney Disease in Patients with Type 2 Diabetes. The New England journal of medicine, 391(2), 109–121. https://doi.org/10.1056/NEJMoa2403347 ⬏
