Najnowsze wyniki badań klinicznych potwierdzają wysokie korzyści z leczenia chorych na COVID-19 znanym glikokortykosteroidem – deksametazonem. Badania były z randomizacją, a prowadzone były w marcu w 175 szpitalach publicznych w Wielkiej Brytanii.
Porównywano dane dotyczące śmiertelności dwóch grup pacjentów. Jedna z nich to 2104 osoby, które przyjmowały deksametazon raz dziennie w dawce 6 mg (doustnie lub dożylnie) przez 10 dni, a druga to 4321 pacjentów, którzy otrzymywali standardową opiekę szpitalną.[1] W przypadku COVID-19 trudno mówić o standardzie leczenia, do którego zazwyczaj porównuje się wyniki badanego leku. Przez standardową opiekę szpitalną rozumie się podstawową opiekę personelu medycznego nad pacjentem czy wspomaganie oddychania.[2]
Badacze ustalili, że deksametazon zmniejszył ilość zgonów o 1/3 wśród pacjentów respirowanych oraz o 1/5 wśród pacjentów otrzymujących sam tlen. Nie odnotowano korzyści u pacjentów, którzy nie wymagali wspomagania oddychania.
Peter Horby oraz Martin Landray – oxfordzcy profesorowie prowadzący omawiane badanie – wraz z Głównym Doradcą Rządu Wielkiej Brytanii sir Patrickiem Vallance’em uznali wyniki za przełomowe, a deksametazon za pierwszy lek zmniejszający śmiertelność COVID-19. Równie entuzjastyczne stanowisko wydała Światowa Organizacja Zdrowia, w której dyrektor generalny WHO – dr Tedros Adhanom Ghebreyesus pogratulował rządowi Wielkiej Brytanii.[3]
Zmniejszenie ilości zgonów u najciężej chorych jest wyraźne i znaczące. Szanse na wprowadzenie deksametazonu do standardów leczenia pacjentów respirowanych i przyjmujących tlen w przebiegu COVID-19 są wysokie, ponieważ lek jest znany, dostępny i niedrogi. Należy pamiętać, że korzyści ze stosowania leku pojawiały się tylko u pacjentów przechodzących zakażenie koronawirusem w sposób ciężki. W przypadkach łagodniejszych nie obserwowano korzyści.
Deksametazon jest syntetycznym lekiem sterydowym o długotrwałym i silnym działaniu przeciwzapalnym, przeciwalergicznym i immunosupresyjnym. Przeciwzapalnie działa silniej niż prednizon i dużo silniej niż hydrokortyzon, nie działając na przyczynę stanu zapalnego.
Preparaty z deksametazonem do użytku wewnętrznego dostępne na rynku polskim to:
- Demezon,
- Dexamethasone Krka,
- Pabi-Dexamethason.
Piśmiennictwo
- recoverytrial.net: Low-cost dexamethasone reduces death by up to one third in hospitalised patients with severe respiratory complications of COVID-19. 16.06.2020. pełny tekst⬏
- recoverytrial.net: Randomised evalutaion of COVID-19 therapy (RECOVERY). 2020. pełny tekst.pdf⬏
- WHO: WHO welcomes preliminary results about dexamethasone use in treating critically ill COVID-19 patients. 16.06.2020. pełny tekst⬏