Do apteki może zgłosić się pacjentka karmiąca piersią z receptą na lek zawierający amoksycylinę z wątpliwością, czy może zastosować ten antybiotyk bez ryzyka szkodliwego wpływu na dziecko, zwłaszcza, jeśli wcześniej znalazła informację, że leku nie powinny przyjmować kobiety w okresie laktacji. ChPLe nie są wystarczającym źródłem wiedzy o bezpieczeństwie stosowania leków podczas karmienia piersią, dlatego, na podstawie dostępnych badań i klasyfikacji, odpowiadamy na pytanie, czy amoksycylina może być bezpiecznie przyjmowana przez kobiety w okresie laktacji.

Krótka odpowiedź

Z uwagi na niewielkie przenikanie do mleka kobiecego i niskie ryzyko wystąpienia działań niepożądanych u dziecka, amoksycylina może być bezpiecznie przyjmowana przez kobiety karmiące piersią.

Wyjaśnienie

Amoksycylina jest wydzielana do mleka ludzkiego, ale, ze względu na jej niską rozpuszczalność w tłuszczach, są to ilości nieistotne klinicznie. W badaniu z 1981 r. podano pojedynczą dawkę 1000 mg amoksycyliny sześciu kobietom w okresie laktacji, a następnie zmierzono jej stężenie w mleku, które wyniosło maksymalnie średnio 0,9 µg/ ml. W przeliczeniu niemowlę spożyje dawkę 0,14 mg/ kg/ dzień amoksycyliny wraz z pokarmem, co stanowi poniżej 0,5% jej standardowej dawki terapeutycznej stosowanej w pediatrii.^[1] U większości dzieci karmionych piersią, których matki przyjmowały amoksycylinę, nie odnotowano wystąpienia działań niepożądanych – w badaniu kohortowym z 1993 r., u 12% niemowląt zaobserwowano wystąpienie łagodnej biegunki niewymagającej interwencji medycznej,^[2] a w badaniu prospektywnym z 2009 r. odnotowano ospałość lub wysypkę u 8,3% niemowląt.^[3]

Istnieją badania sprawdzające bezpieczeństwo stosowania różnych antybiotyków podczas karmienia piersią, w których kobiety z grupy kontrolnej przyjmowały amoksycylinę uznaną za bezpieczną dla karmionych dzieci.^[4][3] W 2001 r. Amerykańska Akademia Pediatryczna, organizacja pediatryczna prowadząca działalność naukowo-badawczą, edukacyjną i wydawniczą, zaklasyfikowała amoksycylinę jako zgodną z karmieniem piersią,^[5] a w 2002 r. została umieszczona na Liście leków podstawowych WHO jako zgodna z karmieniem piersią.^[6]

W ChPLach znajdziemy informację, że stosowanie amoksycyliny przez kobiety karmiące piersią jest związane z ryzykiem wystąpienia alergii, biegunki oraz zakażeń grzybiczych błon śluzowych u dziecka. Z uwagi na dostępne dane naukowe, które potwierdzają bezpieczeństwo amoksycyliny dla dzieci karmionych piersią, zaklasyfikowanie go przez uznane organizacje do grupy leków zgodnych z karmieniem piersią oraz fakt, że jest on stosowany w leczeniu infekcji bakteryjnych u niemowląt, może być stosowana bezpiecznie przez kobiety w okresie laktacji. Doradź pacjentce, aby przyjmowała antybiotyk zgodnie z zaleceniem lekarza bez konieczności odstawiania dziecka od piersi.

Czytaj też:

Lekarz powiedział, że probiotyk nie jest potrzebny – Case study

Bisakodyl a karmienie piersią – Wyjaśniamy!

Doksycyklina w ciąży – Wyjaśniamy!

Klasyfikacja e-lactancia

Według klasyfikacji e-lactancia stosowanie amoksycyliny podczas karmienia piersią wiąże się z bardzo niskim ryzykiem – amoksycylina jest zgodna z karmieniem piersią. W tej kategorii znajdują się leki, dla których są dostępne dowody naukowe potwierdzające bezpieczeństwo ich stosowania przez kobiety karmiące piersią, leki, które nie wykazują toksyczności, są stosowane u noworodków i niemowląt, są stosowane tradycyjnie od wielu lat, a także leki uznane przez ekspertów za zgodne z karmieniem piersią. Amoksycylina jest wydzielana do mleka ludzkiego w niewielkich ilościach. U większości niemowląt karmionych piersią, których matki przyjmowały amoksycylinę nie zaobserwowano wystąpienia działań niepożądanych, wyłączając przypadki łagodnej biegunki, wysypki oraz ospałości, które nie wymagały jednak interwencji lekarskiej.^[7]

Zobacz też: Ile leku przejdzie do mleka matki? – Kalkulator

Klasyfikacja Hale’a

Według klasyfikacji Hale’a amoksycylina należy do grupy L1 – leków najbezpieczniejszych podczas karmienia piersią, zgodnych z karmieniem piersią. W tej kategorii znajdują się substancje, które były przyjmowane przez dużą liczbę kobiet karmiących piersią i nie zaobserwowano działań niepożądanych u ich dzieci, a przeprowadzone badania z udziałem kobiet w okresie laktacji nie wykazały szkodliwego wpływu na ich potomstwo. W tej grupie są także leki, które mają bardzo niską biodostępność u dziecka po przyjęciu z mlekiem matki.^[8]

Klasyfikacja Briggs’a

Według klasyfikacji Briggs’a amoksycylina jest zgodna z karmieniem piersią. Dostępne dane z badań wskazują, że amoksycylina przenika do mleka kobiecego w niewielkich ilościach, co wiąże się z niskim ryzykiem wystąpienia działań niepożądanych u dziecka karmionego piersią.^[9]

Zobacz też: Interakcja klarytromycyny z digoksyną – co powinien zrobić farmaceuta? – Case study

Bezpieczeństwo według ChPL

Ponadto według ChPL wybranych leków z amoksycyliną:

• Amotaks 500 mg: „Amoksycylina przenika do mleka kobiecego w niewielkich ilościach, co może stanowić ryzyko wystąpienia uczulenia u oseska. W rezultacie może wystąpić biegunka i zakażenie grzybicze błon śluzowych u karmionego piersią dziecka, w związku z tym może być konieczne zaprzestanie karmienia piersią. Amoksycylinę można stosować w czasie karmienia piersią jedynie po przeprowadzeniu przez lekarza prowadzącego oceny stosunku korzyści do ryzyka.”^[10]
• Ospamox 750 mg: „Amoksycylina przenika do mleka kobiecego w niewielkich ilościach, co może stanowić ryzyko uczulenia u oseska. W rezultacie może wystąpić biegunka i zakażenie grzybicze błon śluzowych u karmionego piersią dziecka, w związku z tym może być konieczne zaprzestanie karmienia piersią. Amoksycylinę można stosować w czasie karmienia piersią jedynie po przeprowadzeniu przez lekarza oceny stosunku korzyści do ryzyka.”^[11]

Zobacz też:

• Amoksycylina w ciąży – Wyjaśniamy!
• Paracetamol a karmienie piersią – Wyjaśniamy!

Piśmiennictwo

1. Kafetzis, D., A., Siafas, C., A., Georgakopoulos, P., A., Papadatos, C., J. (1981). Passage of cephalosporins and amoxicillin into the breast milk. Acta Paediatrica Scandinavica, 70(3), 285-288.⬏
2. Ito, S., Blajchman, A., Stephenson, M., Eliopoulos, C., Koren, G. (1993). Prospective follow-up of adverse reactions in breast-fed infants exposed to maternal medication. American Journal of Obstetrics and Gynecology, 168(5), 1393-1399.⬏
3. Goldstein, L., H., Berlin, M., Tsur, L., Bortnik, O., Binyamini, L., Berkovitch, M. (2009). The safety of macrolides during lactation. Breastfeeding Medicine, 4(4), 197-200.⬏⬏
4. Benyamini, L., Merlob, P., Stahl, B., Braunstein, R., Bortnik, O., Bulkowstein, M., Zimmerman, D., Berkovitch, M. (2005), The safety of amoxicillin/clavulanic acid and cefuroxime during lactation. Therapeutic Drug Monitoring, 27(4),499-502.⬏
5. Committee on Drugs, American Academy of Pediatrics. (2001). The transfer of drugs and other chemicals into human milk. Pediatrics, 108(3), 776–789.⬏
6. WHO / UNICEF. (2002). BREASTFEEDING AND MATERNAL MEDICATION Recommendations for Drugs in the Eleventh WHO Model List of Essential Drugs.⬏
7. e-lactancia.org. (2021). Amoxicillin. Aktualizacja: 28.12.2021.⬏
8. Hale, T. W. (2021). Hale’s Medications & Mothers’ Milk 2021. Springer Publishing Company.⬏
9. Briggs, G. G., Freeman, R. K., Towers, C. V., Forinash, A. B. (2017). Drugs in pregnancy and lactation: a reference guide to fetal and neonatal risk. Eleventh edition. Lippincott Williams & Wilkins.⬏
10. TZF Polfa. (2013). ChPL Amotaks⬏
11. Sandoz. (2013). ChPL Ospamox⬏