Pytanie
Migrena to jednostka chorobowa, która chronicznie dotyczy około 10% ludzkości[1] a nauka ciągle szuka nowych leków na jak najlepsze jej kontrolowanie i przeciwdziałanie. Zarówno gepanty (Vydura) jak i tryptany są skuteczne w znoszeniu takich objawów towarzyszących migrenie jak: światłowstręt, nudności, fonofobia i nawracający ból głowy. W czym zatem tkwi przewaga nowoczesnych leków takich gepanty których przedstawicielem jest rimegepant (Vydura) nad tryptanami?
Krótka odpowiedź
W czym gepanty, których przedstawicielem jest rimegepant (Vydura) są lepszym wyborem od tryptanów?
- Rimegepant (Vydura) może być stosowany przede wszystkim u pacjentów z już istniejącymi chorobami układu sercowo-naczyniowego, w szczególności niekontrolowanym nadciśnieniem tętniczym, chorobą wieńcową i zaburzeniami rytmu serca.[1]
- Rimegepant (Vydura) może być stosowany zarówno przewlekle jak i doraźnie a tryptany mogą być stosowane tylko doraźnie w przypadku ataku migreny.
- Rimegepant (Vydura) może stanowić alternatywę dla pacjentów, których ból głowy jest spowodowany nadużywaniem tryptanów (MOH – medication overuse headache).
- Rimegepant (Vydura) może okazać się skuteczniejszy w kontrolowaniu migreny pacjentów, którzy nie są podatni na działanie tryptanów.
Wyjaśnienie
Skurcz naczyń krwionośnych znajdujących się w czaszce, ale także poza nią poprzez działanie agonistyczne na receptory 5HT1B/D jest przyczyną, dlatego tryptany są przeciwwskazane u pacjentów, którzy:
- Przebyli zawał serca
- Stwierdzono u nich chorobę niedokrwienną serca
- Chorują na dławicę Prinzmetala
- Przeszli udar mózgu lub (i) przemijający napad niedokrwienny
- Mają niekontrolowane nadciśnienie tętnicze[2]
W odróżnieniu od tryptanów, gepanty takie jak rimegepant (Vydura) posiadają inny mechanizm działania polegający na selektywnym wiązaniu się z w sposób antagonistyczny z receptorem peptydu związanego z genem kalcytoniny (CGRP). Co ważne nie powoduje to skurczu naczyń, a więc nie skutkuje to objawami niepożądanymi charakterystycznymi dla tryptanów.
Rimegepant (Vydura) może stanowić dobrą alternatywę jako lek przeciwmigrenowy dla pacjentów, u których ból głowy jest spowodowany nadużywaniem tryptanów przez ponad 10 dni w miesiącu (MOH – medication overuse headache). Co więcej stosowanie tryptanów nawet gdy jest skuteczne, może pogorszyć przebieg choroby poprzez zwiększenie częstotliwości migren i przejście w jej chroniczną postać.
Rimegepant (Vydura) może być skuteczny u chorych, którzy nie są podatni na działanie tryptanów, tylko u około 1/3 pacjentów 2 godz. po podaniu tryptanów ból głowy całkowicie ustępuje.[3]
Częste działania niepożądane (≥1/100 do <1/10) charakterystyczne dla stosowania tryptanów a związane z ich mechanizmem skurczu naczyń to:
- Uczucie ciężkości, najczęściej w klatce piersiowej
- Duszność i ból, który może być silny oraz występować w różnych częściach ciała, w tym w klatce piersiowej i gardle[4]
Rimegepant (Vydura) jest pozbawiony tych nieprzyjemnych dla pacjenta częstych działań niepożądanych charakterystycznych dla stosowania tryptanów i tym sposobem stanowi preferowany w migrenie lek.[5]
Czytaj też: Czym jest aura towarzysząca migrenie? – Wyjaśniamy!
Piśmiennictwo
- Roberto G, Raschi E, Piccinni C, Conti V, Vignatelli L, D’Alessandro R, De Ponti F, Poluzzi E. Adverse cardiovascular events associated with triptans and ergotamines for treatment of migraine: systematic review of observational studies. Cephalalgia. 2015 Feb;35(2):118-31. doi: 10.1177/0333102414550416. Epub 2014 Sep 22. PMID: 25246519.⬏⬏
- Polpharma S.A. (2011) Sumamigren ChPL. https://rejestrymedyczne.ezdrowie.gov.pl/api/rpl/medicinal-products/10393/characteristic⬏
- Negro A, Martelletti P. Gepants for the treatment of migraine. Expert Opin Investig Drugs. 2019 Jun;28(6):555-567. doi: 10.1080/13543784.2019.1618830. Epub 2019 May 17. PMID: 31081399.⬏
- Polpharma S.A. (2011). Sumamigren ChPL. https://rejestrymedyczne.ezdrowie.gov.pl/api/rpl/medicinal-products/10393/characteristic⬏
- Pfizer (2022) Vydura ChPL. https://ec.europa.eu/health/documents/community-register/2022/20220425155292/anx_155292_pl.pdf⬏
