Problemy z pamięcią i nauką, związane z wiekiem, wiążą się ze zmianami w strukturze mózgu. Możemy zobaczyć to za pomocą rezonansu magnetycznego w postaci białych plam w mózgu, znanych jako hiperintensywność istoty białej. Te zmiany w strukturach mózgu i funkcji poznawczych mogą być częściowo związane z niższym stężeniem estrogenu, wynikającym z menopauzy.
W badaniu opublikowanym w The North American Menopause Society sprawdzono związek pomiędzy zmianami w poziomie hormonów (zarówno w mózgu, jak i w jajnikach) w zależności od stosowanej zastępczej terapii hormonalnej (HTZ). Jednej grupie kobiet podawano przezskórny estradiol, natomiast drugiej doustne sprzężone estrogeny końskie. Zbadano także zmiany strukturalne mózgu związane z wiekiem po podaży leków w porównaniu do placebo.
HTZ to terapia łagodząca objawy menopauzy, tj. uderzenia gorąca, wahania nastroju, suchość pochwy czy zmniejszony popęd płciowy. Może także zapobiec osłabianiu kości, które występuje częściej po menopauzie. Stosuje się je też u kobiet z usuniętą macicą. Pacjentkom z zachowanym narządem podaje się terapię estrogenowo-gestagenową, gdzie składnik gestagenowy jest indywidualnie dobierany. Może być nim dydrogesteron, octan medroksyprogesteronu, noretisteron, lewonorgestrel, norgestrel, drospirenon czy octan cyproteronu. Z kolei u kobiet z usuniętą macicą stosowana jest terapia estrogenowa. Składnikiem estrogenowym jest zwykle estradiol.
Okazało się, że niewielki wzrost zmian strukturalnych w mózgu był związany ze spadkiem poziomu hormonu folikulotropowego (FSH) u kobiet przyjmujących przezskórnie estradiol, a także z wyższym poziomem estronu u kobiet w obu grupach HTZ. Badacze spekulują, że różnice mogą dotyczyć sposobu metabolizowania różnych preparatów HTZ. Podawane doustnie środki są metabolizowane w wątrobie, a hormony przezskórne zanim zostaną zmetabolizowane w wątrobie, są wchłaniane bezpośrednio do krążenia obwodowego.
Podsumowując, badanie wykazało, że poziom hormonów przysadki i jajników jest powiązany ze strukturalnymi zmianami w mózgu, związanymi ze starzeniem się u kobiet po menopauzie, stosujących HTZ. Istnieją też różnice w tych powiązaniach w zależności od zastosowanej HTZ. Konieczne są dodatkowe badania w celu ustalenia, czy odpowiednie dawki HTZ wpływają podobnie i określenie konswekwencji klinicznych stosowania takich preparatów u kobiet w okresie menopauzy.[1]
Piśmiennictwo
- Science Daily: Different hormone therapies affect brain function differently. The North American Menopause Society, 10.06.2020 pełny tekst⬏