Które repelenty można stosować u dzieci? Czym należy się kierować, rekomendując repelenty przeznaczone do stosowania u dzieci?

Krótka odpowiedź

U dzieci można stosować DEET, ikarydynę, IR3535 oraz olejki eteryczne. Odpowiedni preparat należy wybrać, biorąc pod uwagę wiek dziecka.

Czytaj też:

Przyrządy do wyciągania kleszczy w świetle badań naukowych

Leki przeciwrobacze

Amol – Analiza produktu i opinia redakcji

Wyjaśnienie

Polskie rekomendacje opierają się na wytycznych europejskich. Zgodnie z dyrektywą Komisji Europejskiej z 2010 roku DEET nie należy stosować u dzieci do 2. r.ż., a ostrożnie od 2. do 12. r.ż.^[1] Z kolei według Amerykańskiej Akademii Pediatrii (AAP) nigdy nie należy stosować żadnego środka odstraszającego pajęczaki i kleszcze u dzieci w wieku poniżej 2 miesięcy, a maksymalne stężenie DEET w preparatach dla dzieci nie może przekraczać 30%.^[2] Amerykańska Agencja Ochrony Środowiska (EPA) dopuszcza stosowanie DEET u dzieci bez ograniczeń wiekowych.^[3] Różnice w amerykańskich i europejskich rekomendacjach wynikają z faktu, że Amerykanie bardziej boją się chorób zakaźnych przenoszonych przez owady i kleszcze, niż szkodliwego działania repelentów. Jest to zatem kwestia stosunku korzyści (ochrony przed chorobami zakaźnymi – często tropikalnymi) do ryzyka szkodliwego działania repelentu na dziecko. Ryzyko to związane jest z doniesieniami o występowaniu encefalopatii u dzieci po zastosowaniu DEET. DEET jest inhibitorem acetylocholinoesterazy i istnieje hipoteza, że w związku z tym DEET może wykazywać działanie neurotoksyczne i stwarzać zagrożenie dla ludzi.

Na polskim rynku dostępne są preparaty zawierające DEET oraz ikarydynę, które zgodnie z zaleceniami producentów przeznaczone są dla dzieci od 2. r.ż., natomiast IR3535 – od 1. r.ż.

W przypadku olejków eterycznych należy uświadomić opiekuna, że nie są one bezpieczną alternatywą syntetycznych repelentów do stosowania u dzieci. To właśnie małe dzieci są szczególnie narażone na niebezpieczeństwo związane np. z wystąpieniem poważnej reakcji alergicznej po zastosowaniu olejku eterycznego. Preparatów zawierających olejek eukaliptusa cytrynowego nie należy stosować u dzieci do ukończenia 3. roku życia.

Kierując się rekomendacjami AAP i EPA zwróć uwagę opiekunowi proszącemu o repelent dla dziecka, że należy pamiętać o następujących zasadach:

• Nigdy nie należy rozpylać środków odstraszających owady bezpośrednio na twarz dziecka. Zamiast tego należy spryskać swoje dłonie, a następnie wetrzeć repelent w twarz dziecka unikając oczu i ust,
• Nie można stosować środków odstraszających owady na skaleczenia, rany lub podrażnioną skórę,
• Nie należy używać produktów łączących DEET z filtrem przeciwsłonecznym. DEET może zmniejszyć skuteczność współczynnika ochrony przeciwsłonecznej (SPF). Produkty te mogą spowodować nadmierną ekspozycję dziecka na DEET, ponieważ krem przeciwsłoneczny musi być często ponownie nakładany.

Zobacz też: Które repelenty można polecać pacjentkom w ciąży? [Q&A]

Piśmiennictwo

1. Dyrektywa Komisji Europejskiej. (2010). pełny tekst⬏
2. American Academy of Pediatrics. (2012). A Parent’s Guide to Insect Repellents. pełny tekst⬏
3. EPA. (2021). DEET. pełny tekst⬏