Pytanie czytelnika

Co oznaczają akronimy w nazwach handlowych… i jakie mają naprawdę znaczenie: MR, SR, XL, XR, LA, retard, HBS, Modutab, prolongatum, long, Uno, CR, ZOK, ZK, OCAS, RPD, Melt, Q-Tab, swift, ODT, instant, Zydis, ORO, Dis, QUICKTAB, EC, EN, SL.

Krótka odpowiedź

Akronimy w nawach handlowych mogą oznaczać postać leku, nazwę firmy lub nazwę leku dodatkowego. Poniżej wyjaśniliśmy co oznaczają poszczególne skróty.

Wyjaśnienie

Akronimy używane w nazwach handlowych niektórych produktów leczniczych mogą wiele mówić o charakterystyce postaci leku, lecz należy pamiętać o tym, że ich stosowanie nie jest w żaden sposób regulowane. Istnieje całkowita dowolność w umieszczaniu w nazwach takich określeń jak CR, MR czy XR. W efekcie na rynku polskim mamy biorównoważne preparaty, których lekarze i farmaceuci boją się zamieniać z uwagi na wątpliwości co do kinetyki uwalniania. Przykładem może być bursztynian metoprololu dostępny pod różnymi nazwami handlowymi takimi jak:

1. Betaloc ZOK — nazwa sugeruje, że substancja lecznicza będzie uwalniać się z kinetyką zerowego rzędu (niezależnie od stężenia, lek uwalnia stałą dawkę: 100 mg >90 mg > 80 mg itd.)
2. Symlok SR — nazwa sugeruje, że uwalnianie może nie odbywać się już z kinetyką zerowego rzędu, lecz np. pierwszego (uwalnia się stały ułamek substancji leczniczej w jednostce czasu 100 mg > 50 mg > 25 mg > 12,5 mg itd.)
3. Iviprolol — brak akronimu może sugerować natychmiastowe uwalnianie.
   Jednak we wszystkich 3 przypadkach mamy do czynienia z postaciami o modyfikowanym uwalnianiu z kinetyką zbliżoną do kinetyki zerowego rzędu.

Podobnie jest z postaciami ODT (rozpadającymi się w jamie ustnej) – niektórzy producenci w ogóle nie oznaczają leków takimi wyrażeniami jak Q-Tab, Instant czy swift. Przykładem mogą być Anzorin, Mel czy Trosicam. Dokonując substytucji, trzeba mieć zawsze na uwadze możliwe różnice w budowie tabletki.

W osobnym artykule przygotowano gotową do wydruku ulotkę informacyjną dla pacjentów. (Patrz: “Tabletki ulegające rozpadowi w jamie ustnej (ODT) – co warto wiedzieć? [edukacja pacjenta]”.)

Akronimy będące fragmentami nazw leków zarejestrowanych w Polsce przedstawia tabela poniżej.

Niektóre skróty oznaczają jednak zupełnie co innego, np. nazwę firmy:

• TZF – Tarchomińskie Zakłady Farmaceutyczne
• PPH – Polpharma
• WZF – Warszawskie Zakłady Farmaceutyczne
• GSK – Glaxo Smith Kline
• VP – Valeant Pharma

lub nazwę leku dodatkowego, np.:

• HCT – hydrochlorotiazyd, w Tensart HCT.

Czytaj też:

Goniec Apteczny 1/2022 (55)

Mącznica lekarska – Arctostaphylos uva-ursi L.

Wycofano wybrane serie Nasen i Furosemidum Polfarmex

Należy mieć też na uwadze, że popularne zamienniki oryginalnych leków mogą byś odpowiednikami różnych jego postaci, np. odpowiednikami referencyjnej tamsulozyny o przedłużonym uwalnianiu (Omnic Ocas) są leki TamiPRAS, Bazetham Retard, Uprox XR. Są dostępne w tabletkach i można je stosować o dowolnej porze dnia niezależnie od posiłku. Natomiast odpowiednikami tamsulozyny w kapsułkach o modyfikowanym uwalnianiu (Omnic) jest Omsal, Tamsudil, Ranlosin czy Apo-Tamis, które mają inną kinetykę uwalniania i należy spożywać je tylko po posiłku, najlepiej pierwszym w ciągu dnia.

Jeszcze ciekawiej jest z Trittico XR i Trittico CR: oba leki są w postaci tabletek o przedłużonym uwalnianiu, jednak wykazują zupełnie inną kinetykę uwalniania, o czym pisaliśmy w osobnym artykule.(Patrz: “Dwie postacie trazodonu o przedłużonym uwalnianiu: Trittico CR i Trittico XR”.)

Jak odróżnimy ich generyki, jak już pojawią się na rynku po wygaśnięciu patentu leku oryginalnego? 🙂