fbpx

Leczenie bólu mięśniowo-szkieletowego w aptece – znamy raport FIP

Autor:
mgr farm.
Publikacja: 31/01/2024
Kobieta z bólem pleców.
Międzynarodowa Federacja Farmaceutyczna opublikowała raport na temat leczenia bólu mięśniowo-szkieletowego w aptekach ogólnodostępnych.

Spis treści

Treść tylko dla farmaceutów i techników farmaceutycznych.

Międzynarodowa Federacja Farmaceutyczna (FIP, International Pharmaceutical Federation) opublikowała raport na temat leczenia bólu mięśniowo-szkieletowego w aptekach ogólnodostępnych, dotyczący udziału farmaceuty w opiece nad pacjentem z tym schorzeniem w samoleczeniu.[1]

Dlaczego opieka a samoleczeniu tego schorzenia jest tak istotna?

W raporcie zwrócono uwagę, że ból mięśniowo-szkieletowy jest drugą najczęstszą przyczyną niepełnosprawności pod względem ilości lat przeżytych z niepełnosprawnością, a najczęściej dotyczy on bólu krzyża. Wg szacunków WHO 1 na 13 osób doświadcza epizodu bólu krzyża, a na przestrzeni ostatnich 30 lat szacuje się wzrost ilości takich epizodów o 60%. Szacuje się, że z uwagi na proces starzenia się społeczeństwa ilość pacjentów borykających się z tą przypadłością będzie ciągle wzrastać.

Jaka jest rola farmaceuty?

Autorzy raportu wymieniają farmaceutów jako najszybciej dostępne i ogniwo opieki medycznej, do którego pacjenci najczęściej docierają w pierwszej kolejności i podkreślają, że mogą oni odegrać kluczową rolę w ocenie i leczeniu bólu mięśniowo-szkieletowego z farmakologicznego i niefarmakologicznego punktu widzenia. Oprócz odpowiedniego doboru farmakoterapii, stanowią pierwszy etap wsparcia w modyfikowaniu czynników ryzyka intensyfikujących ból, wśród których wymieniono palenie papierosów i otyłość. Jako istotną pomoc wskazano zalecenia farmaceuty odnośnie włączenia fizjoterapii, masażu czy odpowiednio dobranej aktywności fizycznej dla pacjentów z bólem.

Czytaj więcej: Leczenie bólu krzyża w świetle EBM

Jakie inne zalecenia farmaceuty uznano za istotne?

Wskazano, że do bezpiecznych i skutecznych metod walki z bólem mięśniowo-szkieletowym najeżą terapia zimnem oraz terapia ciepłem. W przypadku terapii zimnem poprzez obniżenie temperatury  skóry i mięśni dotkniętego obszaru, a także późniejsze zmniejszenie przepływu krwi i procesów metabolicznych zmniejsza stan zapalny i obrzęk, pomagając zmniejszyć ból. Z kolei podnosząc temperaturę skóry wokół mięśni, terapia ciepłem poprawia również przepływ krwi i elastyczność połączonych tkanek, pomagając rozluźnić obolałe i napięte mięśnie. To ostatecznie zmniejsza ból i skurcze mięśni, eliminując gromadzenie się kwasu mlekowego odpowiedzialnego za opóźnioną bolesność mięśni.

Kiedy zatem zalecać terapię ciepłem a kiedy zimnem?

Terapię ciepłem zaleca się głównie w przypadku obszarów dotkniętych sztywnością i napięciem, głównie szyi, pleców i ramion. Terapia zimnem jest zalecana w przypadku bólu związanego z obrzękiem i stanem zapalnym. Jest bardzo przydatny w przypadku bolesnych stawów, w tym kolan, ramion i łokci.

Czytaj więcej: Preparaty rozgrzewające na bóle mięśniowo-stawowe – Porównanie

Z jakimi trudnościami borykają się farmaceuci?

W raporcie zawarto opinie farmaceutów, którzy zwracali uwagę na potrzebę odpowiedniego przeszkolenia farmaceutów w zakresie rozpoznawania, oceny i leczenia bólu mięśniowo-szkieletowego. Uczestnicy komisji mocno podkreślili potrzebę opracowania wytycznych klinicznych dotyczących leczenia bólu mięśniowo-szkieletowego oraz współpracy między farmaceutami i innymi właściwymi pracownikami służby zdrowia (np. lekarzami, ortopedami czy fizjoterapeutami) w celu poprawy wtórnego kierowania pacjentów na leczenie.

WNIOSKI PRAKTYCZNE / KOMENTARZ REDAKCJI:
W raporcie FIP zwrócono uwagę na pierwszorzędną rolę farmaceuty w aptece otwartej w pomocy pacjentom z bólem mięśniowo-szkieletowym. Podkreślono konieczność odpowiedniego przygotowania pracowników aptek otwartych z uwagi na rosnącą potrzebę wsparcia pacjentów w tej dolegliwości. Z polskiej perspektywy można podkreślić zasadność wprowadzania usług farmaceutycznych, w tym szczególnie konsultacji w przypadku drobnych dolegliwości.
FIF Ból mięśniowo-szkieletowy

 

 

Piśmiennictwo

  1. International Pharmaceutical Federation (FIP), (2024). Managing
    musculoskeletal pain in the community pharmacy. Report from an international insight board. Pobrano z: 5758 (fip.org)
Subskrybuj
Powiadom o
0 komentarzy
Inline Feedbacks
View all comments
FB
Twitter/X
LinkedIn
WhatsApp
Email
Wydrukuj

Zobacz też

0
Wyraź swoje zdanie i dodaj komentarz :)x

Zaloguj się