Pytanie czytelnika
Proszę o pomoc w ustawieniu pacjentowi farmakoterapii z powodu interakcji leków. Pacjent stale przyjmuje madopar 125 3x dz około 30min przed posiłkiem oraz controloc 20mg 1×1 rano na czczo. Dodatkowo lekarz z powodu niedokrwistości przepisał sorbifer początkowo 2×1 a po konsultacji 1×1 na wieczór po posiłku. Controloc jak i madopar są przyjmowane w odstępie zaledwie 30min od siebie. Schemat stosowanych leków wygląda następująco: IPP rano na czczo przerwa 30 min Madopar przerwa 30 min – śniadanie, 30 min przed obiadem Madopar oraz 30min przed kolacją Madopar i niedługo po kolacji Sorbifer.
Czy taki schemat stosowania leków jest prawidłowy, czy można go jeszcze w jakiś sposób zmodyfikować aby w jak najmniejszym stopniu ograniczyć interakcje tych leków? Czy zmiana formy żelaza na np. feroplex nie byłaby korzystniejsza?
Nasza odpowiedź
Leki IPP (pantoprazol) oraz Madopar (benserazyd + lewodopa) mogą być podawane łącznie. Nie ma potrzeby, aby pacjent robił rano tak długą przerwę, co też prowadzi do wysokiego ryzyka non-complience. Wpływ inhibitorów pompy protonowej (PPI) na stężenie lewodopy w osoczu oceniano w badaniu klinicznym w 2017 roku. Nie oznaczono istotnych różnic tego stężenia w grupach przyjmujących i nieprzyjmujących PPI.[1]
Zobacz też: Pory dnia a przyjmowanie leków
Potencjalnie istotna interakcja zachodzi natomiast między lewodopą a siarczanem żelaza (w: Sorbifer Durules). Przesłanki wskazujące na interakcję między lewodopą i związkami żelaza są ograniczone do dwóch niewielkich badań, w których podawano pacjentom oba leki tylko jednorazowo. Oznaczono natomiast znaczne ograniczenie wchłaniania lewodopy – aż o 30-50%, co zgodne jest także z informacjami zawartymi w ChPL leku Madopar. Warunki pH obecne w przewodzie pokarmowym sprawiają, że żelazo (II) szybko oksyduje do żelaza (III), zaś żelazo (III) tworzy z lewodopą słabo wchłaniany chelat. Nie badano tej interakcji w dłuższym okresie.[2]
Zobacz też: Jakich informacji udzielić o stosowaniu i interakcjach żelaza? – Wyjaśniamy!
W opisanej sytuacji uważam, że należy wydłużyć odstęp między ostatnim posiłkiem a przyjęciem żelaza. Najlepiej, aby wynosił on co najmniej dwie godziny. Takie przyjmowanie leku poprawi wchłanianie żelaza, ale też co ważniejsze wydłuży czas od przyjęcia lewodopy. Odstęp między lewodopą a żelazem powinien wynosić właśnie minimum 2 godziny.
Co do pytania o Feroplex, są pewne podstawy, żeby sądzić, że stosowanie proteinianobursztynianu żelaza (III) wiąże się z mniejszym ryzykiem interakcji z uwagi na fakt, że część białkowa zostaje “ścięta” w żołądku, a strawiona dopiero w dwunastnicy (wtedy uwalnia żelazo). Jednak lewodopa wchłania się dopiero w jelicie cienkim, więc nadal może tworzyć kompleksy z żelazem (III), co zmniejszy jej biodostępność.
Co prawda w ChPL Madopar jest zapis mówiący konkretnie o siarczanie żelaza, ale tylko dlatego, że właśnie ta sól żelaza była przebadana kątem interakcji.
Zobacz też: W jakiej kolejności stosować Euthyrox, Sorbifer, Debridat, Polprazol i Alendrogen? – Pytanie do redakcji
Piśmiennictwo:
- M. Nagai, M. Kubo, H. Iwaki, R. Ando, M. Nomoto. The impact of gastric acid suppressants and antacids on levodopa plasma concentration in patients with Parkinson’s disease. Mov Disord. 2017; 32 (suppl 2). pełny tekst⬏
- Preston, C. L. (red.). (2019). Stockley’s Drug Interactions. Twelfth edition. Pharmaceutical Press.⬏
